رنو از ما امتیاز می‌خواهد

بخش دوم

برخی کارشناسان معتقدند قرارداد پلت فرم مشترک ایکس-۹۰، به نوعی، ترکمانچای‌وار بسته و منافع خودروسازان داخلی چندان در آن پیش بینی نشده است. به اعتقاد آنها رنو فرانسه در این قرارداد نگاهی بالا به پایین به خودروسازان ایرانی دارد. شما به عنوان کسی که در جریان قرارداد مذکور هستید آیا اعتقادی به این موضوع دارید؟ قرارداد ایکس-۹۰ قرارداد خوبی است، منتها به شرطی که تمام ظرفیت‌ها و بندهای آن دیده شود.

یعنی تاکنون دیده نشده؟

خیر. این قرارداد چهار هدف مهم دارد که تا به امروز فقط به موضوع تامین قطعات خودرو تندر-۹۰ پرداخته‌ایم.

خب آنچه که مشتریان هم‌اکنون با آن درگیرند، همین تندر-۹۰ و حاشیه‌های آن است، پس طبیعی به نظر می‌رسد افکار عمومی روی این بحث زوم کنند.

اصل این قرارداد، تولید خودرو روی پلت فرم مشترک ایکس-۹۰ است، یعنی ایران خودرو و سایپا می‌توانند محصول مورد نظر خود را برپایه ایکس-۹۰ بنا کنند.

پس این وسط تندر-۹۰ از کجا پیدا شد؟

قرار براین است تا زمانی که خودروسازان داخلی، محصول مورد نظر خود را طراحی کنند، تندر -۹۰ به تولید برسد و یکی از اهداف چهارگانه و از جمله وظایف شرکت رنوپارس نیز تامین قطعات این خودرو به حساب می‌آید.

آن سه هدف دیگر چیست؟

مهم‌ترین آن، صادرات تندر-۹۰ است. طبق قرارداد، نیاز ۲۲ کشور به این خودرو، که غالب آنها جزو همسایگان و هم منطقه‌ای‌های ما به حساب می‌آیند باید از طریق ایران تامین شود. هدف مهم دیگر این قرارداد به موضوع تامین قطعات یدکی تندر-۹۰ در بازار ایران مربوط است به نحوی که رنوپارس باید در بحث خدمات پس از فروش، بازار قطعات یدکی را اشباع کند. هدف سوم هم این است که اگر تندر-۹۰ در بازار ایران جواب داد، رنوپارس باید شرکتی جدید را برای تولید مدل‌های دیگر آن در کشور ایجاد کند. متاسفانه تاکنون حدود ۹۵درصد وقت ما صرف تولید تندر شده و از سه ظرفیت مهم دیگر قرارداد کاملا غافل مانده‌ایم.

این غفلت از کدام یک از طرفین قرارداد بوده ؟

هر طرفی به نوبه خود از ظرفیت‌های مهم قرارداد غافل شده و الان نیز هر یک باید به نوبه خود پیگیر زنده کردن این ظرفیت‌ها هستند. مثلا ایران خودرو باید کیفیت تندرهای تولیدی را افزایش داده و راه را برای صادرات آن هموار کند. در نظر بگیرید اگر هر کدام از ۲۲ کشوری که تامین نیاز تندر آنها بر عهده ما قرار گرفته، ۲۰هزار تندر بخواهد، ظرفیتی ۴۰۰هزار دستگاهی برای این محصول، پیش روی ما است و با وجود این ظرفیت، ایجاد شرکتی جدید که در قرارداد هم آمده، نیز ضرورت پیدا خواهد کرد. به نحوی که این شرکت، نیاز بازار خارج تندر و مدل‌های جدید آن را تامین می‌کند و خودروسازان داخلی نیز نیاز بازار ایران را به تولید می‌رسانند. البته عکس این موضوع نیز قابل اجرا است. ایران خودرو تاکنون تنها ۳۳۰ دستگاه تندر-۹۰ صادر کرده، قرار براین است طی سال جاری، ۵هزار دستگاه

تندر-۹۰ دیگر نیز صادر کنیم. موضوع مهم دیگری نیز در این قرارداد، پیش‌بینی شده و آن این است که خودروسازان ایرانی در صورت تولید محصول مورد نظر خود روی پلت فرم ایکس-۹۰، اجازه دارند قطعات آن را به روش دلخواه خود تامین کنند. در این صورت ما می‌توانیم روش‌های جدیدی را در این زمینه به کار بگیریم. مثلا قطعاتی را که بین تندر و محصول جدید، مشترک است از روش‌های فعلی تامین و قطعات جدید را به روش خودمان تامین خواهیم کرد.

یکی از ایرادهایی که به قرارداد ایکس-۹۰ وارد است اینکه، بر پایه واحد پولی یورو بسته شده است. یورویی که در زمان عقد قرارداد طی سال ۸۳، معادل ۸۰۰ تومان بود و الان تقریبا معادل یک هزار و ۳۵۰ تومان است. حال پرسش اینجا است که چرا در زمان عقد قرارداد پیش‌بینی‌های لازم در این زمینه صورت نگرفت و نرخ قطعات، همزمان با افزایش قیمت یورو بالا رفت.

قطعا پیش‌بینی‌های لازم در این زمینه صورت گرفته، منتها تولید تندر-۹۰، دو سال دیرتر از موعد مقرر آغاز شد و قیمت یورو هم بالا رفت. در حالی که اگر سال ۸۴ تولید تندر را آغاز می‌کردیم، قطعا نتایج عقد قرارداد بر پایه یورو نیز، اثرات مثبت خود را نشان می‌داد.

کدام اثرات؟

یک نمونه بارز آن را می‌گویم. ما هم‌اکنون در بخش تامین قطعات تندر از داخل، با مشکل مواجه‌ایم. در حالی که اگر تندر-۹۰ طی سال ۸۴ به تولید می‌رسید، با توجه به یورو ۸۰۰ تومانی، می‌توانستیم قطعات داخلی را هم از خارج تامین کنیم و هزینه کمتری را نیز

بپردازیم.

در حال حاضر طبق آن چه که مشاهده می‌شود، وضعیت تامین قطعات تندر-۹۰ در ایران اوضاع نابسامانی دارد و در این بین، رنوپارس به عنوان مسوول تامین قطعات این خودرو، مقصر اصلی از سوی خودروسازان به حساب می‌آید. این موضوع سبب شد تا طی ۲ سالی که از آغاز تولید تندر می‌گذرد، گاهی بحث حذف رنوپارس از چرخه تولید تندر نیز مطرح شد. شما اعتقادی به این موضوع دارید؟

با این پرسش باز هم به ابتدای گفت و گویمان برمی‌گردیم. بنده بارها از مدیریت نه چندان مناسب رنوپارس گله کرده‌ام، اما با این حال معتقدم اگر ظرفیت‌های خفته قرارداد ایکس-۹۰ زنده شود، خود رنوپارس هم موجود خیلی بدی نبوده و آن قدر‌ها نیز که می‌گویند، وجود آن بی تاثیر نیست. باز هم می‌گویم قرارداد ایکس-۹۰ ظرفیت‌های زیادی دارد که متاسفانه فعلا فقط بخش تولید تندر-۹۰ آن به «فیل مولوی» تبدیل شده است. بنابراین می‌توان از توان رنوپارس نیز به خوبی استفاده کرد.

شما از یک سو رنوپارس را به ضعف مدیریت متهم می‌کنید و از سوی دیگر می‌گویید وجود آن چندان نیز بی‌تاثیر نیست، از طرفی این شرکت هم‌اکنون که تنها یک بخش از قرارداد را اجرایی کرده، به قول شما دارای ضعف مدیریت است، بنابراین بعید به نظر می‌رسد توانایی مدیریت سه‌هدف دیگر قرارداد را داشته باشد.

من هنوز هم از ضعف مدیریتی رنوپارس گله‌مندم حتی معتقدم این شرکت در انتخاب قطعه سازان، مناسب عمل نکرده و از ظرفیت‌های مهم قرارداد غافل مانده است، اصلا هزینه‌هایی که در قبال این قرارداد دادیم، با نتیجه‌ای که عایدمان شد همخوانی ندارد و ارزش داده‌های ما با دستاوردمان یکی نیست. اما با این حال الان نباید به دنبال متهم گشت و جریمه‌اش کرد. در حال حاضر باید از اشتباهات گذشته درس گرفته و به آینده امیدوار باشیم. به هر حال قرارداد ایکس-۹۰ ایرادهایی دارد که برای بررسی آن کارگروهی تشکیل شده و به زودی نتایج آن مشخص خواهد شد. به نحوی که می‌توان با تعامل طرفین، نقاط ضعف را برطرف و نقاط قوت را تقویت کرد. البته احتمالا رنو در قبال تغییرات مورد نظر ما امتیازاتی را نیز می‌خواهد که باید مورد بررسی قرار گیرد.

پس شما اعتقادی به حذف رنوپارس از زنجیره تولید تندر-۹۰ ندارید؟

به هر حال ما رنوپارس را طبق قرارداد پذیرفته‌ایم و اگر هر دو به تعهداتمان در قبال یکدیگر عمل کنیم، رابطه مسالمت‌آمیزتری را با هم خواهیم داشت.

یعنی الان رابطه‌تان چندان مسالمت‌آمیز نیست؟

رابطه ما و رنوپارس مثل پرنده و تمساح است. قطعا این نوع رابطه همزیستی را در برنامه‌های راز بقا دیده‌اید، که طی آن تمساح دهان خود را باز کرده و پرنده لای دندان‌های تمساح را تمیز می‌کند، به نحوی که هم پرنده، به این واسطه گرسنه نمی‌ماند و هم دندان‌های تمساح تمیز می‌شود.

اما مهم آن است کدام یک، تمساح باشید و کدام یک، پرنده؛ خیلی مهم نیست، چون هیچ وقت گزارش نشده که تمساح، پرنده را خورده باشد.