سفر به آفریقا پس از11سال

اهمیت سفر به کنیا از سوی خبرگزاری آسوشیتدپرس این گونه تحلیل شده که این کشور مرکز اقتصادی در شرق آفریقا و همچنین از متحدان آمریکاست و هدف اصلی سفر ابراهیم رئیسی به قاره آفریقا ارتقای دیپلماسی اقتصادی است.  اما آنچه این سفر را در صدر خبرهای دیروز چهارشنبه قرار داد، رونمایی از یک محصول جدید برای صادرات به کنیا یعنی پهپادهای ایرانی است که قرار است دو نمونه معرفی‌شده آن در حیطه کشاورزی و نقشه‌برداری مورد استفاده قرار گیرد.خانه «نوآوری و فناوری» ایران در کنیا، به عنوان یکی از مراکز مهم پیشرو در توسعه صادرات محصولات دانش‌‌‌بنیان مکانی است که سید‌ابراهیم رئیسی ضمن بازدید از آن، در جریان معرفی این محصول صادراتی قرار گرفت. در این مرکز بیش از ۳۵ شرکت دانش‌‌‌بنیان ایرانی محصولات خود را در حوزه‌‌‌های دارویی، تجهیزات پزشکی، کشاورزی، ساختمانی و معماری معرفی و به کنیا صادر کرده‌‌‌اند. همزمان با بازدید رئیس‌جمهور از این مرکز همچنین «پهپاد کشاورزی چند‌منظوره پلیکان» و «پهپاد نقشه‌‌‌برداری درنا» از محصولات شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان ایرانی برای تجاری‌‌‌سازی و صادرات به کنیا معرفی شدند.

ساعتی قبل از این بازدید، رئیس‌جمهور کنیا در نشست مطبوعاتی مشترک با رئیسی با اشاره به ویژگی‌‌‌های این مرکز ایرانی، آن را مانند بزرگراهی برای رساندن جوانان کنیایی به دانش و تکنولوژی توصیف کرد. رئیس‌‌‌جمهور کنیا با بیان اینکه آماده سرمایه‌گذاری بین دو کشور هستیم و از حضور سرمایه‌گذاران ایرانی در کنیا استقبال می‌‌‌کنیم، گفت: آغوش کشور کنیا برای حضور سرمایه‌گذاران و تجار ایرانی باز است و یقین داریم این همکاری‌‌‌ها ادامه‌‌‌دار خواهد بود. وی با بیان اینکه با همکاری شرکت‌های ایرانی کارخانه‌‌‌های مونتاژ خودروهای ایرانی در کنیا راه‌‌‌اندازی می‌شود، اظهار کرد: در حوزه‌‌‌های مکانیک و فناوری همکاری‌‌‌های خوبی بین دو کشور برنامه‌‌‌ریزی شده است. یکی از این خودروها نیسان زامیاد ایرانی است که در ایران به نیسان آبی مشهور است.

هدف‌‌‌گذاری ۱۰ برابری تجارت

همزمان، سید‌ابراهیم رئیسی نیز در نشست مطبوعاتی مشترک با رئیس‌جمهور کنیا با ابراز خرسندی از سفر به قاره آفریقا و کشور کنیا، گفت: دست همه دولت‌‌‌های قاره آفریقا را به گرمی می‌‌‌فشاریم. رئیس‌جمهور آفریقا را قاره ظرفیت‌‌‌ها توصیف و تصریح کرد: نگاه ما در جمهوری اسلامی ایران به آفریقا نگاه به کشورهای دارای استعداد، ظرفیت، نیروهای انسانی با‌استعداد، ذخایر مادی و معنوی، منابع طبیعی و معدنی است. رئیسی با بیان اینکه همکاری‌‌‌های ایران و کنیا منحصر و مختص دو کشور نخواهد بود، گفت: همان‌گونه که ایران با کشورهای حوزه خلیج فارس و آسیای مرکزی همسایه بوده و از همکاری‌‌‌های گسترده‌‌‌ای برخوردار است، کنیا نیز ارتباطات گسترده‌‌‌ای با کشورهای شرق آفریقا دارد و بنابراین تقویت ارتباط دو کشور با یکدیگر زمینه‌‌‌ای برای همکاری‌‌‌های گسترده‌‌‌تر منطقه‌‌‌ای نیز خواهد بود.

رئیسی با بیان اینکه سطح فعلی روابط اقتصادی و تجاری دو کشور در شرایط قابل قبولی نیست، به هدف‌‌‌گذاری افزایش ۱۰ برابری همکاری‌‌‌های اقتصادی و تجاری فی‌مابین در گام اول اشاره کرد و افزود: همچنان که در مدت کوتاهی توانستیم حجم روابط تجاری را به ۸ برابر ارتقا دهیم، این امکان وجود دارد که با اراده دو طرف این حجم به ۲۰ و ۳۰ برابر و سطح قابل قبول برای دو کشور افزایش یابد. رئیس‌جمهور به تاسیس دفتر همکاری‌‌‌های فناوری در کنیا اشاره و اظهار کرد: همکاری‌‌‌های دو کشور در حوزه تولید محصولات کشاورزی و کشت فراسرزمینی نیز می‌تواند در گسترش روابط فی‌مابین موثر باشد. رئیسی با بیان اینکه آفریقا بازار بسیار خوبی برای محصولات ایرانی است، گفت: امروز کشورهای آفریقایی و کشور دوستمان کنیا تمایل زیادی به استفاده از محصولات ایرانی در بازارهای خود دارند.

امضای ۵ سند همکاری

همچنین مراسم امضای اسناد و تفاهم‌‌‌نامه‌‌‌های همکاری میان جمهوری اسلامی ایران و کنیا برگزار شد و مقامات دو کشور پنج سند همکاری امضا کردند. این اسناد همکاری در حوزه‌‌‌های دامپزشکی، ارتباطات، فرهنگ، شیلات و فنی و حرفه‌‌‌ای بود که از سوی وزرای «امور خارجه»، «اطلاعات، ارتباطات و اقتصاد دیجیتال»، «گردشگری، حیات وحش و میراث»، «معدن، اقتصاد آبی و امور دریایی» و «آموزش کنیا» و وزرای امور خارجه و تعاون، کار و رفاه اجتماعی جمهوری اسلامی ایران در حضور سید‌ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران و ویلیام روتو رئیس‌جمهور کنیا به امضا رسید.

آنگولا؛ مقصد دوم تور آفریقایی

رئیس‌جمهور ایران بعد از ظهر چهارشنبه پس از پایان سفر رسمی به کنیا، با بدرقه وزیر امور خارجه این کشور، نایروبی را به مقصد «کامپالا» پایتخت اوگاندا ترک کرد. رئیسی در بدو ورود به کامپالا در کاخ ریاست جمهوری اوگاندا مورد استقبال رسمی «یووری موسونی» همتای اوگاندایی قرار گرفت. در ادامه ملاقات خصوصی دو مقام عالی‌‌‌رتبه و نشست مشترک هیات‌‌‌های رسمی دو کشور برگزار شد. سفر هیات ایرانی به قاره آفریقا در راستای ارتقای دیپلماسی اقتصادی، تقویت روابط سیاسی با کشورهای دوست و همسو و تنوع‌‌‌بخشی به مقاصد صادراتی جمهوری اسلامی ایران، انجام شده است. رئیسی در ماه ژوئن نیز به سه کشور آمریکای لاتین سفر کرد تا از متحدان تحت فشار تحریم‌‌‌های آمریکا حمایت کند. به‌رغم گسترش روابط سیاسی ایران با تعدادی از کشورهای آفریقایی در بیش از ۴۰ سال گذشته، توسعه همکاری‌‌‌های اقتصادی با کشورهای این قاره در حاشیه قرار داشته است و باوجود برخی تلاش‌‌‌ها و امضای برخی از قراردادها هنوز سطح تعاملات تجاری ایران با کشورهای این قاره در سطح مناسبی قرار ندارد و شاید بتوان گفت ایران عرصه در این حوزه را به دیگر رقبا از جمله ترکیه، امارات، عربستان و در راس آنها چین واگذار کرده است.  بر اساس آخرین آمار منتشر شده میزان تعاملات تجاری قاره آفریقا یک‌هزار و ۲۰۰ میلیارد دلار است که سهم ایران از این موضوع در حال حاضر ۱/ ۲ میلیارد دلار است و پیش‌بینی می‌شود که با توجه به تعاملات و برنامه‌ریزی‌‌‌های انجام شده این رقم در سال‌جاری به بیش از ۲میلیارد دلار افزایش پیدا کند.  رقمی که با توجه به ظرفیت‌های موجود بین ایران و ۵۴ کشور آفریقایی باز هم بسیار ناچیز است. این مساله به‌ویژه با تاکید حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران در توییتی که حین سفر نوشته است، کاستی‌های موجود را نشان می‌دهد.  امیرعبداللهیان در این توییت نوشت: وجود جمعیت‌‌‌ جوان، مردمان‌‌‌ خوب و خون‌‌‌گرم، این قاره را به سرزمین‌‌‌ فرصت‌‌‌های رو به پیشرفت تبدیل کرده است. آفریقا برای حفظ استقلال‌‌‌ سیاسی تعصب دارد. وجود بازار متنوع صادرات و واردات، زمینه مهم همکاری‌‌‌ به شمار می‌رود.

رئیس‌جمهور ایران و هیات همراه قرار است امروز در زیمبابوه که از دیرباز رابطه بسیار گرمی با ایران داشته، روابط در سطوح سیاسی و اقتصادی را مورد تبادل نظر قرار دهند. زیمبابوه پس از مرگ رابرت موگابه رئیس‌جمهور ملی‌گرا و سوسیالیست‌اش دوره‌ای از سکوت را در پیش گرفته که به نظر می‌رسد با این سفر مجددا در محور سیاست خارجی متوازن مبتنی بر شرق‌گرایی، همسایه‌محوری، آفریقا و آمریکا لاتین‌محور دولت سیزدهم قرار گیرد.