تولید خودرو به نصف نزدیک شد
عکس: نگار متین‌نیا
گروه خودرو- داستان افت تولید خودرو در ماه هفتم هم ادامه یافت تا مشخص شود این رشته سر دراز دارد و رکود همچنان میهمان خودروسازی ایران است.
بنابر آماری که وزارت «صنعت، معدن و تجارت» اعلام کرده، سه خودروساز بزرگ کشور تنها 430 هزار و 946 دستگاه انواع محصول سواری را در هفت ماه امسال به تولید رسانده و با این حساب نسبت به مدت مشابه سال گذشته 5/46 درصد افت کرده‌اند.

به جز مگان و نیسان تیانا و رانا، سایر خودروهای سواری تولید داخل با افت تیراژ در هفت ماهه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته روبه‌رو شده‌اند، حتی تندر-۹۰ که مدت‌ها بود تولیدش روالی طبیعی و مثبت را به خود می‌دید.
در بین سه خودروساز بزرگ کشور، ایران‌خودرو با تیراژی 211 هزار و 788 دستگاهی افتی 6/41 درصدی را تجربه کرده و سایپا نیز با توجه به تیراژ 122 هزار و 109 دستگاهی خود، 5/51 درصد کاهش تولید را تجربه کرده است. آمار 97 هزار و 49 دستگاهی پارس‌خودرو نیز سبب شده تولید این شرکت 4/48 درصد افت کند.
کاهش ۵/۴۶ درصدی تولید خودرو در هفت ماه امسال نشان می‌دهد خودروسازی ایران هنوز هم درگیر با مشکلات است و نتوانسته بر بحرانی که از ابتدای امسال گریبانش را گرفته، فائق آید.
آن طور که فعالان صنعت خودرو می‌گویند، اصلی ترین مشکل این صنعت «بی‌پولی» است و به همین دلیل خودروسازان داخلی نتوانسته‌اند نسبت به تامین قطعات موردنیاز خود اقدام کنند. در واقع چون پولی از خودروسازان به قطعه سازان تزریق نشده، قطعات نیز به‌اندازه کافی به تولید نرسیده‌اند و به تبع آن، تولید افتی شدید را تجربه کرده است. البته این «بی پولی» در پروسه تامین قطعات خارجی نیر تاثیری منفی گذاشته و حتی سبب شده «رنو» به عنوان تنها خودروسازی که در ایران سرمایه‌گذاری کرده، تهدید به تعلیق فعالیت هایش در جاده مخصوص کند.
اینها در حالی است که ظاهرا اوضاع نابسامان صنعت خودرو هنوز برای دولتی‌ها مسجل نشده و آنها به این باور نرسیده‌اند که خودروسازی به عنوان صنعت پیشرو کشور نیازمند کمک است. دولت قرار بود هزار میلیارد تومان وام به خودروسازان بدهد، اما امروز که یک تابستان و نصف پاییز از آن وعده گذشته، صنعت خودرو موفق نشده پول و تسهیلاتی دریافت کند. دولت به تازگی نیز وعده دیگری داده و عنوان کرده یک میلیارد دلار از درآمد نفت کشور را به صنعت خودرو تزریق خواهد کرد تا مشکل تامین قطعه تا حدی برطرف شود، وعده ای که باید دید آیا به مرحله عمل می‌رسد یا در حد حرف باقی می‌ماند.
تداوم افت تولید پژو
اما نگاهی به آمار تولید هفت ماهه خودروسازان بیندازیم و ببینیم کارنامه آنها در این مدت چگونه بوده است. در این بین، ایران خودرویی‌ها باز هم با افت تولید برندهای پژویی خود مواجه شده و همچنین به جز تندر-۹۰ و البته رانا که داستان خاص خود را دارد، آمار تولید تمام محصولات سواری‌شان نسبت به هفت ماه سال گذشته منفی است.
در این بین، پژو 206 که تنها 23 هزار و 93 دستگاه در هفت ماه امسال تولید داشته، 8/75 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت را به خود می‌بیند. افت تیراژ 206 قیمت این خودرو را نسبت به سال گذشته بیش از 100 درصد افزایش داده است. همچنین پژو 207 هم که قطعاتی شبیه به 206 دارد، نسبت به هفت ماه سال گذشته بیش از 70 درصد کاهش داشته و ایران خودرویی‌ها تا پایان مهر فقط یک هزار و 849 دستگاه از این محصول را به تولید رسانده‌اند. کاهش تولید البته گریبان پژو 405 و پارس را هم چسبیده و سبب شده این دو محصول تقریبا داخلی نیز آمارشان منفی شود. 405 که ظاهرا باید دوباره آن را محصول شماره یک ایران خودرو دانست، در هفت ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته 27 درصد افت تولید داشته است. پارس هم که تولید آن در جاده مخصوص متوقف شده و سایت های شهرستانی ایران خودرو مشغول تولیدش هستند، افتی 8/31 درصدی را نسبت به هفت ماه سال گذشته به خود می‌بیند. پارس و 405 هم به دلیل افت تیراژی که داشته‌اند، افزایش قیمتی شدید را طی سال جاری تجربه کرده‌اند. کارشناسان و مشتریان پیش تر امیدوار بودند تولید 405 و پارس متوقف و محصولاتی جدید جایگزین آنها شود، اما با اوضاعی که هم اکنون خودروسازی ایران پیدا کرده، این دو باز هم به انتخاب های لوکس بازار تبدیل شده‌اند و بعید است کسی آرزوی حذف آنها را داشته باشد.
از پژویی‌ها که بگذریم، ایران خودرو در تولید سوزوکی گرندویتارا و سمند نیز کاهش تولید را به خود می‌بیند. ویتارا در هفت ماه امسال یک هزار و ۶۲۴ دستگاه تولید داشته و این آمار نشان می‌دهد شاسی بلند ایران خودرو نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴/۳۸ درصد افت داشته است. همچنین سمند نیز که علاوه بر جاده مخصوص در سایت مازندران نیز به تولید می‌رسد، در هفت ماه امسال ۴/۲۳ درصد افت تولید داشته است.
در مورد رانا نیز آمار از تیراژ یک هزار و 675 دستگاهی آن حکایت دارد. ایران خودرو چندی پیش اولین سری دعوتنامه های رانا را برای ثبت نام کنندگان ارسال کرد تا رانا رسما وارد خیابان های کشور شود. این شرکت باید 20 هزار دستگاه رانا را تا پایان سال تحویل ثبت نام کنندگان دهد.
پراید کمتر از نصف
به سایپا و پارس خودرو برویم، دو شرکتی که اوضاعی بهتر از ایران خودرو ندارند و افت تولید در هفت ماهه امسال گریبان آنها را نیز گرفته است. اصلی ترین محصول گروه سایپا که پراید باشد، در بازه زمانی موردنظر 1/53 درصد کاهش تولید را تجربه کرده و این به آن معنا است که پرتیراژترین خودرو داخلی حالا تولیدش از نصف هم کمتر شده است. پراید سال گذشته قیمتی زیر 10 میلیون تومان داشت و کارشناسان و مشتریان نسبت به همین قیمت نیز معترض بودند، اما پراید حالا حول و حوش 14 میلیون تومان در بازار خرید و فروش می‌شود و دیگر نمی توان از آن به عنوان خودرویی ارزان یاد کرد. به جز پراید، سایپایی‌ها در تولید تیبا نیز با افت تولید روبه‌رو شده و در هفت ماه امسال حدود 10 هزار دستگاه تیراژ داشته‌اند. این آمار از افت 45 درصدی تولید تیبا نسبت به هفت ماه سال گذشته حکایت دارد. تیبا هم اکنون نزدیک به 16 میلیون تومان در بازار خرید و فروش می‌شود حال آنکه قرار بود خودرویی ارزان باشد.
اما در بین محصولات پارس خودرو، مگان و نیسان تیانا با رشد تولید مواجه شده‌اند و در عوض تندر-۹۰ افت را تجربه کرده است. در این بین، مگان با تیراژ ۹ هزار و ۱۹۹ دستگاهی خود در هفت ماه امسال، ۵۱ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد را به خود می‌بیند. این خودرو هم اکنون حدود ۶۰ میلیون تومان در بازار قیمت دارد. نیسان تیانا هم که قیمت آن به مرز ۱۱۵ میلیون تومان رسیده است، در هفت ماه امسال تیراژی تنها ۷۲۳ دستگاهی داشته و این آمار از رشد ۵/۴ درصدی آن نسبت به مدت مشابه سال گذشته حکایت می‌کند. از آن سو ماکسیما نیز که دیگر در پارس خودرو به تولید نمی رسد، در هفت ماه امسال ۶۳۴ دستگاه تیراژ داشته و با این حساب نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۷/۶۰ درصد افت را به خود می‌بیند.
تندر هم افت کرد
اما به سراغ تندر-۹۰ برویم، محصولی که ایران خودرویی‌ها تولید آن را افزایش داده‌اند، اما پارس خودرویی‌ها با افت تولید در این محصول روبه‌رو شده‌اند. طبق آمار، در مجموع ۴۵ هزار و ۴۳۱ دستگاه تندر-۹۰ در هفت ماه امسال به تولید رسیده و این نشان می‌دهد تیراژ تندر نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳/۷ درصد افت کرده است. در حالت تفکیکی، پارس‌خودرو با افتی ۵/۲۵ درصدی در تولید تندر روبه‌رو شده، اما ایران خودرو توانسته تیراژ این محصول را ۳/۳۴ درصد رشد بدهد.