الجزیره تور چهار کشوری امیرعبداللهیان را تحلیل کرد
دور زدن منطقهای تحریم‌ها روی میز ایران
الجزیره در گزارشی به تاریخ ۲۴ ژوئن-۳ تیر نوشت: در جریان سفر چهار کشوری وزیر امور خارجه ایران، حسین امیرعبداللهیان در دیدار با مقامات ارشد دولت‌های عربی همسایه، مجمع گفتوگو و همکاری منطقهای را پیشنهاد داد. امیرعبداللهیان از ۱۹ ژوئن تا اواخر روز پنج‌شنبه هفته گذشته از قطر، عمان، کویت و امارات متحده عربی بازدید کرد. دیپلمات ارشد ایرانی از پیشنهاد آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد برای تشکیل مجمع منطقهای هشت کشور در نیویورک و در ماه سپتامبر استقبال کرد. گوترش هفته گذشته ابتکار نشست هشت کشور حوزه خلیجفارس را در شهریورماه در نیویورک ارائه داد.
وزیر خارجه ایران با تشریح جزئیات این مجمع گفت: «این مجمع شامل ایران، عراق، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر، عمان، کویت و بحرین است و قرار است به کار خود فراتر از نشست مجمع عمومی سازمان ملل ادامه دهد. ما با مقامات ارشد و همتایان خود در چهار کشور توافق کردیم که ابتکار دبیرکل را به فال نیک بگیریم و اقدامات موثرتری برای پیگیری ابتکارات در این چارچوب جدید انجام دهیم. جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که ایجاد سازوکاری مشترک برای گفتوگو و همکاری با حضور همه کشورهای حوزه راهبردی خلیج فارس، بیش از هر زمان دیگری لازم و ثمربخش است. جزئیات مدون و مکتوب آن را در آینده نزدیک به همه همسایگان جنوبی خود ارائه خواهیم کرد.»
سیاست بهبود روابط در میانه تحریم ها
هنوز تحت تحریم‌‌‌های سخت‌‌‌گیرانه ایالات متحده که از سال ۲۰۱۸ پس از خروج یکجانبه واشنگتن از توافق هستهای ایران با قدرت‌‌‌های جهانی در سال ۲۰۱۵ اعمال شد، تهران سیاست بهبود روابط به‌‌‌ویژه روابط اقتصادی را در سراسر منطقه دنبال می‌کند. امیرعبداللهیان در دوحه با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر و شیخ محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی وزیر امور خارجه دیدار کرد و در مسقط و در محل سفارت ایران با محمد عبدالسلام مذاکره‌کننده ارشد جنبش حوثی‌های مورد حمایت ایران دیدار کرد.آتش‌بس و تعامل با دولت یمن تحت حمایت عربستان سعودی پس از نزدیک شدن تهران و ریاض در چارچوب توافقی که با میانجی‌گری چین در ماه مارس امضا شد، برقرار است و باعث شده تا این دو کشور سنگین وزن منطقه پس از ۷ سال روابط دیپلماتیک خود را از سر بگیرند.
تجارت و سرمایه‌گذاری یکی از محورهای اصلی مذاکرات امیرعبداللهیان به عنوان راهی برای تقویت روابط دوجانبه و امنیت در منطقه بود. وی پیش از سفر منطقه ای، هفته گذشته با شاهزاده فیصل بن فرحان آل سعود وزیر امور خارجه عربستان سعودی در تهران دیدار کرد. رقبای دیرینه در خاورمیانه به دنبال پایان دادن به شکاف‌های دیپلماتیک هستند.امیرعبداللهیان در مسقط با سید بدر البوسعیدی همتای عمانی خود و همچنین سلطان بن محمد النعمانی وزیر دفتر سلطنتی دیدار و گفتوگو کرد. او در کویت با شیخ نواف الاحمد الصباح نخست‌وزیر ملاقات کرد که اوایل هفته گذشته و پس از برگزاری مجدد انتخابات پارلمانی مامور تشکیل کابینه شد.
امارات به میانجی‌گری چشم دوخته است
امیرعبداللهیان در آخرین مرحله از سفر خود به ابوظبی سفر کرد و با عبدالله بن زاید آل نهیان همتای خود و شیخ محمد بن زاید آل نهیان رئیس‌جمهور این کشور، معروف به MBZ، دیدار کرد. امیرعبداللهیان از بن زاید که حاکم ابوظبی است برای سفر به تهران دعوت کرد. بر اساس گزارش‌ها، MBZ همچنین از ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران برای سفر به کشورش دعوت کرد.شیخ عبدالله وزیر امور خارجه امارات، دیپلمات ایرانی را با خودروی شخصی خود همراهی کرد که تصاویر آن به طور گسترده توسط رسانه‌های ایرانی به اشتراک گذاشته شد و آن را یک حرکت دوستانه و صمیمی تفسیر کردند. امیرعبداللهیان در هر ایستگاه از چهار مقصد خود بیشتر بر بهبود روابط اقتصادی و تجاری دوجانبه و گفت‌وگو‌سازی تاکید کرد.
این سفر منطقهای همچنین در حالی انجام شد که ایران و آمریکا مذاکرات غیرمستقیم را با میانجی‌گری عمان و قطر در تلاش برای کنترل تنش‌ها در بحبوحه کاهش امیدها برای احیای کامل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) انجام داده‌اند. همان‌طور که توافق هستهای به طور رسمی به عنوان زمینه‌ای برای این مساله شناخته شده است.تهران و واشنگتن از اظهارنظر در مورد جزئیات خودداری کردهاند، اما گزارش‌ها نشان می‌دهد که ممکن است دو طرف به تفاهم برسند تا اینکه بتوانند یک توافق بزرگ را امضا کنند. ایران معتقد است که تلاش‌‌‌های هسته‌‌‌ای‌‌‌اش صلح‌‌‌آمیز است و این به‌‌‌طور بالقوه می‌تواند شامل ترتیباتی برای پیشرفت‌‌‌های هسته‌‌‌ای‌‌‌اش، علاوه بر آزاد کردن میلیاردها دلار پول ایران در خارج از کشور برای تسهیل مبادله زندانیان با ایالات متحده باشد.
علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد ایران این هفته در دوحه حضور داشت و با انریکه مورا، نماینده ارشد اتحادیه اروپا در مذاکرات هستهای دیدار کرد. باقری گفت این مذاکرات جدی و سازنده بود. باقری پیش‌تر اعلام کرده بود که با همتایان خود از فرانسه، آلمان و بریتانیا، سه قدرت اروپایی طرف برجام، در ابوظبی دیدار کرده که نشان می‌دهد امارات نیز ممکن است به نقش میانجی‌گری جدید بین تهران و غرب چشم دوخته باشد.پیش‌تر روزنامه «دنیای‌اقتصاد» روز شنبه ۳ تیر- ۲۴ ژوئن در گزارشی با عنوان همکاری تجاری با فرمول ۶+۲ به این نقش در حال ظهور امارات در روابط ایران و اروپا اشاره کرد و نوشت: آنچه سفر امیرعبداللهیان به ابوظبی را برجسته‌‌‌تر از سایر ایستگاه‌‌‌ها در جنوب خلیجفارس می‌کند، نقشی است که امارات در میانه تنش‌‌‌های ایران و اروپا برای خود در حال تعریف کردن است.
نمونه این مسیر را می‌توان میزبانی از نشست ایران و تروئیکای اروپایی در سطح معاونان وزارت خارجه دانست که هفته گذشته در ابوظبی برگزار شد. به بیان دیگر پیوستن امارات به کانال‌‌‌های تماس ایران با غرب که پیش‌تر توسط عمان و قطر در ارتباط با آمریکا فعال شد و در حال حاضر در دو حوزه هستهای و تبادل زندانیان مذاکرات آن در جریان است، نشان می‌دهد که تهران و ابوظبی پیوندهای بیشتری را برای ثبات‌‌‌بخشی به روابط دوجانبه خود از دست‌‌‌اندازهای منطقهای تعریف کردهاند که می‌تواند در ماه‌‌‌های آینده منجر به نقش جدی‌‌‌تر ابوظبی در روابط ایران با اتحادیه اروپا شود.
