مونا مشهدی رجبی

بعد از اعلام ورشکستگی شرکت خودروسازی کرایسلر آمریکا اخباری در مورد فروش دارایی‌های این شرکت به فیات ایتالیا به گوش رسید. دادگاه ورشکستگی آمریکا در روزهای هفتم و هشتم ماه ژوئن به دلیل اعتراض سهامداران این شرکت این فروش را متوقف کرده بود، ولی بعد از بررسی‌های انجام شده در روز نهم همین ماه دادگاه رسما اعلام کرد که باید طرح فروش دارایی‌ها به فیات ایتالیا اجرا شود. شرکت خودروسازی تازه کرایسلر که بعد از این تغییر و تحولات به بازار وارد می‌شود دارای سهامداران جدیدی است و سهم دولت‌های آمریکا و کانادا در این شرکت کمتر از ۱۳‌درصد خواهد بود‌. طبق گزارش‌های ارائه شده در شرکت تازه‌ای که روی کار خواهد آمد ۸۵/۹‌درصد از سهام کرایسلر تازه به دولت آمریکا و ۴۶/۲‌درصد از سهام آن به دولت کانادا اختصاص خواهد داشت. این سهم در ازای وام‌هایی است که دو دولت برای رهایی کرایسلر پیش از اعلام ورشکستگی به این شرکت دادند؛ البته در مجموع دو‌میلیارد دلار توسط دو دولت به کرایسلر واگذار می‌شود تا کل مبلغ این واگذاری تامین شود. شرکت فیات ایتالیا در ازای خرید دارایی‌های کرایسلر ۲۰‌درصد از سهام آن را به‌دست می‌آورد و ۶۹/۶۷‌درصد از مابقی سهام این خودروساز بزرگ دنیا به صندوق بهداشت و بازنشستگی اتحادیه کارگران خودرو واگذار می‌شود.

در جریان اعلام ورشکستگی کرایسلر دولت باراک اوباما به دست اندرکاران صنعتی قول داد تا روند بازگشت این شرکت به صحنه اقتصاد را تسریع کند. این شرکت که برای ۵۴‌هزار نفر در سراسر آمریکا فرصت شغلی ایجاد کرده بود، با بازگشت به صحنه اقتصاد می‌تواند برای شماری از بیکار شدگان فرصت شغلی ایجاد کند. دست اندرکاران کرایسلر اعلام کردند این شرکت بعد از بازسازی با بدهی کمتر به صحنه باز می‌گردد و در برنامه‌های تازه ای که دارد هزینه نیروی کار و هزینه تولید را کاهش می‌دهد‌. تامین سرمایه لازم برای بدنه‌های غیر آمریکایی این شرکت و سرمایه گذاری در تولید خودروهای کم مصرف و هیبریدی از دیگر برنامه‌هایی است که کرایسلر بعد از بازگشت به اقتصاد اجرا می‌کند.

استفانی بریلی، یکی از تحلیل گران بازار خودرو در آمریکا بر این باور است که شرکت تازه کرایسلر با بخشی از مشکلات شرکت قبلی روبه‌رو خواهد بود؛ به خصوص که این شرکت هنوز طراحی و ساخت خودروهای تازه کم مصرف را آغاز نکرده است و در فضای رقابتی سختی به بازار خواهد آمد. از طرفی ورشکستگی آن سبب شده تا شماری از مصرف کنندگان از خرید این محصولات روی گردان شوند‌. روی گردانی آنها به دلیل تردید در مورد ارائه خدمات بعد از فروش به دارندگان خودروهای تولیدی کرایسلر بوده است.

ورشکستگی کرایسلر

این شرکت خودروسازی در روز سی‌ام ماه آوریل سال ۲۰۰۹ میلادی با استفاده از منشور یازده رسما اعلام ورشکستگی کرد. پیش از آن بحث واگذاری کرایسلر به فیات ایتالیا ششمین خودروساز بزرگ دنیا مطرح شده بود و بعد از اعلام ورشکستگی نیز اخباری در مورد بیشتر شدن سهم فیات در کرایسلر جدید عنوان شد‌. قبل از اعلام ورشکستگی کرایسلر قرار بر این بود شرکت فیات ۲۰‌درصد سهام کرایسلر را خریداری کند؛ ولی بعد از اعلام ورشکستگی تصمیم بر آن شد تا ۳۵‌درصد از سهام کرایسلر به فیات واگذار شود‌.

طبق گزارش‌های تازه دادگاه ورشکستگی آمریکا، فیات متقاضی خرید ۲۰‌درصد است و تا اواسط ژوئن سال ۲۰۰۹ میلادی؛ یعنی کمتر از ۵ روز آینده این سهام رسما و قطعا به خودروسازی فیات واگذار می‌شود‌. برخی در مورد دلیل عدم تمایل فیات برای خرید بیش از ۲۰‌درصد سهام کرایسلر می‌گویند: «فیات شرکت بلند پروازی است و هم اکنون‌درصدد توسعه کار خود است و بعد از اینکه این شرکت نتوانست در خرید بدنه اروپایی جنرال موتورز توفیقی بدست آورد به دنبال شرکای تازه ای رفت و نمی‌خواهد تمامی منابع مالی خود برای یک شرکت خاص صرف کند. سهامداری فیات در چند شرکت خودروسازی دنیا سبب می‌شود تا در صورت زیان ده شدن هر یک، این شرکت آسیب اقتصادی کمتری متحمل شود.»

مشارکت فیات و کرایسلر سبب می‌شود دو شرکتی که تولیدات کاملا متفاوتی دارند و محصولات خود را به بازارهای مختلف عرضه می‌کنند با هم همراه شوند‌. شرکت خودروسازی کرایسلر هر ساله بیشتر از ۹۰‌درصد از درآمد خود را از فروش تولیداتش در آمریکای شمالی به‌دست می‌آورد و برندهای dodge و جیپ را به این بازارها عرضه می‌کند؛ در حالی که فیات با تولید خودروهای کم مصرف در بازار اروپا سهم قابل توجهی به خود اختصاص داده است‌. پیش‌بینی می‌شود با مشارکت این دو شرکت سهم آنها در بازار جهانی افزایش یابد و توان تولیدی آنها به ۵/۴‌میلیون دستگاه در سال برسد‌.

بازسازی شرکت خودروسازی کرایسلر به توانایی این شرکت در ورود به بازار مصرف آمریکا بستگی دارد‌. این شرکت که در سال قبل شاهد کاهش ۴۶‌درصدی فروش خود بود و زیانی بیش از ۸/۱۶‌میلیارد دلار آمریکا متحمل شد، در صدد است تا با اصلاح شرایط اقتصادی در مسیر توسعه گام بردارد و دوباره با اقتدار به صحنه خودروسازی آمریکا باز گردد.