پالس آرامش پزشکیان

با آغاز برنامه‌های تبلیغاتی نامزدهای چهاردهمین انتخابات ریاست‌جمهوری در صداوسیما، رصد سخنان و برنامه‌های آنها نیز آغاز شده است‌. مسعود پزشکیان یکی از این نامزدهاست که سخنان دوشنبه شب او در برنامه «گفت‌وگوی ویژه خبری» صدا‌وسیما از همان لحظات پایانی برنامه با واکنش‌های متفاوتی از سوی کاربران فضای مجازی و از سوی دیگر چهره‌های سیاسی و اجتماعی کشور روبه‌روشد. واکنش‌هایی که دوسو داشت‌. یکسو که سخنان او را خوب و موثر و قابل دفاع می‌دانستند و سوی دیگر که آن را پایین‌تر ازسطح انتظار توصیف کردند. با این حال رصد واکنش‌ها نشان می‌دهد واکنش‌های منفی به نخستین برنامه او بیشتر از بازخوردهای مثبت بوده است‌.

در بخش اول که بازخوردهای مثبت به سخنان پزشکیان، نامزد جبهه اصلاحات را شامل می‌شود ازجمله برخی از سیاسیون که به تقدیر از آن بخش از سخنان پزشکیان پرداختند که گفته بود راه دولت قبل را ادامه خواهد داد. از جمله قربانعلی صلواتیان که در شبکه ایکس برنامه دولت قبل را برنامه توسعه هفتم بیان کرد و نوشت هر دولتی سرکار بیاید موظف به اجرای آن است‌. او البته تصریح کرده بود مشکل و تفاوت درنحوه اجراست که موجب تحقق یا عدم تحقق برنامه می‌شود.

حمید‌رضا جلایی‌پور نیز در یادداشتی تایید غیرمنتظره پزشکیان ازسوی شورای نگهبان را دلیل نارضایتی برخی دانست و نوشت: این تحلیلگران ناراضی حضور پزشکیان را بزرگش کردند و گفتند فکر نکنید خبری شده است. او همچنین تصریح کرد: اگر کسانی انتظار دارند که پزشکیان با رهبری تقابل بکند، روشن است که پزشکیان اهل این کار نیست. چون پزشکیان ۳۰ سال است که درباره حساس‌ترین موضوعات کشور مثل رخدادهای ٨٨ و پاییز ١۴٠١ صریحا موضع گرفته، ولی حتی یک دفعه احساسی نشده و با رهبری تقابل نکرده است. او راهبرد پزشکیان را نیز قابل دفاع دانست و نوشت: در شرایط فعلی هر کسی رئیس‌جمهور شود باید بتواند با همکاری حاکمیت و مردمی که رای می‌دهند مشکلات معیشتی، سیاست خارجی، محیط‌زیست و بوروکراسی متورم و ناکارآمد را حل کند، نه اینکه بخواهد با تقابل با رهبری زمینه انقلابی دیگر را در کشور فراهم کند. علی احمدنیا، سردبیر سابق کانال اصلاحات‌نیوز نوشت او می‌توانست شعاری صحبت کند، اما سعی کرد وعده‌ای ندهد و مردم را ساده فرض نکند او برای مردم بیش از اینها ارزش قائل است.

هدف پزشکیان از نخستین نطق تلویزیونی چه بود؟

همچنین بنابر خبرهای رسیده به «دنیای اقتصاد» پس از نخستین حضور تلویزیونی پزشکیان در محافل خصوصی اصلاح‌طلب این بحث مطرح بود که او عامدانه لحن انتخاباتی اتخاذ کرده تا به طرف مقابل بگوید برای درگیری نیامده است و چهره آرامی را به نمایش بگذارد. همین نحوه برخورد پزشکیان نیز با واکنش مثبت برخی اصولگرایان مواجه شده و آنها از این ادبیات استقبال کرده‌اند‌. همچنان‌که دوشنبه شب غلامرضا کاشی، استاد علوم سیاسی در دانشگاه علامه طباطبایی در تحلیل سخنان مسعود پزشکیان نامزد انتخابات ۱۴۰۳ در تلویزیون، در یادداشتی نوشت: تقریبا هیچ نشانی از تقابل سیاسی در آن مشاهده نمی‌شود. از همین روز نخست، در آشتی با ارکان اصلی نظام است. او همچنین نوشت: عقلانیت بوروکراتیک با هدف مدیریت عقلانی امور عمومی ماحصل کلام او بود. به گزارش جماران، وی در بخش دیگری از این یادداشت نوشت: این مولفه‌های گفتمانی چرخش مهمی در گفتار مالوف اصلاح‌طلبان محسوب می‌شود.

گفتاری که اصلاح‌طلبان از اوایل دهه هفتاد به صحنه آوردند، یک خیمه قدرتمند هویت‌گرایانه در کنار یا تقابل با خیمه هویتی نظام مستقر بود. سرآغازی دیگر و غایتی متمایز را هدف گرفته بود. شاید در رفتار و سیاست‌های عملی اهل مسالمت و گفت‌وگو بود، اما در غایات خود انقلابی و مبشر روز و روزگاری دیگر بود. از انباشت احساسات و هیجان و امید فشرده در سطح عمومی تغذیه می‌کرد و مدعی تحقق فردایی به‌کل متفاوت بود.

آن سوی واکنش‌ها

همچنین بازخوردهای منفی نیز کم نبود. ازجمله محمود صادقی، کاندیدای رد صلاحیت شده اصلاح‌طلبان در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: طبق برآورد اولیه از نظرات افراد در گروه‌های هوادار اصلاح‌طلبان نخستین برنامه زنده تلویزیونی دکتر مسعود پزشکیان پایین‌تر از حد انتظار بود. وی افزود: ‌اگر تنها نامزد اصلاح‌طلبان در برنامه‌های بعدی با همین دست‌فرمان حرکت کند، توانایی برانگیختن سازمان رای اصلاح‌طلبان را نخواهد داشت. او در توییتی دیگر گفتمان پورمحمدی را تحول‌خواهانه‌تر از پزشکیان دانست.

او در گفت‌وگو با «ایسنا» نیز تاکید کرد: پزشکیان باید گفتمانش را اصلاح کند. مردم از شعار عبور کرده‌اند. محمدحسن آصفری، فعال سیاسی اصولگرا نیز در گفت‌وگو با «ایسنا» نیز با ارائه تحلیلی از اظهارات مسعود پزشکیان در برنامه شب گذشته «گفت‌وگوی ویژه خبری» گفت: آقای پزشکیان در صحبت‌های دوشنبه شب خود برنامه‌ای ارائه نداد و گفت که در راستای برنامه هفتم کار را دنبال می‌کند؛ در واقع ایشان گفتند که آنچه را که در برنامه هفتم آمده است، ارائه می‌دهند. وی صحبت‌های پزشکیان را به جای ارائه راهکار، بیشتر حول محور گفتمان درمانی توصیف کرد. عبدالرضا داوری نیز در ایکس به عدم تسلط پزشکیان به ادبیات و دانش حکمرانی اشاره کرد و نوشت: او در قالب نمایندگی فریز شده و اصلا در تراز ریاست‌جمهوری نیست. محمد‌علی آهنگران، فعال سیاسی نزدیک به میانه‌روها نیز نخستین حضور پزشکیان در تلویزیون را شعارگونه، سرشار از کلی‌گویی با رنگ و بویی از نگرش‌های سوسیالیستی دانست‌.