طبق آنچه در صورت‌‌‌های مالی سه خودروساز بزرگ کشور آمده، ایران‌‌‌‌‌‌‌‌‌خودرو، سایپا و پارس‌‌‌‌‌‌‌‌‌خودرو به عنوان سه خودروساز اصلی و وابسته به دولت، در مجموع طی ۷ماه امسال ۵۴۷‌هزار و ۱۴۶ دستگاه انواع محصول را به فروش رسانده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. با توجه به آمار فروش خودروسازان در مدت مشابه سال گذشته (حدودا ۶۲۲‌هزار دستگاه) آنها تا پایان مهر امسال افت نزدیک به ۷۵‌هزار دستگاهی را در فروش محصولات خود تجربه کرده‌‌‌اند. این آمار البته تنها مربوط به خودروسازان وابسته به دولت است و اگر رقم فروش بخش خصوصی را اضافه کنیم، آمار خودروهای فروخته‌‌‌‌‌‌‌‌‌شده در کشور در ۷ماه امسال بیش از این خواهد بود. نکته دیگر اینکه هر سه خودروساز بزرگ کشور با افت فروش در۷ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته مواجه بوده‌اند.

معمولا وقتی فروش کمتر از تولید باشد، یا پای دپوی عمدی در میان است یا تولید محصولات به صورت ناقص (با کسری قطعه). آنچه سبب دپوی عمدی خودروها می‌شود، معمولا قیمت‌‌‌گذاری دستوری است، چه آنکه خودروسازان ترجیح می‌‌‌دهند محصولات تولیدی را دپو کرده و وقتی قیمت کارخانه‌‌‌ای (توسط شورای رقابت) بالا رفت، اقدام به عرضه کنند. اتفاقا طی چند وقت گذشته صحبت‌هایی مبنی بر دپوی عمدی خودروسازان مطرح و آنها متهم شده‌اند که به هوای افزایش قیمت، بخشی از تولیدات‌شان را راهی انبار کرده‌اند. به‌‌‌هر‌‌‌حال، خودروسازان در ۷ماه امسال با فروش بالغ بر ۵۴۷‌هزار دستگاهی، ۱۲‌درصد فروش کمتری نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته‌‌‌اند. سه خودروساز بزرگ کشور همچنین چیزی حدود ۵۶۶‌هزار و ۵۰۰ دستگاه محصول سواری و وانت را در ۷ماه امسال تولید کرده‌‌‌اند که با توجه به فروش ۵۴۷‌هزار دستگاهی، آنها کسری حدودا ۱۹‌هزار و ۵۰۰ دستگاهی (در فروش نسبت به تولید) داشته‌‌‌اند. به عبارت بهتر، ایران‌‌‌خودرو، سایپا و پارس‌‌‌خودرو کمتر از ۹۷‌درصد از تولید خود را در ۷ماه امسال فروخته‌‌‌اند و بیش از ۳‌درصد دیگر راهی انبار شده است.

افت فروش در هر سه خودروساز

اما در بین سه خودروساز بزرگ کشور، ایران‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خودرو دارای بیشترین فروش در ۷ماه امسال بوده است. بزرگ‌ترین خودروساز ایران توانسته تا پایان مهر ۲۸۷‌هزار و ۳۲۵ دستگاه انواع محصولات سواری و وانت را به فروش برساند. با توجه به این آمار، فروش ایران‌‌‌‌‌‌‌‌‌خودرویی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نسبت به مدت مشابه پارسال افتی بالغ بر ۳۵‌هزار و ۳۰۰ دستگاهی را نشان می‌‌‌دهد. پرفروش‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین محصول ایران‌‌‌‌‌‌‌‌‌خودرو را خانواده پژو با آمار ۱۶۴‌هزار و ۶۳۵ دستگاهی تشکیل داده است. کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌فروش‌‌‌‌‌‌ترین محصولات ایران‌‌‌‌‌‌خودرو در ۷ماه امسال نیز به‌‌‌ ترتیب رانا و هایما بوده‌‌‌‌‌‌اند. ایران خودرو تا پایان مهر امسال کمتر از ۱۱‌هزار دستگاه هایما را به فروش رسانده و آمار فروش رانا نیز در بازه زمانی مذکور کمی بیش از ۹‌هزار دستگاه بوده است.

در ۷ماه امسال همچنین بیش از ۲۲‌هزار و ۵۰۰ دستگاه تارا به فروش رفته است. سمند و دنا نیز روی هم رفته فروشی ۷۲‌هزار و ۵۵۳ دستگاهی داشته‌اند.

اما سایپایی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها با توجه به فروش ۱۹۵‌هزار و ۷۲۱ ‌‌‌‌‌‌دستگاهی خود، در مقایسه با ۷ماه سال گذشته حدودا ۲۵‌هزار دستگاه محصول کمتری فروخته‌‌‌‌‌‌اند. سایپا در ۷ماه سال گذشته نزدیک به ۲۲۱‌هزار دستگاه محصول را به فروش رسانده بود. بیشترین فروش سایپا به خانواده ایکس ۲۰۰ با تیراژ حدودا ۲۷‌هزار دستگاهی مربوط می‌شود.

این خودروساز همچنین حدود ۲۷‌هزار دستگاه شاهین را در ۷ماه امسال به فروش رسانده است. دومین خودروساز بزرگ ایران در ۷ ماه امسال ۳۱‌هزار و ۲۹۵‌ دستگاه وانت را نیز فروخته است. در لیست فروش سایپا همچنین گزینه‌ای به نام «سایر» وجود دارد که مشخص نیست چه محصولاتی را شامل می‌شود. در این بخش اما سایپا فروش ۸۳۴ دستگاهی را تجربه کرده است.

در نهایت دیگر خودروساز بزرگ کشور، یعنی پارس‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خودرو، فروش ۶۴‌هزار و ۱۰۰دستگاهی تا پایان مهر امسال داشته که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حکایت از افت ۱۴‌هزار و ۲۴۰ دستگاهی فروش این شرکت دارد. پارس خودرو در ۷ماه سال گذشته ۷۸‌هزار و ۳۳۵ دستگاه محصول را به فروش رسانده بود.

در بین محصولات پارس خودرو، کوئیک دنده‌‌‌ معمولی فروش حدودا ۲۱‌هزار و ۵۰۰ دستگاهی را در ۷ ماه امسال به ثبت رسانده است. با این حال بیشترین محصول فروخته‌‌‌‌‌‌ شده توسط پارس‌‌‌خودرو در ۷ماه امسال، به گروه Q۲۰۰ مربوط می‌شود. طبق آمار، این شرکت فروشی ۴۲‌هزار و ۳۶۳ دستگاهی را از این خانواده در بازه زمانی تحت بررسی به جا گذاشته است. پارس خودرو در ۷ماه امسال سهند را نیز به تولید رسانده، با این حال خودروی موردنظر هنوز به مرحله فروش نرسیده است.