جابه‌جایی شریک در صنعت خودرو ایران

گروه خودرو- بعدازظهر سه‌شنبه رنویی‌ها با محصولات جدید خود به هتل استقلال پایتخت آمدند تا از «ماندن» بگویند و برای «بعضی‌ها» خط و نشان بکشند و نشان دهند بازار خودرو ایران برایشان در اولویت است.

هرچند مدیرعامل رنوپارس اصرار زیادی داشت که بگوید خیز رنو برای پررنگ تر کردن حضور در ایران، ربطی به برنامه‌های‌ هم وطن‌اش برای رفتن از ایران ندارد، اما همزمانی این دو اتفاق اذهان را به این سمت برده که رنو می‌خواهد از بی‌رغبتی پژو نهایت استفاده را ببرد و جا پای خود را در یکی از بزرگ‌ترین بازارهای خودرو خاورمیانه سفت کند. طی حدودا پنج ماه گذشته، مجموعه‌ای از اتفاقات سبب شده رابطه خودروسازی ایران و پژو تیره و تار شود و حتی کار به مختل شدن تامین قطعات و در نتیجه افت تولید محصولات این شرکت فرانسوی در جاده مخصوص بکشد، حال آنکه رنویی‌ها نه تنها دنده عقب نداشته‌اند، که تیک آف هم کرده و تولیدشان رشدی قابل توجه را تجربه کرده است.

حالا هم که رنو قصد کرده محصولات جدیدی در ایران تولید کند، آن هم با وجود این همه مشکلات بین‌المللی و اقتصادی؛ اینها همه نشانه‌هایی هستند که با استناد به آنها می‌توان نتیجه گرفت رنو قصد جان پژو را در بازار خودرو ایران کرده و می‌خواهد از فرصت به دست آمده (شل کن، سفت کن‌های پژو) نهایت استفاده را ببرد و حضورش را در این بازار پررنگ‌تر کند. با این حال ظاهرا خود رنویی‌ها به دلایلی که خود می‌دانند و نمی‌گویند، رسما عنوان نمی‌کنند که به دنبال استفاده از اتفاق رخ داده یعنی تیره و تار شدن ارتباط خودروسازی ایران و پژو، هستند. به اعتقاد برخی کارشناسان، پژو بیش از ۲۰ سال است که در بازار ایران حضور دارد و در این مدت تنها به فکر درآمدزایی از بازار خودرو کشور به وسیله محصولات قدیمی خود بوده و هیچ‌گاه تن به سرمایه‌گذاری در جاده مخصوص نداده است.

این در حالی است که رنو روشی عکس را در پیش گرفت و با «سرمایه‌گذاری» به ایران آمد و به اعتقاد فعالان صنعت خودرو کشور، نوع حضور رنو تاثیر مثبتی بر صنایع قطعه‌سازی و خودروسازی ایران گذاشته است.

با این حال، پژو هیچ‌گاه از هموطن اش نترسید و نخواست که برای اطمینان از تداوم حضورش در بازار ایران، آستینی بالا بزند و سرمایه‌ای بیاورد و کاری نو را انجام دهد و حتی در حال حاضر نیز برای ارسال قطعات، بازی در می‌آورد. در آن سو اما رنو نه تنها پا پس نکشیده، بلکه پر‌جنب‌و‌جوش‌تر از گذشته نیز شده و می‌خواهد محصولات جدید نیز روانه بازار ایران کند، آن هم نه از طریق واردات، که از راه تولید؛ حال باید دید واکنش پژو به استراتژی هموطن اش در ایران چه خواهد بود و آیا فکری به حال عقب نیفتادن از رنو می‌کند یا با شریک آمریکایی جدیدش (جنرال موتورز) ادامه حیات می‌دهد و به تدریج از بازار خودرو کشور می‌رود؟

این دو چند ماه پیش تفاهم‌نامه‌ای برای همکاری‌های مشترک امضا کردند و از همان روز بحث‌ها بر سر اینکه جنرال موتورز بر پژو فشار می‌آورد تا رابطه اش با ایران را قطع کند نیز بالا گرفت. در ادامه نیز اتفاقاتی که برای تولید افتاد، این خبر که رابطه خودروسازی ایران و پژو افول کرده، جدی تر شد و حال نیز رنو در پی قدرت‌نمایی است و اینها همه نشان‌دهنده جا‌به‌جایی قدرت در بازار خودرو ایران است.

روحیه از نوع رنویی

اما موضوعی که در مراسم سه‌شنبه بعدازظهر برای خیلی‌ها عجیب به نظر می‌رسید، روحیه بالا و خوش‌بینی پیمان کارگر مدیرعامل ایرانی- فرانسوی رنوپارس بود، که با وجود این همه مسائل و مشکلات سیاسی و اقتصادی، خیلی راحت از ماندن در ایران و گسترده‌تر کردن فعالیت‌های رنو صحبت به میان می‌آورد. می‌گفت این روحیه بالا را از بچه‌های کوچک‌اش یاد گرفته، چون هر وقت زمین می‌خورند، دوباره بلند می‌شوند، گویی خود نیز در مدتی که ایران بوده، زیاد زمین خورده و هر بار بلند شده و ایستاده. از تحریم‌ها که پرسیدیم، گفت راه حل دارد، از سختی نقل و انتقال پول که گفتیم، گفت مشکل حادی نیست، از اوضاع اقتصادی قطعه‌سازان داخلی که روایت کردیم، گفت با کمک هم حلش می‌کنیم و از دخالت دولت فرانسه در روابط رنو و ایران که صحبت به میان آوردیم، جواب داد که رنو کار خود را می‌کند. تا دیروز گمان می‌کردیم اینکه نمایندگان مجلس و گروه‌ها و جمعیت‌های خاص گاهی در امور داخلی صنعتگران خود دخالت می‌کنند، فقط مخصوص ایران است، اما ظاهرا از این داستان‌ها در فرانسه هم وجود دارد، چون آن طور که مدیرعامل رنوپارس روایت می‌کرد، آنجا هم از این‌ اتفاق‌ها می‌افتد.

مدیرعامل رنوپارس اگرچه «پروازی» است و می‌رود و می‌آید، اما تبحرش در فرار از بعضی پرسش‌ها کمتر از مسوولان داخلی نیست، نشان به آن نشان که بابت قیمت محصولات جدید رنو از خبرنگاران اصرار شد و از او انکار.

رابطه پژو و ایران

و اما نشست خبری مدیرعامل رنوپارس: یک ربع بیست دقیقه‌ای دیر آمد و زود هم می‌خواست برود، اما در نهایت یک ساعتی رابا خبرنگاران سر کرد. خودش می‌گفت فارسی را هنوز خوب بلد نیست و کسی چه می‌داند شاید از همین رو بود در طول صحبت‌هایش دو خبر داغ را به خبرنگاران داد. حتی وقتی یکی از خبرنگاران از او پرسید چرا از هم وطن اش پژو با عبارت «بعضی‌ها» یاد می‌کند، پاسخ داد که منظورش «دیگران» بوده نه «بعضی‌ها» و دیگران هم فقط پژو نیست، بلکه تمام خودروسازان حاضر در ایران را شامل می‌شود. می‌گفت که رنو به دنبال تامین نیاز مشتریان ایرانی است و وی اگر حرفی زده و بعضی‌ها را «بعضی‌ها» خوانده، فقط خواسته نحوه ادامه فعالیت رنو را در ایران شرح بدهد نه اینکه به رقبا حمله کند.

به قوانین بین‌المللی پایبندیم

این روزها که محدودیت‌های بین‌المللی علیه ایران زیاد شده، شرکت‌های‌ خارجی به دنبال راه‌هایی برای دور زدن محدودیت‌ها هستند و در این میان رنو نیز برای ماندن در ایران از این راه وارد شده است.

همان طور که چندی پیش نماینده انجمن قطعه‌سازان فرانسه در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» عنوان کرد، در حال حاضر مشکل اصلی خودروسازی ایران «نقل و انتقال پول» است نه خود محدودیت‌های بین‌المللی و این در شرایطی است که رنویی‌ها فکر آنجا را هم کرده اند. از مدیرعامل رنوپارس پرسیدیم با وجود محدودیت‌های بین‌المللی چطور از ایران پول دریافت می‌کند و وی پاسخ داد که رنو در عین حالی که به قوانین جهانی (محدودیت‌های بین‌المللی) احترام می‌گذارد، کار با ایران را نیز ادامه می‌دهد. این یکی از همان دو خبر داغ مدیرعامل رنوپارس بود، جایی که گفت رنو پولش را از ایران در خارج از اروپا و آمریکا که تحریم‌ها در آنجا اعمال شده، دریافت می‌کند، یعنی هندوستان و مراکش و...؛ خبر دیگر مدیرعامل رنوپارس این بود که وی اعلام کرد پژو به ایران جنس نمی‌دهد که این خبر البته از سوی ایران خودرویی‌ها تکذیب شده است.

رنو کار خود را می‌کند

با وجود آنکه دولت فرانسه سهام دار شرکت رنو به حساب می‌آید و سیاست‌هایی ضد ایرانی نیز دارد، اما مدیرعامل رنوپارس تاکید می‌کند این موضوع نمی‌تواند رابطه رنو و خودروسازی ایران را به هم بزند. وی حتی خاطره‌ای هم تعریف کرد و گفت رنو چندی پیش می‌خواسته در خارج از فرانسه سایت بزند و در پی آن، دولت و نمایندگان مجلس این کار را تقبیح کرده و گفته‌اند چه دلیلی دارد وقتی فرانسه محتاج شغل است، رنو در خارج از این کشور سایت بزند؟ با این حال رنو کار خودش را کرده و در مورد ایران نیز همین سیاست را دنبال می‌کند. آن طور که کارگر عنوان کرد، بازار ایران هنوز جزو اولویت‌های رنو است و رنو می‌خواهد در ایران بماند.