استفاده از ارز صادراتی برای واردات کامیون دست دوم
این سومین طرح نوسازی ناوگان جادهای است که در دولتهای یازدهم و دوازدهم اجرا میشود. در حال حاضر ۳۴۶ هزار و ۲۴۳ دستگاه کامیون در جادههای کشور در حال ترددند که بیش از یک سوم آنها (۱۰۷ هزار و ۸۷۱ دستگاه) معادل ۳۱ درصد ناوگان فعال جادهای، عمر بالای ۲۲ سال دارند. اما در طرح واردات کامیونهای دست دوم، قرار است ۵۳ هزار دستگاه ناوگان بالای ۴۰ سال معادل ۱۵ درصد ناوگان فرسوده کشور نوسازی شود که در صورت اجرای کامل این طرح، به گفته محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی، میانگین سنی ناوگان جادهای کشور ۵/ ۵ سال کاهش مییابد.
نخستین طرح نوسازی در دولتهای یازدهم و دوازدهم، طرح کلید به کلید (جایگزینی کامیون فرسوده با نوساز) بود و طرح دوم نیز که به طرح ریاست جمهوری مشهور شد، نوسازی ۸۰۰ دستگاه کامیون بالای ۵۵ سال با استفاده از تسهیلات صندوق توسعه ملی و از محل تولیدات سازندگان داخلی را در پی داشت؛ اما مجموع کامیونهای فرسودهای که از محل اجرای این دو طرح در دولتهای یازدهم و دوازدهم نوسازی شدند، ۵ هزار و ۱۸۸ دستگاه کامیون بوده است.
در سومین طرح نیز که از خرداد امسال اجرای آن آغاز شد، قرار است ۵۳ هزار دستگاه کامیون فرسوده از فعالیت خارج و با کامیونهای دست دوم وارداتی اروپایی، ژاپنی و کرهای جایگزین شوند. در این طرح مالکان حقیقی کامیونهای فرسوده میتوانند سالانه یک دستگاه کامیون دست دوم اروپایی با عمر کمتر از ۳ سال به ازای اسقاط یک دستگاه کامیون فرسوده، وارد کشور کنند؛ شرکتهای حمل و نقلی ۱۰ دستگاه، شرکتهای واردکننده خودروهای سنگین ۵۰ و خودروسازان داخلی (تولیدکنندگان کامیون) ۱۰۰ دستگاه کامیون دست دوم در سال میتوانند وارد کنند اما به ازای هر یک دستگاه کامیون وارداتی، حداقل یک دستگاه کامیون فرسوده باید گواهی اسقاط دریافت کند؛ همچنین امکان اسقاط چند دستگاه کامیون فرسوده در برابر واردات یک کامیون زیر ۳ سال هم وجود دارد.
به گفته مهران قربانی، معاون حمل و نقل سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای، با اجرای کامل این طرح، میتوان به صرفهجویی ۵۳۰ میلیون لیتری سوخت در سال دست یافت و تعداد کامیونهای زیر ۵ سال فعال در جادهها نیز از ۴۵ هزار دستگاه فعلی به حدود ۱۰۰ هزار دستگاه افزایش مییابد.
در همین حین صدرالله بمانا، مشاور رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای در امور نوسازی ناوگان درباره آخرین وضعیت ثبتنام متقاضیان نوسازی ناوگان جادهای پس از ۷۶ روز از گذشت شروع ثبتنام در سامانه سازمان راهداری اظهار کرد: ما در سامانه ثبتنام سازمان راهداری، در حال نامنویسی از متقاضیان واردات کامیون هستیم اما چون در سامانه ثبت سفارش (سامانه جامع تجارت) قرار است تغییراتی ایجاد شود، هنوز سفارش وارداتی ثبت نشده است. وی افزود: تا کنون تقاضای واردات بیش از ۲ هزار و ۲۰۰ دستگاه کامیون دست دوم و جایگزینی آن با کامیونهای فرسوده در سامانه سازمان راهداری ثبت شده است که این افراد باید مراحلی را طی کنند مثلا برخی از آنها باید کارت بازرگانی دریافت کنند.