سبزها در مسیر تصاحب بازار

مونا مشهدی رجبی - ظرف یک تا دو سال آینده خودروهای الکتریکی یکی از مهم‌ترین وسایل حمل‌و‌نقل عمومی و جایگزین شمار زیادی از وسایل نقلیه امروزی خواهند شد. اولین دلیل ایجاد این نسل تازه از خودروها، صرفه جویی کشورهای بزرگ و صنعتی مثل آمریکا و اروپا در مصرف بنزین و کاهش وابستگی به نفت خاورمیانه بود و در پروژه دوم کاهش آلودگی‌های زیست محیطی در اثر تصاعد گازهایی که هنگام سوختن بنزین ایجاد می‌کند، بوده است. بلومبرگ در گزارش خود در مورد خودروهای الکتریکی نوشت: «دنیا با بحران‌های عجیبی روبه‌روست که یکی از مهم‌ترین آنها کمبود انرژی است. در سال‌های اخیر از گوشه و کنار جهان خبرهای جدیدی در خصوص نوآوری‌های برتر در زمینه سیستم‌های حرکتی مدرن و منطبق با استانداردهای زیست محیطی نظیر ساخت خودروها و موتورسیکلت‌های برقی و دوگانه‌سوز شنیده می‌شود. این سیستم‌ها هر روز با تغییرات و ابداعات جدیدی همراه هستند و از این رو پیش‌بینی می‌شود در آینده‌ای نزدیک به‌عنوان سامانه‌های

حمل و نقل کاربردی و نه فانتزی و نمایشی در نظر گرفته شوند. افزوده شدن فناوری‌هایی نظیر سیستم‌های موقعیت یاب ماهواره‌ای و حسگرهای هوشمند حفاظت کننده از خودرو در قبال سایر خودروها از جمله این پیشرفت‌ها بوده است. با این حال هنوز هم چالش‌های زیادی فرا روی دانشمندان این عرصه دیده می‌شود.»‌

به هر حال طی سال‌های اخیر گام‌های مهمی در تسریع این روند بر داشته شده است. گام اول این تغییر بزرگ در صنعت خودروسازی با سرمایه‌گذاری‌های چند ده میلیاردی شرکت‌ها طی سال‌های گذشته برداشته شد و تا رسیدن به دومین مرحله نیز فاصله زیادی باقی نمانده است. دومین گام مهم در این تحول بزرگ تکنولوژیکی تولید باتری‌های مورد استفاده در این خودروها است؛ باتری‌هایی که بتواند در فواصل زمانی طولانی شارژ خود را حفظ کند یا اینکه بعد از اتمام شارژ آن بتواند در مدت کوتاهی دوباره شارژ آن پر شود. به تازگی نسل جدیدی از این باتری‌ها ارائه شده است که مبنای کار آنها بر پایه استفاده از اکسیژن یا به عبارتی همان هوای معمولی است. البته این تنها بخشی از جذابیت این فناوری نوین است. طول عمر مفید ذخیره‌سازی انرژی در این باتری‌ها که تا ۱۰ برابر توان فعلی در باتری‌های رایج امروزی است، آن را به عنوان دریچه امیدوار کننده برای هرچه سریع‌تر کاربردی کردن ایده خودروهای الکتریکی تبدیل کرده است. این باتری‌های جدید که به عنوان باتری‌های مبتنی بر هوا شناخته شده‌اند در مقایسه با باتری‌های فعلی تا ۱۰ برابر توان بالاتری در ذخیره‌سازی انرژی دارند. این مزیت عمده در مسافت‌های طولانی از اهمیت دو چندان برخوردار می‌شود. کارشناسان بر این باورند که این ابتکار جدید می‌تواند راه را برای عمومیت یافتن خودروهای الکتریکی هموارتر سازد. از آن گذشته تلفن‌های همراه و رایانه‌های همراهی که با استفاده از باتری‌هایی از این دست کار می‌کنند نیاز کمتری به شارژ مجدد در بازه‌های زمانی خواهند داشت. این امیدواری زمانی رنگ و بوی جدی‌تری به خود می‌گیرد که استفاده از خودروهای الکتریکی و هیبریدی به عنوان یکی از اصلی‌ترین راهبردها برای کمک به بهبود وضعیت محیط زیست جهان یاد می‌شود. از سوی دیگر شرکت خودروسازی نیسان اعلام کرده است در روز دوم اوت سال ۲۰۰۹ میلادی اولین خودروی تمام الکتریکی خود را روانه بازار مصرف می‌کند. این خودروی الکتریکی اولین مدل از سه مدل خودروی الکتریکی نیسان است که قرار است تا سال ۲۰۱۳ میلادی به بازار کشورهای آمریکا و ژاپن و اروپا عرضه شود. روند تولید خودروهای الکتریکی در شرکت نیسان زمانی تسریع شد که دولت اوباما به این شرکت وام بلند مدت و کم بهره ای برای تحقیق و توسعه در ساخت خودروهای الکتریکی ارائه داد.

طبق مطالعات انجام شده سرمایه‌گذاری‌های اخیر سبب می‌شود تا خودروهای الکتریکی زودتر از برآوردهای قبلی در خیابان‌ها به حرکت درآیند. پیش بینی‌ها نشان می‌دهد تا پنج سال آینده بازار خودروهای الکتریکی در ایالت متحده امریکا به رقمی بین ۲۷۰‌هزار تا ۳۳۵‌هزار دستگاه در هر سال برسد و فروش این قبیل خودروها در سال بیشتر از ۹‌درصد رشد ‌کند. پیش بینی می‌شود در سال ۲۰۱۴ میلادی خودروهای الکتریکی ۲‌درصد از کل بازار خودروی آمریکا را به خود اختصاص دهند و تا سال ۲۰۲۰ سهم آنها در بازار به ۱۰‌درصد برسد. سه شرکت نیسان و تسلا و فورد در سال جاری توانستند از کمک مالی دولت برای تولید خودروهای تمام الکتریکی بهره ببرند، اما هم اکنون یک مشکل بزرگ سر راه خودروهای الکتریکی وجود دارد و قیمت بالای آنها در مقایسه با دیگر خودروها در بازار جهانی است و به طور متوسط قیمت هر خودروی الکتریکی به دلیل تکنولوژی جدید آن بالاتر از قیمت خودروهای بنزینی است و این مساله می‌تواند سبب شود تا تقاضا برای این خودروها به گروه‌های خاص اختصاص باید. از طرف دیگر تکنولوژی تولید انبوه باتری‌های خودرو و شارژ کردن آن یکی از مسائلی است که ممکن است در روند رشد این نسل تازه از خودرو‌ها اختلال ایجاد کند.