«پژو» دلِ کندن از «ایران» را ندارد

گروه خودرو- اتحاد استراتژیک گروه پژوسیتروئن فرانسه و جنرال موتورز آمریکا.

به نظر می‌رسد مهم‌ترین خبری که از اوایل اسفند ماه سال گذشته تا به امروز ذهن فعالان صنعت خودرو کشور را به خود مشغول کرده، اتحاد این دو برند معتبر خودروسازی دنیا است، اتحادی که از دید برخی کارشناسان تاثیری مستقیم بر صنعت خودرو ایران خواهد گذاشت. ایران خودرو (بزرگ‌ترین خودروساز ایران) و پژو (غول خودروسازی فرانسه) بیش از ۲۰ سال است که با یکدیگر همکاری مشترک دارند و اگرچه در طول این سال‌ها گاهی صحبت از جدایی آنها به میان آمده است، اما این اتفاق هیچ‌گاه رخ نداده و ایران خودرو و پژو پیوندشان را به هر شکل حفظ کرده‌اند.

این بار اما اوضاع کمی فرق کرد، زیرا شریک جدید پژویی‌ها، یک غول آمریکایی به حساب می‌آید و از همین رو به محض انتشار خبر اتحاد استراتژیک جنرال موتورز و گروه پژوسیتروئن و واگذاری هفت درصد از سهام شرکت فرانسوی به جنرالی‌ها، گمانه‌زنی در مورد آینده شراکت ایران خودرو و پژو آغاز شد و برخی از قطع کامل ارتباط طرفین خبر دادند.

این در حالی است که بنابر اعلامیه‌ای که پژوسیتروئن در راستای اتحاد استراتژیک این گروه خودروسازی با جنرال موتورز آمریکا، منتشر کرد، طرفین همچنان به عنوان دو شرکت مجزا به فعالیت‌های خود ادامه خواهند داد.

به عبارت بهتر، جنرال موتورز و گروه پژوسیتروئن با وجود ایجاد اتحاد استراتژیک میان خود، به صورت مستقل در مسائلی مانند طراحی، تولید و فروش محصولات و حتی قطعات CKD، تصمیم‌گیری خواهند کرد و این‌گونه نیست که طرف فرانسوی برای شریک آمریکایی اش تعیین تکلیف کند یا شریک آمریکایی افسار طرف فرانسوی را در دست بگیرد.

آن طور که خبرگزاری رویترز در اواخر فوریه امسال گزارش داده، قرار است پژو و جنرال موتورز در زمینه طراحی و تولید خودروها و فناوری‌های بیشتری با یکدیگر همکاری کنند. دو شرکت حتی قرار است در زمینه تولید خودروهای کوچک و عرضه آنها در بازارهای نوظهور مانند آمریکای لاتین نیز با یکدیگر همکاری کنند. به علاوه تولید و توسعه مشارکتی خودروهای میدسایز و ساب کمپکت نیز در دستور کار قرار گرفته است.

پژو و جنرال موتورز به صورت رسمی در ۲۹ فوریه سال جاری میلادی اتحاد بین خود را اعلام عمومی کردند. این دو خودروساز توضیح داده‌اند که اتحادشان باعث کاهش هزینه‌ها در بخش‌های تولید، طراحی پلت‌فرم و تحقیق و توسعه خواهد شد.

هرچند برخی کارشناسان با توجه به نفوذ جنرال موتورز و سابقه این شرکت در جدایی انداختن بین خودروسازان ایرانی و خارجی (ماجرای خرید سهام دووموتورز کره توسط جنرال موتورز و قطع ارتباط کرمان خودرو با دوو)، اتحاد پژو و جنرال موتورز را خطری برای ایران خودرو می‌دانند، اما به نظر می رسد پژویی‌ها چندان دلشان نمی‌خواهد بازار ایران را از دست بدهند و حتی ظاهرا طی مکاتبه‌ای رسمی نیز این موضوع را به اطلاع طرف ایرانی خود رسانده‌اند.

آن طور که منابع آگاه می‌گویند، ایران خودرو به فاصله کوتاهی پس از اعلام خبر اتحاد استراتژیک گروه پژوسیتروئن و جنرال موتورز، بابت آینده شراکت خود با پژو استعلام کرده و از شرکت فرانسوی خواسته موضع اش را در این مورد مشخص کند.

این نامه ظاهرا اوایل مارس ۲۰۱۲ به دست مسوولان پژو رسیده است و ایران خودرو به نوعی از شریک فرانسوی اش برای آینده خود کسب تکلیف کرده و در واقع خواسته که بداند پژو با وجود جنرال موتورز، باز هم به همکاری‌اش با ایران خودرو ادامه خواهد داد، یا قرار است داستانی دیگر رقم بخورد.

به عبارت بهتر، ایران خودرو پیش از آنکه پژو یا جنرال موتورز حرفی زده یا اقدامی بکنند، خود دست به کار شده و وضعیت آینده‌اش را استعلام کرده است.

این در شرایطی است که مدیرکل پژو در ایران، به صراحت اعلام کرده که اتحاد استراتژیک با جنرال موتورز خللی در روابط پژو و ایران خودرو وارد نخواهد کرد و این شرکت همچنان به روابط خود با طرف ایرانی ادامه می دهد.

البته ظاهرا ادامه همکاری‌ها به شفافیت قبل نخواهد بود و پژو به شکلی به اصطلاح «کج‌دار و مریز» ارتباط خود با ایران خودرو را حفظ خواهد کرد. در واقع پژو می‌خواهد در عین حالی که به ارتباط با ایران خودرو ادامه می‌دهد و بازار ایران را برای خود حفظ می‌کند، دل شریک آمریکایی اش را نیز نرنجاند و از مزیت‌های شراکت با این غول خودروسازی دنیا نهایت استفاده را ببرد.

نکته قابل توجه دیگر اینجاست که شرکت پژو با وجود انتشار خبر انتشار اتحاد استراتژیک خود با جنرال موتورز در خبرگزاری‌های معتبر دنیا، ظاهرا متن قرارداد را نیز برای ایران خودرو ارسال کرده تا به نوعی خیال شریک ایرانی اش را بابت آینده شراکت فی‌مابین تا حدودی راحت کند.

تمام این مکاتبات به پیش از نوروز امسال مربوط می‌شود، حال آنکه گروه پژوسیتروئن اواسط فروردین ماه اعلام کرد روابطش با ایران خودرو را به حالت تعلیق در خواهد آورد و دیگر قطعات موردنیاز برای ساخت خودروهای خود را در اختیار این شرکت نمی‌گذارد.

بر همین اساس، حتی اخباری نیز در مورد قطع ارتباط پژو با ایران خودرو و توقف ارسال قطعات به ایران منتشر شد و هرچند ایران‌خودرویی‌ها آن را تایید نکردند، اما بلافاصله خبر رسید که یکی از کارخانه‌های تولیدکننده قطعه پژو به دلیل توقف ارسال قطعات به ایران، تعطیل شده است.

اگرچه اتفاقاتی که در دو سه هفته گذشته رخ داده، از قطع ارتباط پژو و ایران خودرو حکایت می‌کند، اما اگر پاسخ پژویی‌ها به ایران خودرو را که رسمی و متعلق به همین یکی دو ماه پیش است، در نظر بگیریم، شکسته شدن پیوند این دو خودروساز دور از ذهن به نظر می‌رسد.

طبعا اگر پژو قصد داشت به دلیل اتحاد استراتژیک با جنرال موتورز و تحت فشار این شرکت آمریکایی، ارتباط خود با ایران خودرو را قطع کند، این موضوع را رسما به اطلاع مسوولان ایران خودرو می رساند و در پاسخ به نامه آنها، صحبت از ادامه همکاری و شراکت نمی‌کرد.البته ممکن است گفته شود چون پژو چندی پس از پاسخ به نامه ایران خودرو، خبر از قطع همکاری با این شرکت را داده، بنابراین تحت فشار جنرال موتورز تصمیم اش عوض شده است، حال آنکه بعید به نظر می‌رسد شرکتی به اعتبار پژو، امروز یک چیز بگوید و فردا چیزی دیگر.

از طرفی، برخی کارشناسان اقدام پژو مبنی بر اعلام خبر قطع ارتباط با ایران خودرو را می‌توان به نوعی «خود شیرینی» پژو برای جنرال موتورز تعبیر می‌کنند، به نحوی که احتمالا پژو خواسته اذهان را به سمت قطع ارتباط با ایران خودرو ببرد و اما در عین حال به حضورش در ایران ادامه دهد.

به هر حال، بازار ایران آنقدر بکر و مهم به شمار می رود که شرکتی مثل پژو به این راحتی‌ها از آن دل نخواهد کند، مخصوصا اینکه پژو هم اکنون مانند بسیاری از شرکت‌های اروپایی با مشکلات مالی روبه‌رو است و به هیچ‌وجه برایش نمی‌صرفد در این اوضاع، بازاری پر سود مثل ایران را از دست بدهد.

در حال حاضر سالانه بالای ۳۰۰ هزار دستگاه محصولات پژو در ایران به تولید و فروش می‌رسد و کارشناسان از این حیث ایران را دومین بازار بزرگ پژو در دنیا عنوان می‌کنند.

نکته دیگر اینجا است که محصولات تولیدی پژو در ایران از تکنولوژی قدیمی برخوردارند و شاید هیچ جای دیگر قابلیت و اجازه تولید نداشته باشند، بنابراین اگر پژو بخواهد از ایران برود، باید قید نزدیک به ۲۰۰ هزار دستگاه از محصولاتش را بزند.

از سوی دیگر، بازار خودرو ایران بازاری انحصاری به حساب می‌آید که تعرفه واردات خودرو به آن بالا است و پژو با توجه به این شرایط توانسته فروشی بالای ۳۰۰ هزار دستگاه را در سال تجربه کند؛ حال آنکه بعید است این مزیت در کشور دیگری وجود داشته باشد.

با در نظر گرفتن مجموع این موارد، ترک ایران نمی‌تواند تصمیم درستی برای پژو باشد و شاید از همین رو است که کمتر کسی قطع ارتباط پژو و ایران خودرو را در شرایط فعلی باور می‌کند.در واقع به نظر می‌رسد نه ایران خودرو می‌خواهد که بدون پژو بماند و نه پژو عزم لازم را برای دل کندن از ایران دارد.