لغو افزایش قیمت خودرو؛ یعنی کاهش تولید

گروه خودرو- در شرایطی که کمیته تنظیم بازار اعلام کرده مصوبه افزایش قیمت خودروهای داخلی لغو شده است، دبیر انجمن قطعه سازان در گفت و گو با «دنیای اقتصاد» از عواقب خطرناک این تصمیم می‌گوید و عنوان می‌کند که سال آینده سال ریزش در صنعت خودرو کشور خواهد بود. ساسان قربانی تاکید می‌کند که اگر دولت اجازه افزایش قیمت خودرو را ندهد، به یکی دو ماه نمی‌کشد که آثار منفی این تصمیم خود را نشان می‌دهد و آن وقت تصمیم سازان هیچ‌گاه خود را نخواهند بخشید.

به گفته وی، با این شرایط، خودروسازان سال آینده مجبور می‌شوند تولید خود را کاهش دهند و در نتیجه کرکره صنعت خودرو نیز پایین کشیده خواهد شد. گفته‌های قربانی در شرایطی است که اوایل هفته گذشته سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با درخواست خودروسازان مبنی بر افزایش قیمت محصولات آنها موافقت کرد، اما چند روز بعد کمیته تنظیم بازار رای به لغو آن داد و قرار است افزایش قیمت‌ها منتفی شود. حال دبیر انجمن قطعه سازان این کار را دارای عواقب خطرناکی دانسته و در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» به بیان آنها و همچنین مشکلات موجود بر سر راه صنعت خودرو کشور پرداخته است که در ذیل می‌خوانید.

***

در جریان هستید که کمیته تنظیم بازار، مصوبه افزایش قیمت خودرو را لغو کرده است؟

مگر قطعی شده؟

نه هنوز، اما ظاهرا این کمیته قصد دارد بابت بازگرداندن قیمت‌ها به حالت قبل، ابلاغیه بدهد.

کلا شش درصد به قیمت خودروهای داخلی اضافه کرده‌اند، حال آنکه این رقم به هیچ وجه پاسخگوی هزینه‌های ما نخواهد بود. هزینه‌های تولید ما پس از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها افزایش یافته؛ به نحوی که باید ادعا کنم طی امسال هزینه‌های سربار ۹ درصد رشد کرده است. این وسط یارانه هم به ما ندادند.

تازه از آن طرف نرخ ارز نیز طی امسال با افزایش شدیدی روبه‌رو شد و خود دولت نیز آن را رسما ۱۰ درصد گران کرد. قرار بود ارز دولتی به ما بدهند که ندادند. البته نمی‌دانم، شاید برخی گرفته باشند، اما در حال حاضر آنقدر موانع بر سر راه انتقال ارز وجود دارد که صنعت خودرو نمی‌تواند به راحتی مبادلات خود را انجام دهد. خودروسازان و قطعه سازان هم اکنون نمی‌توانند حواله‌های ارزی خود را به راحتی به اروپا بفرستند و قطعات موردنیازشان را تامین کنند. از طرفی، ما الان ارز می‌خواهیم، اما کیست که ارز دولتی بدهد.

مشکلات صنعت خودرو فقط اینها نیست، ما با افزایش نرخ بین المللی و نرخ داخلی مواد اولیه هم روبه‌رو بوده ایم. تولیدکنندگان دولتی به دستور خود دولت قیمت هایشان را بین ۴۰ تا ۱۵۰ درصد بالا برده اند، آن وقت به ما می‌گویند تثبیت قیمت داشته باشید. بگذریم که افزایش دستمزدها و انقباضی عمل کردن بانک‌ها و نرخ بهره بالا برای تسهیلات بانکی نیز جزو دیگر مشکلات صنعت خودروسازی در سال جاری به حساب می‌آیند. الان بانک در ازای ارائه تسهیلات از ما می‌خواهد سپرده‌های کلان بگذاریم و ۲۴ درصد هم سود بدهیم، خب این یعنی افزایش هزینه تولید.

محدودیت‌های بین المللی چطور؟ نقش آن در مشکلات شما به چه شکل است؟

این موضوع هم مزید بر علت شده است، منتها باید به دلیل مصالح ملی با تصمیمات کلان سیاسی کشور هماهنگ باشیم. باور کنید قطعه سازان تصمیم گرفتند به خاطر مصالح ملی محدودیت‌های بین‌المللی را دور بزنند، اما امسال سال تحریم داخلی بود. ما در صنعت قطعه‌سازی بین ۲۰ تا ۴۰ درصد افزایش هزینه تولید داشته‌ایم، آن وقت شش درصد به قیمت خودروها اضافه کرده‌اند، تازه همه این شش درصد که به ما نمی‌رسد.

قرار است همین شش درصد را هم بگیرند.

واقعا جای تاسف دارد. مطمئن باشید اگر این کار را بکنند، به یکی دو ماه نمی‌کشد که آثار منفی این تصمیم خود را نشان می‌دهد و آن وقت تصمیم‌سازان هیچگاه خود را نخواهند بخشید.

مگر چه اتفاقی قرار است رخ بدهد؟

اگر مصوبه افزایش قیمت را لغو کنند، بلایی به سر صنعت خودرو می‌آید که همان طور که گفتم، تصمیم گیران خود را نخواهند بخشید. مطمئن باشید به دو سه ماه هم نمی‌کشد که خودروسازان ریزشی شدید را تجربه می‌کنند و تولید را پایین می‌آورند.

به شما پیشنهاد می‌کنم سال آینده هر دو هفته یکبار آمار تولید خودروسازان را بررسی کنید تا ببینید چه سرنوشتی در انتظار تولید آنها است.

شک نکنید که خودروسازان مجبور می‌شوند تولید خود را کاهش دهند و در نتیجه کرکره صنعت خودرو نیز پایین کشیده خواهد شد.

در این صورت اشتغال دو میلیون نفری به خطر می‌افتد و آسیب آن نه فقط به صنعت بلکه به کل اقتصاد مملکت وارد می‌شود. واقعا برای من جای تعجب دارد وقتی می‌بینم تصمیماتی گرفته می‌شود که بازتاب آن نتیجه‌ای جز صدمه زدن به آحاد مردم ندارد. صنعت خودرو از بین برود، کل اقتصاد کشور آسیب می‌بیند و هر بیکاری که اضافه شود، ضربه به این اقتصاد خواهد بود.

من نمی‌دانم چرا برخی فکر می‌کنند خودروسازان از مریخ آمده اند و با بقیه تولیدکنندگان کشور فرق دارند؟ واقعا تعجب می‌کنم که چرا برخی گمان می‌کنند خودروسازان وضع مالی خوبی دارند و می‌خواهند مردم را بچاپند؟ مگر مدیران صنعت خودرو همه منصوبین نظام نیستند؟ مگر قطعه سازان فرزندان همین مملکت نیستند که با وجود همه سختی‌ها و دشواری ها، تولید را رها نکرده و فعالیت شان را ادامه می‌دهند؟ الان تمام مسوولان بلندپایه نظام بر حفظ تولید تاکید می‌کنند، آن هم در شرایط فعلی که دچارش شده‌ایم، پس چرا کاری می‌کنیم که به ضرر تولید تمام شود؟

در مملکت ما قیمت تخم مرغ دو برابر می‌شود و کسی چیزی نمی‌گوید، آن وقت همه منتظرند قیمت خودرو بالا برود تا اعتراض کنند و واکنش نشان بدهند. کسی نمی‌گوید قیمت فولاد گران شده، کسی از گران شدن ورق و آلومینیوم و سایر مواد اولیه حرفی نمی‌زند و نمی‌گوید افزایش قیمت اینها بر رشد قیمت خودرو تاثیرگذار است. خود دولت قیمت ارز را ۱۰ درصد گران می‌کند و کسی از اثر منفی آن بر هزینه تولید حرفی نمی‌زند. ما الان در شرایطی هستیم که کشورهای غربی بسیج شده و می‌خواهد صنعت مان را زمین بزند، خب چرا باید کاری کنیم که ناخودآگاه در مسیر این هدف قرار بگیریم؟

برخی معتقدند خودروسازان باید افزایش هزینه‌های تولید را با بهره‌وری جبران کنند، با این حال ظاهرا این مقوله چندان جای معتبری در صنعت خودرو کشور ندارد.

بهره‌وری که به این راحتی‌ها نیست. نمی‌شود به خودروسازان امر کرد که بهره‌وری را بالا ببرید و سالی چند درصد از قیمت خودرو بکاهید و در نهایت آن را به صفر برسانید. بهره‌وری تاثیری ۵/۱ درصدی بر کاهش هزینه‌ها دارد، نمی‌شود که در عرض یک سال با بهره وری ۲۵ درصد از هزینه‌ها را جبران کرد.

بهره وری، تکنولوژی می‌خواهد، فن‌آوری می‌خواهد و سرمایه‌گذاری احتیاج دارد، به این راحتی‌ها نیست که می‌گویند.

شما می‌گویید اگر مصوبه افزایش قیمت خودرو لغو شود، خودروسازی کشور تعطیل خواهد شد، در حالی که خودروسازان خود را خصوصی می‌دانند، پس می‌توانند زیر بار دستور دولت نروند.

خیر نمی‌توانند، چون عملا ساختاری دولتی دارند. خودروسازان می‌گویند که خصوصی هستند، اما در واقعیت این‌گونه نیست، بنابراین مجبورند از دستورات دولت تبعیت کنند.

با این حال امیدوارم حکم لغو افزایش شش درصدی قیمت خودرو ابلاغ نشود، چون اگر این اتفاق رخ بدهد و دولت مصوبه افزایش قیمت‌ها را لغو کند، فاجعه در تولید به بار خواهد آمد.

با همه مشکلاتی که شما می‌گویید، برای افکار عمومی چندان قابل پذیرش نیست که صنعت خودرو با بحران روبه‌رو شده است.

متاسفانه همان‌طور که گفتم این ذهنیت در جامعه شکل گرفته و همه فکر می‌کنند خودروسازان قصد چاپیدن ملت را دارند. کسی نمی‌گوید صنعت خودرو دو میلیون شغل ایجاد کرده و صنعت اول مملکت است. خیلی‌ها هم که در مورد این صنعت اظهارنظر می‌کنند، اطلاعات چندانی ندارند و به جامعه جو می‌دهند. صنعت خودرو شبکه ای عظیم از حمل‌ونقل و تولید مواد اولیه و کارگر و کارشناس و... را به دنبال خود می‌کشاند و این نشان‌دهنده اهمیت بالای خودروسازی است.