چشم‌انداز خودروی جهان تا 2040

دنیای اقتصاد، رفیعه هراتی: برخی روندهای صنعت خودرو جهان گوشه‌هایی از آینده زندگی انسان‌ها را شکل می‌دهد و اگر بخواهیم تصویر درستی از آینده بشر ترسیم کنیم، صنعت خودرو می‌تواند در این راستا نشانه‌های زیادی به ما ارائه کند. هم‌اکنون شاهد آن هستیم که پیشرفت‌های تکنولوژیک و الزامات زیست‌محیطی خودروسازان جهان را به سمت تولید خودروهای پاک سوق می‌دهد. این موضوع انقلابی در صنعت خودروی جهان به وجود خواهد آورد و چشم‌انداز این صنعت را دگرگون خواهد کرد. نشریه بلومبرگ در یک گزارش با عنوان «چشم‌انداز خودروهای برقی ۲۰۱۷» به آینده صنعت خودرو جهان تا سال ۲۰۴۰ پرداخته است. روزنامه «دنیای اقتصاد» این پیش‌بینی را مورد بررسی قرار می‌دهد.

جدیدترین بررسی‌ها نشان می‌دهد طی دو دهه آینده فروش خودروهای برقی از خودروهای دارای سوخت فسیلی سبقت خواهد گرفت و انقلابی در صنعت خودروی جهان به‌وجود خواهد آورد. این مساله همچنین مشکلاتی را برای کشورهای صادرکننده نفت ایجاد می‌کند. به گزارش بلومبرگ، مرکز«بلومبرگ نیو انرژی فایننس» پیش‌بینی می‌کند پذیرش خودروهای بدون آلایندگی، بسیار سریع‌تر از برآوردهای قبلی صورت خواهد گرفت زیرا هزینه تولید این نوع خودروها به سرعت در حال کاهش است. براساس این پیش‌بینی تا سال ۲۰۴۰ یک سوم ناوگان جهانی خودرو را خودروهای برقی تشکیل می‌دهد که جایگزین حدود ۸ میلیون بشکه نفت در روز یعنی بیش از صادرات روزانه ۷ میلیون بشکه نفت از سوی عربستان سعودی، می‌شود.

کالین مک‌کراچر، کارشناس حمل‌و‌نقل پیشرفته در مرکز «بلومبرگ نیو انرژی فایننس»، می‌گوید:«قیمت باتری‌های لیتیوم-یون زودتر از آنچه تصور می‌شد درحال کاهش است.» این در شرایطی است که قیمت باتری‌های لیتیوم-یون از سال ۲۰۱۰ تاکنون تا ۷۳ درصد کاهش یافته است و مرکز «بلومبرگ نیو انرژی فایننس» پیش‌بینی می‌کند نوآوری‌های تولیدکنندگان باتری افزایش خواهد یافت و این مساله موجب کاهش بیشتر و سریع‌تر متوسط قیمت طی دو دهه آینده خواهد شد. براساس این پیش‌بینی، جهان طی ۱۳ سال آینده برای تامین برق خودروهای برقی نیازمند ۳۵ کارخانه تولید باتری مانند کارخانه «گیگافکتوری» تسلا خواهد بود. براساس پیش‌بینی این مرکز تنها طی هشت سال خودروهای برقی به ارزانی خودروهای بنزینی می‌شوند و این مساله موجب می‌شود تا سال ۲۰۴۰ ناوگان جهانی خودروهای برقی به ۵۳۰ میلیون دستگاه برسد. همچنین، مصرف برق خودروهای برقی از ۶ تراوات ساعت در سال ۲۰۱۶ به ۱۸۰۰ تراوات ساعت در سال ۲۰۴۰ یا ۵ درصد از تقاضای جهانی برق افزایش خواهد یافت.

تغییر جهت جهانی به سمت خودروهای برقی، انقلابی در صنعت خودرو ایجاد خواهد کرد و به دلیل کاهش تقاضا برای بنزین به تولیدکنندگان نفت خسارت وارد می‌کند. این مساله همچنین تولیدکنندگان موتورهای بنزینی را که محصولاتشان مناسب خودروهای برقی نیست، به دردسر خواهد انداخت. براساس پیش‌بینی مرکز «بلومبرگ نیو انرژی فایننس» طی ۲۵ سال آینده بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان یعنی چین، آمریکا و اروپا پیشتاز تقاضا برای خودروهای برقی خواهند بود. دولت‌هایی که هم‌اینک در زمینه تخصیص یارانه و تاسیس جایگاه‌های شارژ پیشتاز هستند، سریع‌تر از دیگر اقتصادهای نوظهور مانند هند از مزایای خودروهای برقی بهره‌مند می‌شوند. مرکز «بلومبرگ نیو انرژی فایننس» معتقد است در سال ۲۰۴۰ در اروپا حدود ۶۷ درصد از خودروهای نوی فروخته شده برقی خواهند بود. در آمریکا این رقم ۵۸ درصد و در چین ۵۱درصد خواهد بود. البته نااطمینانی‌هایی در مورد بازار آمریکا وجود دارد؛ زیرا ممکن است دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری این کشور، با عقب‌نشینی از تکنولوژی خودروهای برقی موجب اختلال در رشد این نوع خودروها شود.

از سوی دیگر، دیگر مرکز تحقیقاتی «آلیکس‌پارتنرز» در گزارشی پیش‌بینی می‌کند از ۱۰۳ مدل جدید برقی که تا سال ۲۰۲۰ به بازارهای جهانی عرضه می‌شود، ۴۹مدل ساخت خودروسازان چینی خواهد بود. به گزارش رویترز، براساس این گزارش چین قصد دارد تا سال ۲۰۲۱ تقریبا دو سوم از ظرفیت تولیدی باتری‌های لیتیوم-یون جهان را در اختیار داشته باشد و در حال سرمایه‌گذاری برای حمایت از فروش خودروهای برقی برندهای بومی است. در حال حاضر ۹۶ درصد از خودروهای برقی فروخته شده در بازار چین ازسوی خودروسازان چینی تولید می‌شود. در سال ۲۰۱۶ حدود ۳۵۰ هزار دستگاه خودروی برقی در چین فروخته شد که کمتر از ۲ درصد از کل خودروهای فروخته شده در بازار این کشور محسوب می‌شود. براساس پیش‌بینی مرکز تحقیقاتی«آلیکس‌پارتنرز» تا سال ۲۰۲۵ قیمت باتری خودروهای برقی نزدیک به قیمت موتورهای درونسوز خواهد شد. کاهش قیمت باتری موجب می‌شود مصرف‌کنندگان به خرید خودروهای برقی ترغیب شوند.

پیش‌بینی‌های مرکز «بلومبرگ نیو انرژی فایننس» و مرکز تحقیقاتی «آلیکس‌پارتنرز» در شرایطی صورت گرفته است که چندی پیش فرانسه اعلام کرد به عصر خودروهای بنزینی در این کشور پایان می‌دهد. وزیر انرژی فرانسه اعلام کرد این کشور به‌منظور تبدیل شدن به کشوری بدون انتشار گازهای گلخانه‌ای، تا سال ۲۰۴۰ به فروش خودروهای بنزینی و دیزلی پایان می‌دهد. نیکلاس هولوت، وزیر انرژی فرانسه، هنگام ارائه برنامه مربوط به تغییرات جوی این کشور اعلام کرد دولت به‌منظور جایگزینی خودروهای دیزلی با عمر بیش از ۲۰سال و خودروهای بنزینی تولید شده پیش از سال ۲۰۰۱ مشوق‌های مالیاتی ارائه خواهد کرد. هولوت گفت: «این هدفی بسیار دشوار است اما فرانسه قصد دارد به نخستین کشور سبز تبدیل شود.» دولت امانوئل ماکرون قصد دارد تا سال ۲۰۵۰ انتشار گاز کربن را به صفر برساند. سخنگوی گروه خودروسازی پژو-سیتروئن اعلام کرد برنامه مشوق مالیاتی دولت برای از رده خارج کردن خودروهای قدیمی موجب افزایش فروش این گروه خواهد شد. او همچنین گفت با این وجود تغییر جهت به سمت خودروهایی با انرژی‌های جدید آسان نخواهد بود.

از سوی دیگر، شرکت ولوو نیز اعلام کرده است از سال ۲۰۱۹ تمامی مدل‌های این شرکت برقی خواهند بود. هاکان ساموئلسون، مدیرعامل ولوو، در بیانیه‌ای گفت: «این بیانیه به انحصار خودروهای دارای موتور درونسوز پایان می‌دهد. ولوو قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ یک میلیون دستگاه خودروی برقی بفروش برساند.» او همچنین گفت: «هدف ما این است که در گذار به مدل‌های برقی پیشتاز باشیم. با این اقدام برند خود را قدرتمندتر می‌کنیم و از رقبا سبقت می‌گیریم.» ولوو اعلام کرد بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ پنج مدل خودروی تمام برقی به بازار عرضه خواهد که سه مدل مربوط به برند ولوو و دو مدل مربوط به برند پلستار خواهند بود. ولوو از سال ۲۰۱۰ به بعد میلیاردها دلار روی مدل‌ها، کارخانه‌ها و موتورهای جدید سرمایه‌گذاری کرده است تا بتواند جایگزین مناسبی برای برندهای لوکس آلمانی باشد. اقدام ولوو در حذف موتورهای درونسوز نشان‌دهنده تغییر جهت سریع صنعت خودرو به سمت خودروهای برقی است. بسیاری از کارشناسان صنعت خودرو معتقدند همه خودروسازان باید از این تصمیم ولوو پیروی کنند، زیرا با این اقدام خود را برای آینده آماده خواهند کرد. زمانی که شرکت تسلا تولید خودروهای برقی را آغاز کرد بسیاری معتقد بودند که این شرکت در یافتن مشتری برای این نوع خودروها دچار مشکل خواهد شد. اما اکنون تسلا به جایی رسیده است که به‌زودی خودروی برقی تولید انبوه خود را به بازار عرضه می‌کند. اگر خودروسازان زود دست به کار نشوند، تسلا و دیگر شرکت‌های نظیر آن، آینده را از آن خود خواهند کرد.