۹ نماینده مجلس به پرسش «دنیای اقتصاد» پاسخ دادند
فاطمی‌امین می‌افتد؟
این در شرایطی است که آبان سال گذشته استیضاح فاطمی‌امین در مجلس مطرح شد، اما نمایندگان با رای خود تصمیم به ابقای وزیر گرفتند، اما حالا با گذشت ۵ ماه بار دیگر استیضاح وزیر صمت مطرح است. البته به نظر می‌رسد این‌بار شرایط استیضاح برای وزیر صمت سخت‌تر خواهد بود و برخی نمایندگان که پیش از این با استیضاح فاطمی‌امین مخالف بودند حالا موافق رفتن او از وزارت صمت هستند. بنابراین به نظر می‌رسد فاطمی‌امین آخرین روزهای وزارت خود را پیش‌رو دارد.
فاطمی‌امین فرصت را از دست داد
الهویردی‌دهقانی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، با انتقاد از عملکرد وزیر صمت گفت: واقعیت این است که دولت هم به این نتیجه رسیده که وزیر صمت ضعیف است؛ بنابراین پیشنهاد تفکیک وزارت بازرگانی و صنعت و معدن را داد که مجلس به دلیل آسیب رسیدن به تولید و ایجاد تورم با این پیشنهاد موافقت نکرد. در استیضاح‌های گذشته وزیر برنامه‌هایی را اعلام کرد به همین دلیل مجلس فرصت بیشتری را در اختیار او قرار داد تا عملکردش را اصلاح کند. او ادامه داد: در قانون دست وزیر برای حل مشکلات بازتر شد، اما نتوانست یا نخواست کاری برای حل مشکلات موجود در کشور مخصوصا مشکلات صنعت خودرو انجام دهد.
دلیل اول استیضاح
در زمینه صنعت خودرو چندین بار به وزیر گفتیم که برای تحقق اهداف و رفع مشکلات باید برنامه کلان داشته باشد. خودروهای موجود در کشور روزانه به‌طور متوسط بیش از ۱۰۰ میلیون لیتر بنزین مصرف می‌کنند و متوسط مصرف بنزین هر خودرو به‌طور متوسط ۱۳ لیتر است؛ در حالی‌که در دنیا ۴ لیتر است! ما‌به‌التفاوت این رقم در روز ۶۶ میلیون لیتر بنزین است. این مقدار با دلار آزاد حدود هزار همت است که حدود نیمی از بودجه عملیاتی کشور است. این عضو کمیسیون صنایع و معادن خاطرنشان کرد: کیفیت پایین خودرو‌ها و عدم رعایت استانداردها از سوی خودروسازان داخلی دلیل مصرف بالای بنزین در کشور است. چندین برابر بیش از پول بنزینی که هدر می‌رود را هم برای عوارض و خسارت‌های مصرف بی‌رویه مصرف بنزین در کلان‌شهرها و جاده‌ها پرداخت می‌کنیم. از سوی دیگر آلودگی‌های ناشی از سوخت بنزین باعث بیماری هموطنان‌مان نیز می‌شود. همچنین خودروهای غیر استاندارد در تصادفات کشته‌های زیادی را بر جا می‌گذارد. علاوه بر این مردم هزینه زیادی برای نگهداری این خودروهای کم کیفیت هزینه می‌کنند. اما متاسفانه وزارت صمت هیچ اقدامی برای حل این مشکلات مردم انجام نداده است. او تاکید کرد: خودرو را در بورس بردند و با این اقدام دست خودرو‌ساز بیشتر در جیب مردم رفت. تردد خودروهای بالای ۵ سال در دنیا در کلان‌شهرها منع شده است، اما متوسط سن خودروهای ما در داخل کشور چند سال است؟
معدن؛ علت دیگر استیضاح
دهقانی به وضعیت نابسامان معادن اشاره کرد و گفت: ما جزو ۱۰ کشور برتر معدنی دنیا هستیم؛ متاسفانه از نظر تولید در رده بالاتر از ۲۰ قرار داریم و رهبر انقلاب چندین بار صراحتا در این خصوص تاکید کردند، اما وزارت صمت رقم‌سازی دروغ انجام می‌دهد و هیچ کاری در این زمینه انجام نداده است. از سوی دیگر صنعت مس کشور از صنعت فولاد ارزش اقتصادی بالاتری می‌تواند داشته باشد و ذخایر مس بالاتری هم در کشور داریم. معادن مس می‌تواند ۳ برابر ارزش افزوده داشته باشد، اما این بخش به حیاط‌خلوت دولتی‌ها تبدیل شده است. از صنعت مس به صورت سالانه می‌توانیم حدود ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار درآمد داشته باشیم و ثروت و اشتغال ایجاد کنیم، اما وزارت صمت هیچ برنامه‌ای در این جهت ندارد. اگر استخراج آهن به همین روال ادامه پیدا کند تا چند سال آینده معدن آهن برای تامین خوراک فولادمان نداریم. او ادامه داد: مسوولیت تمام این موارد با وزیر صمت است. وزیر صمت باید با یک تیم قوی این مشکلات را حل کند و در این راستا از دانشگاهیان هم کمک بگیرد. این نماینده مجلس با بیان اینکه ابزار نظارتی مجلس استیضاح است، گفت: اگر برای بهبود شرایط کنونی بخش‌های زیر‌مجموعه وزارت صمت نیاز به قانون است، این موضوع را اعلام کنند و ما در هر جا که نیاز به قانون بوده با دولت همکاری داشتیم.
دهقانی تصریح کرد: این استیضاح وزیر صمت با دفعه پیش تفاوت دارد و وضعیت وزارت صمت، فاجعه ملی است. نمایندگان رای‌شان به استیضاح را به صورت شفاف اعلام و در حوزه‌های انتخابیه خود اعلام کنند که برای بهبود شرایط کنونی چه اقدامی انجام دادند. او تاکید کرد: به نظر می‌رسد این‌بار استیضاح وزیر صمت رای می‌آورد.
پیش‌بینی نتیجه استیضاح
همچنین لطف‌الله سیاهکلی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس و از استیضاح‌کنندگان وزیر صمت، به تفاوت استیضاح قبل با استیضاح کنونی وزیر صمت اشاره کرد و گفت: در استیضاح قبل عنوان می‌شد که وزیر تازه آمده و باید برنامه‌های وزیر اجرا شود و باید مهلت داد. از سوی دیگر در وضعیت «اغتشاشات» و نا‌امنی بودیم و این دو موضوع باعث شد نمایندگان ملاحظه کردند. اما آقای فاطمی‌امین همچنان به تعهداتش عمل نکرده و سوالات ما همان سوالات قبل است و اتفاق جدیدی نیفتاده است. بلکه به عکس خودرو گران شده و خودرو در بورس رفت و قیمت را چند برابر کرده است. امروز آرزوی جوانان ما خریدن پراید است البته پرایدی که از رده خارج شده و وجود ندارد. به گفته سیاهکلی مجلس با رای بالایی به استیضاح وزیر صمت رای می‌دهد و آقای فاطمی‌امین از وزارت صمت می‌رود. این نماینده مجلس، با انتقاد از عملکرد وزیر صمت، گفت: برای واردات خودرو نه مشکل قانونی وجود دارد و نه مشکل مالی، اما چرا واردات انجام نمی‌شود؟ مجمع تشخیص مخالف واردات خودروی دست دوم بود، اما چرا وزارت صمت خودروی نو وارد نکرده است؟ در سال گذشته یک میلیارد دلار و در بودجه ۱۴۰۲ نیز ۲ میلیارد دلار برای واردات خودرو در نظر گرفتیم و در حال حاضر ۳ میلیارد دلار پول برای واردات خودرو موجود است آقای وزیر هزار خودرو هم وارد نکرده است! باید یک فردی به عنوان وزیر صمت بیاید که بتواند از پس این مشکلات بر بیاید. سیاهکلی اظهار کرد: امروز اگر یک جوان بخواهد ازدواج کند حداقل جهیزیه‌اش ۵۰۰ میلیون تومان می‌شود جوان این پول را از کجا بیاورد؟ بنابراین در وزارت صمت مشکل تنها خودرو نیست. قیمت‌ها از سال ۹۹ تا کنون چند برابر رشد کرده است. او با اشاره به وعده‌های وزیر صمت در استیضاح پیشین که موجب منتفی شدن استیضاح شد، گفت: مردم باید از نمایندگان‌شان در‌خواست کنند که به صورت شفاف موضع‌شان را نسبت به آقای وزیر و گرانی‌های خودرو، لوازم خانگی و اقلام مصرفی چیست. بیش از ۴۰ نفر استیضاح وزیر صمت را امضا کردند، اما به نظر بنده این‌بار اکثریت مجلس موافق استیضاح فاطمی‌امین هستند. علی جدی، نایب رئیس کمیسیون صنایع مجلس نیز به عملکرد وزیر صمت اشاره و اظهار کرد: برخی اقدامات وزیر صمت قابل دفاع نیست، البته اقدامات خوبی هم داشته است. فاطمی‌امین در حوزه خودرو در افزایش تولید داخل خوب عمل کرده، اما در بحث واردات خودرو نتوانست به خوبی عمل کند.
همیشه پای خودرو در میان است
کریم حسینی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نیز به «دنیای اقتصاد»، گفت: استیضاح وزیر صمت در حال حاضر برای دومین بار مطرح می‌شود و سوالات زیادی در خصوص عملکرد ایشان وجود دارد که پاسخ داده نشده است. نمایندگان در خصوص سامان‌دهی وضعیت خودرو، قیمت و کیفیت خودرو و واردات خودرو سوالات بسیاری دارند که بدون پاسخ مانده‌اند.
در ابتدای سال قیمت خودرو افزایش پیدا کرد. او ادامه داد: مجلس بر اساس مطالبات مردم استیضاح را در دستور قرار داده است. شرایط برای آقای فاطمی‌امین در این استیضاح با دوره قبل دشوار‌تر است، بنابراین به نظر می‌رسد این‌بار استیضاح وزیر صمت در مجلس رای می‌آورد.
تیم فاطمی به درد کشور نمی‌خورد
همچنین علی بابایی کارنامی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با اشاره به عملکرد وزیر صمت، خاطرنشان کرد: فاطمی‌امین فرد خوبی است، اما تیم او به درد کشور نمی‌خورد. در استیضاح قبلی در این خصوص به آقای فاطمی‌امین تذکر دادیم، اما تفاوتی میان پاسخگویی وزیر صمت از استیضاح قبلی تاکنون اتفاق نیفتاده است. او با انتقاد از برخی تغییر و تحولات در وزارت صمت، ادامه داد: اینکه هر روز یک مدیرعامل جدید برای خودروسازان داخلی بگذارند، مشکلات را حل نمی‌کند. از سوی دیگر وزارت صمت برنامه‌ای برای اصلاح اقدامات خودروسازان در کشور ندارد. مشخص نیست که وزارت صمت موافق واردات خودرو است یا مخالف! به همین دلیل امروز بسیاری از گرانی‌ها و تورمی که در کشور ایجاد شده لانه زنبوری به نام خودروسازی را پیدا کرده و وزارت صمت برنامه‌ای برای از بین بردن این لانه زنبورها ندارد. این نماینده مجلس تاکید کرد: با این رویکرد نمی‌توان به عملکرد وزارت صمت امید داشت به همین دلیل استیضاح وزیر صمت مطرح شده است. البته هنوز درخصوص استیضاح وزیر صمت به قطعیت نرسیده‌ام. قبل از روز استیضاح نمی‌توان به صراحت گفت تصمیم مجلس چه خواهد شده بنده در حال حاضر از عملکرد وزیر صمت راضی نیستم، اما در خصوص رای به استیضاح مردد هستم. تردید من به دلیل این است که اگر ایشان برود چه کسی جایگزینش خواهد شد. تاکنون تجربه ثابت کرده هرکسی کنار رفته فرد ضعیف‌تری جایگزین او شده است.
همچنین کاظم دلخوش، نماینده صومعه‌سرا و نایب‌رئیس کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس اگرچه مخالف استیضاح وزیر صمت است، اما به «دنیای اقتصاد» گفت که استیضاح وزیر صمت در حال‌حاضر جدی‌تر از دفعه قبل است. جدیت نمایندگان استیضاح‌کننده به این دلیل است که وزیر صمت اقدامات اساسی برای حل مشکلات مردم انجام نداده است. در همین زمینه محسن زنگنه، نایب رئیس کمیسیون برنامه‌وبودجه به وضعیت صحن مجلس برای استیضاح وزیر صمت اشاره کرد و گفت: با توجه به شرایط کنونی صحن مجلس، استیضاح وزیر صمت رای می‌آورد اما تا ۱۰ روز دیگر مشخص نیست که نتیجه تغییر می‌کند یا خیر.
حرف خوب می‌زنند، اما عمل نمی‌کنند
همچنین علی‌اصغر عنابستانی، نماینده سبزوار و عضو کمیسیون اجتماعی مجلس به «دنیای اقتصاد»، گفت: مجلس به وزارت صمت در سال گذشته مهلت داد چون این وزارتخانه در طول ۶ سال گذشته به‌شدت بی‌ثبات بوده است. عدم وجود ثبات مدیریتی در حوزه صنعت و تجارت لطمه زیادی به کشور زده است به همین دلیل بود که مجلس به آقای فاطمی‌امین مهلت داد، اما متاسفانه برنامه‌ها به خوبی اجرا نشد. این در حالی است که حوزه خودرو و لوازم خانگی قابلیت کنترل دارد. او ادامه داد: وزیر صمت نتوانست به وعده‌هایی که می‌داد عمل کند. البته حرف‌های خوبی می‌زنند، اما در عمل اقدام مثبتی را شاهد نیستیم. واردات خودرو و خروج دولت از تصدی‌گری تولید خودرو می‌تواند به بازار خودرو کمک کند که این مهم انجام نشد. این نماینده مجلس، تاکید کرد: اگر استیضاح وزیر صمت به صحن مجلس بیاید احتمالا رای می‌آورد.
اجماع در مجلس؟
همچنین جبار کوچکی‌نژاد، عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس گفت: با توجه به شرایط اقتصادی کشور چند وزیر از تیم اقتصادی دولت باید استیضاح شوند. اما من می‌ترسم استیضاح مطرح شود و نمایندگان رای ندهند و بار دیگر مجلس به‌جای اینکه استیضاح کند، استیضاح شود. در خصوص استیضاح وزیر صمت هنوز اجماعی در مجلس نشده است. او ادامه داد: شرایط مجلس هنوز مبهم است و من نمی‌دانم که استیضاح وزیر صمت رای می‌آورد یا خیر. دولت برای ماندن وزیر صمت لابی می‌کند و از سوی دیگر آقای فاطمی‌امین شخصیت خوب و متدینی دارد و شاید شخصیت او به رای نیاوردن استیضاحش کمک کند. عملکرد وزیر صمت ضعیف است، اما شخصیت خوبی دارد، بنابراین شاید برخی نمایندگان در معذوریت اخلاقی بمانند و به استیضاح رای ندهند. بنده هنوز در خصوص استیضاح وزیر صمت تصمیم‌گیری نکرده‌ام.
