۳.۵ میلیارد دلار ارز برای خودرو و حملونقل
طبق اعلام بانک مرکزی، در پنج ماه نخست امسال، بیش از ۳.۵میلیارد دلار برای واردات مورد نیاز صنایع خودرو و حملونقل تامین ارز شده است. از این میزان، ۲.۱میلیارد دلار ارز با نرخ نیمایی تامین شده است. همچنین تامین ۱.۴میلیون دلار دیگر نیز از محل نرخ توافقی انجام شده است.
در آمار بانک مرکزی مشخص نشده که هر بخش از «خودرو و حملونقل» چه میزان ارز در پنج ماه امسال دریافت کرده است. بنابراین اینکه خودروسازان داخلی، مونتاژکاران و واردکنندگان و فعالان صنعت موتورسیکلت هر کدام به طور جداگانه چه میزان ارز در بازه زمانی تحت‌بررسی دریافت کرده‌‌اند، مشخص نیست.
در حال حاضر ارز اختصاص‌یافته بخش خودرو بین خودروسازان وابسته به دولت، مونتاژکاران و واردکننده‌ها تقسیم می‌شود. در سال گذشته اختصاص منابع زیادی از ارز مربوط به بخش خودرو و حملونقل، به مونتاژکاران، حواشی زیادی را به دنبال داشت. به عنوان مثال، تنها در یک مورد، بالغ بر یک‌میلیارد دلار ارز به یکی از خودروسازان خصوصی داده شده بود. تخصیص ارز به خودروسازان مونتاژی به‌ویژه در شرایطی که واردات خودرو کند پیش می‌رفت، بسیار حاشیه‌ساز شد. در واقع این پرسش مطرح شد که چرا واردات خودرو آن هم پس از پنج سال ممنوعیت، در مضیقه است و مونتاژکاران به‌راحتی و در مقادیر زیاد ارز می‌گیرند؟ سال گذشته چیزی حدود سه‌میلیارد دلار ارز به مونتاژکاران داده شد، در‌حالی‌که سهم واردات از تامین ارز حتی به ۲۵۰میلیون دلار نیز نرسید. با توجه به این آمار، بخش مونتاژ بیش از ۱۲برابر واردات ارز دریافت کرد. این در حالی بود که طبق وعده سیاستگذار، قرار بود سالی یک‌میلیارد دلار ارز به واردات خودرو اختصاص داده شود.
به‌هرحال حواشی مربوط به تخصیص ارز به بخش خودرو در سال گذشته، به‌خصوص فاصله بسیار زیاد بین ارز مونتاژ و ارز واردات، سبب شد سیاستگذار در سال جاری تاکتیک ارزی خود در بخش خودرو را تغییر دهد.جدا از اینکه تا اواسط تیرماه، تخصیص ارز به خودروسازان قطع بود، خبرها حکایت از آن داشت که سیاستگذار بخشی از ارز مونتاژ را به سمت واردات روانه کرده است. افزایش سرعت واردات خودرو در سال جاری نسبت به سال گذشته نیز خود موید این موضوع بود که بخشی از ارز مونتاژ نصیب واردات شده است.
طبق آخرین آماری که گمرک ایران اعلام کرده، در پنج ماه امسال بالغ بر ۱۵هزار دستگاه خودروی سواری ترخیص شده است. این در حالی است که در کل سال گذشته تنها ۱۱هزار و ۲۳۶دستگاه خودروی سواری از گمرکات کشور ترخیص شده بود. بنابراین ترخیص پنج ماه امسال خودرو از گمرک در سال جاری از کل سال گذشته نیز بیشتر شده است. این موضوع ارتباط مستقیم با افزایش تخصیص ارز به واردات خودرو دارد، هرچند بانک مرکزی تا به امروز جزئیات آن را اعلام نکرده است.
