مدیرعامل ایران‌خودرو در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»:
پروتون راه چری را هموار کرد
شاید همان روزی که «جو بیرن» قائم مقام خودروسازی چری چین طی گفت‌و‌گویی با روزنامه دنیای اقتصاد با تردید، از قرارداد شرکت متبوعش با ایران‌خودرو سخن گفت، باید نسبت به سرانجام رسیدن این قرارداد، شک می‌کردیم.
حمیدرضا بهداد
شاید همان روزی که «جو بیرن» قائم مقام خودروسازی چری چین طی گفت‌و‌گویی با روزنامه دنیای اقتصاد با تردید، از قرارداد شرکت متبوعش با ایران‌خودرو سخن گفت، باید نسبت به سرانجام رسیدن این قرارداد، شک می‌کردیم. اواخر مردادماه سال گذشته بود که دو شرکت ایران‌خودرو و چری در پایتخت چین قرارداد نهایی تولید خودرو مشترک را به امضا رساندند.
ایران‌خودرو که پس از حذف پیکان محصول ارزان قیمتش- جایگزینی برای آن نیافته بود و بخش چشمگیری از بازار خودرو ارزان قیمت را به رقیب خود سایپا و پراید تولیدی این شرکت واگذار کرد و با مشکلات مالی نیز دست به گریبان بود، برای رهایی از این بحران با سوار کردن موتور بهینه شده پیکان روی اتاق پژو، محصولی به اصطلاح جدید را به نام روآ، تولید و روانه بازار کرد هرچند که این خودرو تفاوت چندانی از لحاظ قیمت با پراید نداشت، اما هیچ‌گاه نتوانست جایگاه از دست رفته پیکان را برای ایران‌خودرویی‌ها زنده کند و هم‌اکنون نیز بازار چندان مناسبی را به خود نمی‌بیند.
مسوولان این شرکت نیز که راهی جز شریک شدن با شرکت‌های خارجی را برای تولید خودرو ارزان قیمت و جایگزین کردن آن به جای پیکان نمی‌دیدند، این بار به پشت دیوارهای چین رفته و چری را که ظاهرا پنجمین خودروساز معتبر این کشور است برای همکاری مشترک برگزیدند، ایران‌خودرو و چری طی مراسمی در اواخر مرداد سال گذشته، قرارداد نهایی همکاری مشترک خود را امضا کرده و قرار شد تا محصولی ارزان قیمت را به نام S۲۱ در ایران تولید کنند. این دو حتی احداث کارخانه‌ای در قلب شهرستان بابل را نیز برای این امر درنظر گرفتند. این درحالی بود که علی اکبر محرابیان وزیر صنایع و معادن زمستان سال پیش طی مراسمی در سالن ساپکو ایران‌خودرو، که تقریبا همه چهره‌های صنعت خودرو کشور در آن حضور داشتند به مدیرعامل ایران‌خودرو تاکید کرد، که هیچ‌گاه کلنگ خودرو خارجی را به زمین نزده و اجازه نمی‌دهد بازار خودرو کشور به‌راحتی در اختیار خارجی‌ها به‌خصوص چینی‌ها قرار گیرد. محرابیان این اظهارات را در شرایطی بیان کرد که مدتی بعد کلنگ احداث کارخانه بابل را با دستان خود به زمین زده و بار دیگر صراحتا مخالفت‌اش را با ورود چری به ایران اعلام کرد. وی وقتی با این پرسش روبه‌رو شد که چه خودرویی قرار است در این کارخانه تولید شود، تنها به گفتن این دو کلمه بسنده کرد: «خودروی ملی».
این در حالی است که مشتریان ایرانی این واژه را تنها در باب خودروی سمند شنیده بودند. از سوی دیگر محرابیان تاکید کرد خودروی تولیدی در بابل، ملی بوده، ولی سمند نیست! این گفته وزیر صنایع نیز درحالی بود که همان روز ناصری نماینده مردم بابل در خانه ملت محصول تولیدی در کارخانه این شهر را چری S۲۱ خواند، اما مدیرعامل ایران‌خودرو اظهار نظر خاصی در این زمینه نکرد. در واقع منطقی پس از تاکید محرابیان مبنی برفراموش کردن چری همواره در مواجهه با این پرسش که آیا چری از ایران رفته؟ پاسخ شفاف و روشنی نداده و سرنوشت این قرارداد را به آینده واگذار کرد. هرچند که آخرین اظهارنظر وی در این زمینه اندکی جالب‌تر از مواضع پیشین بود ولی باز هم چندان مشخص نشد داستان ایران‌خودرو و چری دست آخر به کجا خواهد کشید!
فراموشی چری، هرگز!
آخرین موضع مدیرعامل ایران‌خودرو در باب قرارداد شرکت متبوعش با چری چین که در گفت‌وگو با دنیای‌اقتصاد اظهار کرد، حکایت از امیدواری و پایبندی وی به قرارداد مذکور داشت. وی در این زمینه گفت: هرگز چری را فراموش نکرده‌ام.
منطقی حتی تفاهم‌نامه همکاری مشترک سایپا و پروتون را هموارکننده راه چری دانست و تاکید کرد: این قرارداد از چند جنبه برای ما اهمیت دارد چرا که رقیبمان سایپا نیز وارد بحث طراحی شده و دیگر صرفا به دنبال محصول آماده نیست. بنابراین رقابتی جدید میان ما شکل گرفته که این برای صنعت کشور مفید است.
مدیرعامل ایران‌خودرو ادامه داد: به واسطه تفاهم‌نامه سایپا با پروتون موانع سر راه قرارداد ما با چری برداشته و راه آن هموار شده است.
وی در زمینه مخالفت محرابیان با این قرارداد تاکید کرد: آقای وزیر گفت جایی را که قرار باشد محصول چینی در آن تولید شود کلنگ نمی‌زند. در حالی که هم‌اکنون اگر اندکی به تحولات اخیر دقیق شوید خواهید دید که موانع چری رفع شده است.
مدیرعامل ایران‌خودرو که ظاهرا همکاری با چینی‌ها را راهی مناسب و مطمئن برای رسیدن هرچه بیشتر به بازارهای جهانی می‌داند، اظهار داشت: وقتی قرار است چینی‌ها در آینده همه بازارهای دنیا از جمله خودرو را تصاحب کنند، دلیلی ندارد که چری را فراموش کنم.
وی تاکید کرد: چینی‌ها می‌توانند در عرصه صنعت خودرو، شریک استراتژیکی برای ما بوده و الگوی مناسبی برایمان به حساب آیند. آنها یک برنامه ۲۰ ساله برای توسعه این صنعت تدوین کرده‌اند که ۱۰ سال اول آن را با تولید و توزیع برندهای معتبر دنیا گذرانده و قصد دارند طی ۱۰ سال باقیمانده نیز بازار خودرو دنیا را در دست بگیرند. ما باید از این برنامه‌ریزی آنها درس بگیریم.
خودروسازی چین از مالزی برتر است
برخی کارشناسان داخلی معتقدند صنعت خودروسازی مالزی آنقدر پیشرفته و توسعه‌یافته نیست.
این کارشناسان اعتقاد دارند تفاهم‌نامه منعقد شده میان سایپا و پروتون مالزی نمی‌تواند محرک مناسبی در عرصه تکنولوژی برای صنعت خودروسازی ایران باشد چرا که پروتون نیز شرکتی دولتی به حساب آمده و هم‌اکنون نیز حال و روز مناسبی در بازارهای جهانی ندارد. این شرکت همچنین مدتی است که به دنبال شریکی استراتژیک در میان خودروسازان معتبر دنیا می‌گردد که مهم‌ترین گزینه این شرکت، جنرال‌موتورز آمریکا است. اما تاکنون در این زمینه نیز به توفیقی دست نیافته است. برخی دیگر از کارشناسان در مقام مقایسه نیز تاکید می‌کنند که در شرایط فعلی جوینت شدن با خودروسازان کشورهای دیگر نظیر چین بهتر و موثرتر از پروتون مالزی است؛ چراکه خودروسازان چینی سال‌ها است با برندهای معروف دنیا خودرو تولید کرده و با وجود عمر کم‌شان پیشرفته‌تر هستند. این در حالی است که مدیرعامل ایران‌خودرو نیز چین را در صنعت خودرو برتر از مالزی می‌داند. وی در این زمینه تاکید کرد: قطعا خودروسازان چینی در سطح بالاتری نسبت به پروتون مالزی قرار دارند و کمیت و کیفیت کار آنها در این زمینه برتر است. خود شرکت چری هم‌اکنون به تنهایی ۴۶ نوع خودرو را با تیراژ بالا تولید و روانه بازار می‌کند که قابل مقایسه با پروتون نیست.
برای کارخانه بابل سرمایه‌گذاری نکرده‌ایم
آن طور که مسوولان حاضر در مراسم کلنگ‌زنی کارخانه خودروسازی شهر بابل می‌گفتند، این کارخانه دو سال دیگر روبان افتتاحیه‌اش بریده شده و به بهره‌برداری می‌رسد و جالب آنکه هنوز مشخص نیست دست آخر چه نوع خودرویی در آن تولید خواهد شد. این در حالی است که ایران‌خودرویی‌ها کارخانه مذکور را برای تولید خودرو S۲۱ چری چین در نظر گرفته بودند، ولی با شرایطی که بر قرارداد ایران‌خودرو و چری تا به امروز حاکم شده، ظاهرا این شرکت دیگر برنامه‌ای برای تولید S۲۱ در کارخانه بابل ندارد. چراکه بنا به گفته منطقی، ایران‌خودرو اصلا در احداث آن سرمایه‌گذاری نکرده است.
وی در این زمینه گفت: ما برای کارخانه‌های خودروسازی از قبیل بابل و یا فارس سرمایه‌گذاری نکرده و نمی‌کنیم. مدیرعامل ایران‌خودرو افزود: برنامه ما برای کارخانه بابل انتقال دانش فنی و محصول به آن بوده و سرمایه‌گذاری در این کارخانه، توسط یکی از شرکای ما در بابل صورت گرفته است که البته قطعه‌سازان نیز در این سرمایه‌گذاری نقش دارند.
منطقی در پاسخ به این پرسش که آیا از روند احداث کارخانه مذکور مطلع است یا خیر، گفت: روند احداث این کارخانه دارای وضعیت خوبی است. این گفته وی در شرایطی است که هم‌اکنون حدود هفت ماه از کلنگ‌زنی کارخانه خودروسازی بابل می‌گذرد اما کوچکترین خبری از روند احداث آن در دست نیست!
ارزان نه، مناسب
آنچه از قرارداد ایران‌خودرو و چری پیدا بود تولید محصولی ارزان‌قیمت در دستور کار دو شرکت قرار داشت. ایران‌خودرو قصد داشت این محصول را جایگزین پیکان در بازار کرده و چری نیز می‌خواست خودرو ارزان‌قیمتش را عرضه و از ایران به عنوان پایگاه صادراتی برای خودروهای خود استفاده کند. این محصول چری S۲۱ نام داشت و قرار بود به تدریج در ایران‌خودرو خراسان به تولید برسدکه به هر صورت فعلا این پروژه مسکوت مانده است. این در شرایطی است که رییس‌جمهور سال گذشته به خودروسازان داخلی دستور داد تا محصولی ارزان را برای قشر متوسط جامعه طراحی و تولید کنند و محرابیان نیز چندی پیش دستور رییس‌جمهور را به نوعی دیگر ابلاغ کرده و از ایران‌خودرو و سایپا خواست تا محصولی ارزان را به صورت مشترک به طراحی و تولید برسانند، البته مهرداد بذرپاش مدیرعامل سایپا از این موضوع ابراز بی‌اطلاعی کرد و ابراز داشت که شرکت متبوعش به تنهایی به دنبال محصول ارزان است!
از سوی دیگر مدیرعامل ایران‌خودرو نیز در دومین گردهمایی نمایندگان خارج از کشور این شرکت از عرضه محصولی با قیمتی بین ۶ الی ۸هزار دلار طی سال ۲۰۰۹ خبر داد. منطقی در آن مراسم لقب «ارزان‌قیمت» را برای خودرو مورد وعده‌اش انتخاب کرد، اما در حاشیه مراسم افتتاح فاز تکمیلی ایران‌خودرو خراسان، از واژه «مناسب» به عنوان لقب جدید این خودرو نام برد. وی گفت: بهتر است به جای خودرو ارزان بگوییم خودرو با قیمت مناسب؛ چون در شرایط فعلی، واژه «ارزان» معنی ندارد.
منطقی با بیان اینکه ایران‌خودرو قصددارد محصولی را با قیمت و مشخصه‌های مناسب برای ۵۰درصد جامعه کشور طراحی و تولید کند افزود: ما می‌خواهیم این محصول را به جوامع اسلامی هم صادر کرده و بازار آنها را نیز پوشش دهیم.
مدیرعامل ایران‌خودرو همچنین با اشاره به اینکه هرچه از قرارداد خود با چری چین دور شویم به همان اندازه از دستیابی خودرو با قیمت مناسب نیز فاصله خواهیم گرفت، تاکید کرد: تولید چنین خودرویی نیازمند یک سری زیرساخت‌ها است، به نحوی که نمی‌شود یک شبه بدان دست یافت چرا که باید در برخی اجزا، روی کیفیت و قیمت تک‌تک قطعات کار کرد تا به هدف اصلی رسید که البته یک نکته مهم دیگر را نیز نباید فراموش کرد و آن رساندن تیراژ این محصول به حد اقتصادی است و به اعتقاد بنده این مهم طی چند سال اتفاق خواهد افتاد!
ارسال نظر