بودجه کمکی دولت آمریکا برای افزایش تولید خودروهای الکتریکی

گروه خودرو- باراک اوباما برای تحقق وعده‌اش مبنی بر کمک به رشد تولید خودروهای الکتریکی بسته‌ای ۵ میلیارد دلاری را به این بخش اختصاص داده است. اوباما وعده داده تا سال ۲۰۱۵ حدود یک میلیون دستگاه خودروی الکتریکی در خیابان‌ها و جاده‌های آمریکا تردد خواهند کرد. میت رامنی، نامزد جمهوری‌خواه انتخابات ریاست جمهوری این طرح را صرف هزینه‌ای بیهوده برای پروژه‌ای خوانده که شکست آن حتمی است. به‌نظر می‌رسد تا اینجای کار شواهد به سود رامنی است. اینکه آیا این برنامه بیش از حد بلندپروازانه یا غیرعملی است یا شهروندان آمریکایی تمایل چندانی به همراهی با پدیده‌های تازه ندارند معلوم نیست، اما هرچه باشد در حال حاضر تعداد خودروهای الکتریکی در آمریکا با رویای رییس جمهور فاصله بسیاری دارد. در ماه سپتامبر تعداد خودروهای الکتریکی تنها کمی بیش از ۵۰ هزار دستگاه بوده؛ یعنی تا اینجا برنامه اوباما فقط ۵ درصد پیشرفت داشته است.

بودجه ۵ میلیارد دلاری دولت اوباما بخشی از سرمایه‌گذاری ۹۰ میلیارد دلاری دولت او برای توسعه زیرساخت‌ها و ایجاد امکانات لازم برای استفاده هرچه بیشتر از انرژی‌های سبز و برگشت‌پذیر است. این بودجه شامل وام و تسهیلات مالی به تولیدکنندگان باتری‌های الکتریکی، توسعه ایستگاه‌های شارژ باتری و معافیت‌های مالیاتی برای خریداران این خودروهاست. کارخانه نیسان در آمریکا، شرکت خودروسازی فیسکر، Tesla Motors و شرکت باتری‌سازی A۱۲۳ از جمله دریافت‌کنندگان این کمک‌ها هستند. A۱۲۳ سه روز پیش به دلیل انبوه بدهی و کسری بودجه اعلام ورشکستگی کرد. ناظران و تحلیلگران معتقدند چنین سرمایه‌گذاری‌هایی برای صنایع نوظهور، به‌خصوص در اقتصادی که با کسری بودجه و بحران مواجه شده، ممکن است با ریسک بالایی همراه باشد، اما به هر حال برای رسیدن به نتیجه و رواج تولید و استفاده از این نوع خودروها زمان بیشتری لازم است.

در ماه ژوئن امسال دن اکرسون، مدیر اجرایی جنرال موتورز، گفت پیش‌بینی می‌کند تا پایان سال جاری بیش از ۴۰ هزار دستگاه از خودروی الکتریکی جنرال موتورز، شورلت وولت، در آمریکا فروخته شود. تحقق این پیش‌بینی بعید به نظر می‌رسد، حتی با وجود اینکه از پیش‌بینی اولیه مدیران این خودروساز آمریکایی در ابتدای سال ۲۰ هزار دستگاه کمتر است. جنرال موتورز در سال ۲۰۱۱ تنها موفق شد ۷ هزار و ۶۷۱ دستگاه شورلت وولت بفروشد. اگرچه گروه Autodata خبر داد که در ۹ ماه نخست امسال ۱۶ هزار و ۳۴۸ دستگاه از این خودرو به فروش رفته، جنرال موتورز اعلام کرد تولید آن را ۲ ماه متوقف خواهد کرد، زیرا ده‌ها دستگاه در انبارهایش بدون مشتری مانده‌اند و خاک می‌خورند.

نیسان لیف پرفروش‌ترین خودروی الکتریکی در بازار آمریکا است. با این حال نیسان اعلام کرده فروش این خودروی تمام الکتریکی که حتی موتور بنزینی کمکی هم ندارد، امسال در مقایسه با سال قبل ۲۸ درصد کمتر بوده است. آلن بائوم، مدیر موسسه تحقیقاتی خودروی بائوم و شرکا در ایالت میشیگان معتقد است بی‌میلی مشتریان همه مشکل نیست. آن دسته از مشتریانی که به استفاده از این خودرو علاقه‌مندند می‌گویند قیمتش زیاد است و باتری آن هم کمتر از آن چیزی دوام می‌آورد که آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا اعلام کرد. این خودرو قرار بود طبق استاندارد این آژانس با یک بار شارژ باتری مسافتی حدود ۱۱۷ کیلومتر را طی کند که ظاهرا از پس آن برنیامده است، اما او همچنان امیدوار است: «این پروژه نباید شکست بخورد. معلوم است که تا پنج‌شنبه آینده آنها ۱۰۰ هزار دستگاه از این خودرو را نخواهند فروخت، اما سخت در حال تلاشند و باید موفق شوند.» دیوید رویتر، سخنگوی نیسان هم تاکید می‌کند که این پروژه یک تعهد بلندمدت است.

اما قیمت یکی از مسائل اساسی است. کف قیمت نیسان لیف ۲۶ هزار دلار است. پیروس، خودروی الکتریکی تویوتا حداقل ۳۲ هزار دلار قیمت دارد و قیمت فورد فوکوس EV و شورلت وولت، دو خودروی الکتریکی ساخت آمریکا هم به ترتیب از ۳۹ هزار دلار شروع می‌شود. حتی با وجود تخفیف مالیاتی ۷ هزار و ۵۰۰ دلاری مصوب دولت اوباما برای هر خریدار این خودروها، قیمت‌ها در مقایسه با خودروهای عادی کمی زیاد به نظر می‌رسند و حتی با قیمت برخی خودروهای لوکس برابری می‌کنند.

مشکل دیگر کمبود ایستگاه‌های شارژ باتری است. طبق اعلام وزارت انرژی آمریکا در سراسر آمریکا با مساحتی حدود ۸/۳ میلیون مایل مربع تنها ۱۳ هزار و ۶۵۹ ایستگاه وجود دارد.

در این میان سازندگان قطعات این خودروها هم چندان از اوضاع راضی نیستند. A۱۲۳ که در سال ۲۰۰۹ کمکی ۲۴۹ میلیون دلاری از دولت آمریکا دریافت کرد تا آن را صرف توسعه خطوط تولیدش کند، سه روز پیش اعلام ورشکستگی کرد و گفت که دیگر پولی برای تولید باتری‌های قابل‌شارژ ندارد.

با وجود همه این مشکلات، کلارک استیونز از سخنگویان کاخ سفید می‌گوید رشد فروش خودروهای الکتریکی حاکی از آن است که سیاست‌های دولت در این مورد در مسیر درستی قرار گرفته‌اند و این نسل جدید وسایل نقلیه هر روز پروارتر می‌شوند. ضمن آنکه گسترش تولید و رواج فرهنگ استفاده از این خودروها می‌تواند به تولید مشاغل بسیاری در آینده نزدیک منجر شود. الون ماسک، مدیر اجرایی شرکت Tesla می‌گوید: «فکر نمی‌کنم ظرف سه سال آینده تعداد خودروهای الکتریکی به ۱ میلیون دستگاه برسد، اما ظرف ۶ تا ۸ سال آینده امکان آن وجود دارد.»

منبع: Bloomberg.com