پیکر استاد در انتظار فرزندانش

عباس کاتوزیان، یک روز پیش از درگذشتش

عکس: مسیح آذرخش

نگاه سوم- چندی پیش بود که نمایشگاهی از آثار استاد عباس کاتوزیان نقاش ۸۵ ساله پیشکسوت ایرانی در نگارخانه اصلی فرهنگسرای نیاوران برگزار شد... و در آن برخی از قریب به یکصد اثر از طراحی‌ها و نقاشی‌های «عباس کاتوزیان» که مروری بر نقاشی‌های ۵۰ سال اخیر او بود برای نخستین بار در معرض دید عموم قرار گرفت و با گذشت کمتر از یک‌ماه از آن روز به همین سادگی می‌شنویم: «عباس کاتوزیان، نقاش معاصر ایران، در شامگاه ۲۳ فروردین در سن ۸۵ سالگی در منزلش در گذشت. علت مرگ کاتوزیان «کهولت سن» اعلام شده است. «استاد عباس کاتوزیان» در سال ۱۳۰۲ در تهران متولد شد و چنانکه خود می‌گوید «تا آنجا که یاد دارم نقاشی کردم و نقاش بودم. همیشه در تار و پود طراحی تلاش کردم و غرق در رنگ‌ها بوده‌ام»

وی که هنرجوی هنرستان کمال‌الملک بود و بعدها در سال ۱۳۲۲ نایب‌رییس این هنرستان نیز شد، تنها نقاش ایرانی است که در سال ۱۳۵۲ آثارش در کنار آثار استاد کمال‌الملک در مجلس شورای ملی به معرض تماشا قرار گرفت.

وی ۵ نمایشگاه در آمریکا، دو نمایشگاه در پاریس، یک نمایشگاه در لندن، ۲۷ نمایشگاه انفرادی در تهران و ۹ نمایشگاه در آبادان برپا کرده است. برخی از آثار این استاد نقاش در موزه‌های آستان قدس رضوی، موزه بوداپست، موزه سلطنتی اروپا و ... به یادگار مانده است. خود استاد می‌گوید: «آنقدر نقاشی کرده‌ام که شمار دقیقشان را به خــاطر ندارم در دوره‌ای سیزده چهارده ساله از زندگی‌ام آنقدر انرژی برای کارکردن داشته‌ام که روزی یک تابلو می‌ساختم (می‌کشیدم) شاید بیش از ۶۰۰ اثر خلق کرده‌ام که حداقل یک چهارم آنها بدن انسان بوده است.» عباس کاتوزیان که در زمینه نقاشی رئال و فیگوراتیو شهره است در آخرین نمایشگاهش که پس از نه سال گوشه‌گیری از فضای هنری، روز پنج‌شنبه ۲۲ برپا شده بود، آثاری را عرضه کرد که حکایت از عدم پایبندی وی به سبک‌های متداول نقاشی بود. او خود می‌گوید: «قائل به سبک خاصی نیستم. این سوژه و انگیزه نقاشی است که شکل اثر را تعیین می‌کند.» وی خود را هنرمندی مستقل از جریان‌ها و سبک‌های هنری روز می‌دانست و در آثارش بیشتر به تصویرگری چهره (پرتره)‌ می‌پرداخت. برخی از آثار این استاد فقید،در موزه آستان قدس رضوی، موزه بوداپست، موزه سلطنتی اروپا و مجموعه‌های شخصی به یادگار مانده است. پیکر استاد عباس کاتوزیان، به احتمال فراوان در قطعه هنرمندان بهشت‌زهرا(س)‌ به خاک سپرده خواهد شد؛‌اما زمان و مکان تشییع او تا رسیدن خانواده‌اش از خارج ایران، اعلام نخواهد شد.