سرنوشت خودروهای اقتصادی چه شد؟
پس از آزادسازی واردات خودرو در سال ۱۴۰۱ وزیر وقت صمت وعده داد که خودروهای اقتصادی به عنوان خودروهایی که عموم مردم توانایی خرید آنها را داشته باشند وارد بازار ایران خواهد شد.سید رضا فاطمیامین وزیر وقت صمت اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ در این خصوص توضیح داده بود که «عمده خودروهای داخلی در محدوده اقتصادی از کیفیت مطلوبی برخوردار نیستند، زیرا پلتفرمهای قدیمی دارند و مردم از کیفیت آنها رضایتی ندارند و باید از خطوط تولید خارج شوند، بر این اساس واردات خودروهای اقتصادی به منظور دسترسی اقشار متوسط با درآمد کمتر جامعه و همچنین ارتقای کیفی صنعت خودروی کشور در دستور کار قرار خواهد گرفت.»
پس از گذشت دو ماه که واردات خودرو رنگ و بوی جدیتری به خود گرفت؛ منوچهر منطقی معاون وزیر صمت در مرداد ۱۴۰۱ اعلام کرد که واردات خودروهای اقتصادی در اولویت است؛ منطقی تصریح کرده بود که «پیش از این فقط خودروهایی وارد کشور میشد که افراد متمول میتوانستند از آنها استفاده کنند، اما وزارت صمت با برنامهریزی و بررسی بازار، خلأهای موجود در این حوزه را احصا کرده است. مقرر است با واردات خودرو از یکسو بازار تنظیم و از سوی دیگر بستر رقابتی شدن قیمت خودروهای داخلی با محصول خارجی فراهم شود. برای تحقق این اهداف، در مرحله نخست واردات خودروهایی در دستور کار قرار خواهد گرفت که نیازهای مذکور را تامین کند، البته خودروهای گرانقیمتتر نیز وارد میشوند اما برای شروع، کار را از جایی آغاز میکنیم که به بخشی که بیشترین مساله را دارد رسیدگی کنیم.» منطقی همچنین در آبان ماه پارسال نیز دوباره در مورد خودروهای اقتصادی اینطور گفت که «خودروی اقتصادی، در حدود ۷ تا ۱۰هزار دلار قیمت داشته، ضمن اینکه فرآیند فروش اقتصادی اقساطی نیز برای آنها پیشبینی شده است.»
نکته قابلتوجه آنکه منطقی حتی به تولید خودروهای اقتصادی داخلی نیز اشاره و تاکید کرده بود که «دو خودروساز بزرگ کشور در حال کار روی خودروهای اقتصادی هستند و نیمه دوم سال ۱۴۰۲ محصول آنها به بازار عرضه میشود، این نیاز در حال حاضر مقرر است با واردات تامین شود.» امید قالیباف سخنگوی وقت وزارت صمت هم وعده تولید و عرضه ۳۰۰هزار خودروی اقتصادی داخلی از نیمه دوم سال ۱۴۰۲ را داده بود.از سویی دیگر نیز مهدی ضیغمی سرپرست سازمان توسعه تجارت ایران وعده داده بود که «از اواخر خرداد شاهد واردات انبوه خودروهای خارجی به کشور خواهیم بود.»وعدههای وزارت صمت در حوزه واردات خودرو و عرضه خودروهای اقتصادی به قدری جدی بیان میشد که مصرفکنندگان از بازار خودرو عقبنشینی کرده و منتظر ورود خودروهای اقتصادی با کف قیمتی ۲۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان بودند!
با این حال حدود یک سال از این ماجرا میگذرد و نه تنها خودروی اقتصادی وارد نشده بلکه هنوز برنامهای برای تولید خودروهای اقتصادی داخلی هم از سوی متولیان منتشر نشده است. بر این اساس چندی پیش گمرک ایران، اطلاعاتی را درباره واردات خودرو در بهار ۱۴۰۲ منتشر کرد. طبق این آمار، در سهماه نخست سال ۱۴۰۲، آمار انواع خودروی سواری وارد شده به کشور ذیل ردیف تعرفه ۸۷۰۳، تعداد ۲۴۱ دستگاه و به ارزش ۶/ ۵ میلیون دلار بوده است. ۷۶۸ دستگاه نیز در حال ترخیص است. عمده خودروهای وارداتی شامل «آمبولانس» و خودروهای سواری با برند «ZOTYE »، «چانگان» و «بنز» بوده است. این در حالی است که قرار بود طی ۶ ماه یعنی از دی ۱۴۰۱ تا خرداد ۱۴۰۲ حدود ۲۰۰هزار دستگاه خودروی خارجی وارد کشور شود.