دنیایاقتصاد:
سفر دو روزه مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم به عراق، بار دیگر اهمیت این همسایه غربی با اشتراکات تاریخی، تمدنی و فرهنگی و مذهبی را برای ایران نمایان ساخت. این سفر که اولین مقصد سفر خارجی یک رئیسجمهور ایران به عراق پس از انقلاب به حساب میآید، در پرتو شعار اول همسایگان، تنشزدایی و مدیریت تنشها با آمریکا صورت میگیرد. از این رو، این سوال مطرح است که چرا در این مقطع عراق، و دیگر کشورها نه؟ سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه ایران در چرایی این سفر گفت: «انتخاب عراق بهعنوان اولین مقصد، نشاندهنده عمق روابط برادرانه بین دو کشور است.» امضای چندین یادداشت تفاهم و توافقنامه در زمینههای امنیتی و حضور در بصره بهعنوان پایتخت اقتصادی عراق و سفر به اقلیم کردستان عراق از برنامههای پزشکیان در این تور سهروزه است. «دنیایاقتصاد» در یک پرونده ابعاد این سفر را مورد بررسی قرار داده است.
دنیای اقتصاد-فاطمه علياصغر:
خروج افغانها از ایران، یکی از جنجالیترین موضوعات این روزهاست. بر پایه طرحی که خانه ملت با عنوان «اصلاح قانون مربوط به ورود و اقامت اتباع خارجه» اعلام کرده، تعداد جمعیت مهاجران در ایران باید سالانه ۱۰ درصد کاهش یابد. در صورت تصویب این طرح وزارت کشور دولت چهاردهم موظف میشود که ظرف یک ماه اتباع غیرمجاز را به کشور متبوعشان بازگرداند. بر اساس این طرح ظرف سه ماه، کل جمعیت اتباع مهاجر در هر شهر، روستا، شهرستان و استان نباید از سه درصد کل جمعیت ساکن و شاغل در آنجا بیشتر باشد. اکنون چالش اصلی این است که این طرح چگونه باید به مرحله اجرایی شدن برسد. تا کنون از مراحل چگونگی اجرای این طرح دادههای اندکی منتشر شده است.
اصغر جهانگیر، سخنگوی قوهقضائیه در پاسخ به سوالی در خصوص آخرین وضعیت پرونده چای دبش و فاطمیامین، وزیر اسبق صمت گفت: در پروندههای مختلف به ویژه پروندههای خاص، ورود دستگاه قضایی به صورت جدی است و تا حصول نتیجه ادامه دارد. این موضوع در خصوص این پرونده نیز وجود دارد. سخنگوی قوهقضائیه افزود: در این خصوص فرد نامبرده به همراه قائممقام احضار شدند و تحقیقات مقدماتی انجام شده و آخرین مرحله اخذ دفاع از این آقایان انجام شده و هر دو نفر با تودیع وثیقه آزاد هستند. پیش از این اردیبهشت ماه سال جاری محسنیاژهای، رئیس قوهقضائیه از محکومیت وزیر سابق کشاورزی به سه سال حبس و احضار «فاطمی امین» به قوهقضائیه در پرونده چای دبش خبرداده بود. نخستینبار سازمان بازرسی کل کشور در ۱۱ آذر ۱۴۰۲ این اختلاس را تایید کرد./میزان/دنیایاقتصاد
روزنامه کیهان در یادداشتی با عنوان «آدرس غلط ندهید!» نوشت: این روزها با آغاز بهکار دولت چهاردهم، رسانهها و فعالان مدعی اصلاحات دست به کار شده و «آدرس غلط» به رئیسجمهور و دولتمردان میدهند. این طیف مدعی است که رفع تمامی مشکلات در گرو رفع تحریمهاست. این جریان سیاسی همزمان با این مساله، مدعی است که باید هرچه زودتر به FATF بپیوندیم. در بخش دیگری از این یادداشت آمده است: جریان مدعی اصلاحات، طوری وانمود میکند که گویی ایران تاکنون ارتباطی با سازمان FATF نداشته و اگر در آینده به آن بپیوندد و دستورات آن را اجرایی کند، فتحالفتوح اقتصادی رخ خواهد داد. این ادعا در حالی است که وزارت خارجه و وزارت اقتصاد دولت روحانی در خرداد ۹۵ در اقدامی غیرقانونی، بدون هماهنگی یا اخذ مجوز از مجلس یا از شورای عالی امنیت ملی، اقدام به «توافق محرمانه»! با FATF کرده و متعهد و موظف شد ۴۱ مورد دستورات گروه مذکور را که در قالب برنامه اقدام «Action Plan» پذیرفته بود، در زمانبندیهای مشخص، به اجرا در آورد. روزنامه شرق نوشت: بسیاری از ناظران بر این باورند که سفر مسعود پزشکیان و هیات همراه به نیویورک با هدف شرکت در سخنرانی سالانه سران کشورها در مجمع عمومی سازمان ملل، میتواند فرصت مغتنمی را در اختیار دولت چهاردهم برای کلیدزدن گفتوگوهای مدنظرش با غرب در راستای لغو تحریمها قرار دهد.
اولین سفر خارجی مسعود پزشکیان به عراق و اقلیم کردستان میتواند سرآغاز ابتکارات جدیدی در سیاست خارجی منطقهای ایران باشد؛ در همین راستا ۷ پیشنهاد ابتکاری در رابطه با این سفر و موضوعات مشترک و متقابل طرح شده است که در ادامه خواهد آمد:
دنیایاقتصاد:
سفر دو روزه رئیسجمهور ایران به عراق همزمان شده است با توافق بغداد-واشنگتن بر سر خروج نیروهای آمریکا و ائتلاف از این کشور که قرار است از سپتامبر سال آینده به تدریج از همسایه غربی ایران خارج شوند. این روند که تا پایان سال ۲۰۲۶ به طول خواهد انجامید، نقش مهمی در دو دهه اشغال و حضور آمریکا در عراق دارد که بعد از خروج سراسیمه آمریکا از افغانستان همسایه شرقی ایران، تحول مهمی در همسایگی جمهوری اسلامی ایران به شمار میرود.
دکتر علی اکبر اسدی/استادیار پژوهشگاه علومانسانی و مطالعات فرهنگی
جمهوری اسلامی ایران و عراق روابط پر فراز و نشیبی را در دوره پس از صدام تجربه کردهاند. هر چند مناسبات دو کشور توسعهیافته و همکاریهای متعددی بین طرفین شکل گرفته، اما همچنان مسائل و چالشهایی نیز در روابط باقی مانده است. در حالی که ایران و عراق در دوره بعث روابطی پرتنش و مخاصمهآمیز را تجربه کردند، فروپاشی حکومت صدام حسین در نتیجه تهاجم نظامی آمریکا و متحدانش به ایجاد فرصتهای راهبردی مهمی برای ایران منجر شد. خروج از روابط خصمانه و اتخاذ سیاست بیطرفی فعال در قبال حمله به عراق از سوی ایران، نخستین نقطه عطف در روابط ایران و عراق در دو دهه اخیر بوده است. با اشغال عراق از سوی آمریکا در سال ۲۰۰۳، ایران سیاست بیطرفی فعالانه را در خصوص جنگ و شرایط اشغالی عراق در پیش گرفت؛ به این دلیل که هم از حضور نظامی آمریکا احساس تهدید میکرد و هم آینده سیاسی عراق همچنان با ابهاماتی روبهرو بود. اما با انحلال ساختارهای سیاسی و نظامی- امنیتی بعثی و شکلگیری ساختارهای جدید قدرت، ایران رهبران شیعی را برای مشارکت در ساختارهای جدید و ایفای نقش در روند سیاسی جدید تشویق کرد.
ایران و عراق دو همسایهای هستند که روابط آنها در گذر تاریخ پرفرازونشیب بوده است. دراینجا تصمیم به باز کردن و گذار به پیشینه روابط دو کشور نداریم، اما اگر نگاهی به دو دهه روابط ایران و عراق بیندازیم و این مناسبات را از دو سطح امنیت و سیاست مورد ارزیابی قرار دهیم، موضوعات مختلفی قابل بحث است.