حسن کریمی سنجری

کارشناس خودرو

در حال حاضر یکی از چالش‌های بزرگ پیش‌روی خودروسازان خارجی برای ورود به ایران، فضای نامناسب کسب‌و‌کار به حساب می‌آید که امنیت سرمایه‌گذاری آنها را به خطر انداخته است. وقتی سیستم بانکی کشور حمایت‌کننده خوبی از صنعت و تولید نیست، شرکت‌های خارجی هم که بیایند، نباید انتظار پشتیبانی از سرمایه‌شان را داشت. در حال حاضر اگر یک تولید‌کننده بخواهد وام بگیرد، با کلی مانع روبه‌رو است، حال آنکه برخی با استفاده از رانت، به راحتی وام‌های کلان می‌گیرند. این یکی از مسائلی است که نشان می‌دهد فضای کسب‌و‌کار یعنی قوانینی که از بیرون به تولیدکنندگان تحمیل می‌شود، در راستای حمایت از آنها نبوده و طبعا از سرمایه‌گذار خارجی هم پشتیبانی نخواهد کرد.به اعتقاد من، ناامن بودن سرمایه‌گذاری خارجی در ایران، موضوع قابل انکاری نیست و این موضوع را رتبه ضعیف کشور در رده بندی فضای کسب‌و‌کار، نشان می‌دهد. امنیت سرمایه‌گذاری، از ثبات سیاسی یک جامعه سرچشمه می‌گیرد و این در حالی است که نظام سیاسی کشور ما پیچیده بوده و بر همین اساس، دولت‌ها چندان قدرت بالایی در جذب سرمایه‌گذاری ندارند.

مساله دیگر اینجاست که در کشور ما سیاست و اقتصاد با یکدیگر آمیخته شده‌اند و این موضوع تاثیر منفی روی عملکرد بنگاه‌های اقتصادی می‌گذارد. یک نمونه واضح آن، حضور و دخالت دولت در بنگاه‌های بزرگ خودروسازی کشور است که به‌طور مستقیم عملکرد مدیرانش را (مدیرانی که خود دولت انتخاب می‌کند) تحت تاثیر منفی قرار می‌دهد.نکته دیگر اما وجود قوانین یک شبه در اقتصاد ایران است که خود مانعی بزرگ بر سر راه ورود سرمایه خارجی به کشور محسوب می‌شود. برخی از این قوانین آنچنان سختگیرانه و نابهنگام هستند که برای اجرایشان چند سال زمان نیاز است، اما دولت می‌گوید باید در عرض چند ماه اجرایی شوند. در این شرایط چطور می‌توان از خودروسازان خارجی انتظار سرمایه‌گذاری در ایران را داشت.