نگاه
بحث با برندگان جوایز نوبل درباره تغییرات جو زمین
این نخستین کنفرانس علمی درباره تغییرات جو نبود و نخستین موقعیتی هم نبود که صدراعظم آلمان درباره لزوم حفاظت بیشتر از جو زمین سخن گفت. اما یقینا این هوشمندترین جمعی بود که به دعوت «انستیتوی پوتسدام برای تحقیقات جوی» گرد آمده بود تا پیش از برگزاری کنفرانس جهانی جو زمین به بحث در مورد تغییرات جوی بنشیند. مشکل شناخته شده است: هوای زمین بسیار رو به گرمی گذاشته است. راه حل هم ساده است: انسان‌ها باید کمتر گاز گلخانه‌ای تولید کنند. اما محقق کردن این راه‌حل، تاکنون با مشکل روبه‌رو بوده است، انسان‌ها درست برعکس آن را انجام می‌دهند و گاز گلخانه‌ای بیشتری تولید می‌کنند، به‌خصوص در کشورهای صنعتی. یک توضیح ساده برای این مساله وجود دارد و آن اینکه انسان‌ها نمی‌خواهند از چیزی چشم بپوشند که گاز گلخانه‌ای را تولید می‌کند. یک توضیح پیچیده هم هست که می‌گوید: انسان‌ها مشکلی منطقی دارند. صدراعظم آلمان سعی کرد در پوتسدام این مشکل را توضیح دهد. وی گفت: «اینکه می‌توان با کمک مالی به دیگران صرفه‌جویی کرد، موضوعی است که هنوز در جهان به آن توجه نشده و ما باید برایش تبلیغ کنیم.»
چه خوب که در میان حاضران به‌ویژه کسانی بودند که اغلب با موضوع‌های منطقی پیچیده سر و کار دارند. برندگان جایزه نوبل از سراسر جهان به این جلسه دعوت شده بودند. رییس کمیسیون بین‌المللی جو زمین در ابتدا دست به محاسبه زد و گفت: «اگر می‌خواهیم افزایش گرمای جو زمین را به حدود ۲ تا ۴/۲ سانتیگراد محدود کنیم، تولید دی‌اکسید‌کربن می‌تواند تا سال ۲۰۱۵ افزایش پیدا کند. پس از آن تا سال ۲۰۵۰ باید از میزان تولید این گاز بین ۸۵ تا ۵۰درصد کاسته شود. این وظیفه دشواری است، اما ما باید بدانیم که اگر چنین کاری را نکنیم، پیامدهای ناگواری در انتظار ماست.»
برای فهم این موضوع نیازی به داشتن جایزه نوبل نیست. اما قضیه آنجا پیچیده می‌شود که باید حساب کرد که هر کس به چه میزان باید از تولید این گاز بکاهد.
وانگاری ماتای، برنده جایزه نوبل صلح از کنیا، این درخواست را کرد: «ما باید درباره عدالت در زمینه تولید دی‌اکسید‌کربن صحبت کنیم. و من بسیار خوشحالم که می‌بینم ما در اینجا در مورد اخلاق هم حرف می‌زنیم. موضوع فقط این نیست که مسوولانه عمل کنیم، بلکه باید عادل هم باشیم.»
اما برآورده کردن این خواست بسیار مشکل است. صدراعظم آلمان، آنگلامرکل سعی کرد تا توضیح دهد: «اگر به دنیا نگاه کنیم، تولید سرانه دی‌اکسید‌کربن ۴ تن است. اگر بخواهیم این مقدار را تا سال ۲۰۵۰ نصف کنیم، یعنی باید آن را به ۲ تن برای هر نفر برسانیم. در حال حاضر میانگین تولید سرانه این گاز در اروپا ۹ تن، در آلمان ۱۱ تن و در آمریکا ۲۰ تن است. در چین هم حدود ۵/۳ تن است.»
بنابراین آمریکایی‌ها باید میزان تولید گاز گلخانه‌ای خود را تا ۹۰ درصد کاهش دهند و آلمانی‌ها تا ۸۰ درصد هنوز و اقتصاد چین که قرار است در دهه‌های آینده رشد کند، باید تولید گاز گلخانه‌ای خود را تا صفر درصد کاهش دهد. احتمال زیادی وجود دارد که این کشورها حاضر به این کار نباشند برای همین خانم مرکل به حوزه‌ای متوسل می‌شود که در بسیاری موارد توانسته چیزهای غیرممکن را منطقی جلوه دهد، یعنی علم اقتصاد.
مرکل پیشنهاد کرد که از تولید دی‌اکسید‌کربن استفاده اقتصادی شود. وی گفت: «اگر ما از فردا سیستم جهانی برای گواهینامه دی‌اکسید‌کربن داشته باشیم و همه به طور برابر بتوانند دی‌اکسید‌کربن را مصرف کنند، طبیعی است که هندی‌ها تعداد بسیار زیادی گواهینامه استفاده نشده خواهند داشت که اصلا لازم ندارند و ما می‌توانیم این گواهینامه‌ها را بخریم. بعد می‌گویند که ما به هندی‌ها پول می‌دهیم، در اصل برای چه؟ اما به نظر من این هوشیارانه‌ترین شکل کمک برای رشد و توسعه است. اگر بخش بزرگی از این پول سرمایه‌گذاری بشود تا در هند تکنولوژی‌های جدید به کار بیافتد، ما وقت بیشتری خواهیم داشت تا بتوانیم تولید گاز گلخانه‌ای را کاهش بدهیم.»
صدراعظم آلمان درصدد است در کنفرانس بعدی جو زمین در شهر بالی، نظر مثبت رییسان دیگر دولت‌های جهان را در مورد این سیستم جلب کند. به هر حال منطق صدراعظم آلمان به نظر برندگان جایزه نوبل روشن بود.
ارسال نظر