فرصت محدود برای احیای برجام
یکی از دیپلماتهای غربی گفت: «اختلافات بین ایران و ایالات متحده هنوز حل نشده است و کمکهایی که ایران در جنگ با اوکراین به روسیه میدهد، تنها باعث افزایش سوءظن دولت آمریکا و کشورهای اروپایی شده است.» وی افزود: اگر جمهوریخواهان اکثریت را در سنا و مجلس نمایندگان به دست آورند، تنها یک فرصت محدود و شاید نهایی برای تصویب توافق باز خواهد شد و این ممکن است به طرفین شتاب تازهای برای حرکت رو به جلو بدهد. براساس این برآوردها، انتظار میرود این پنجره فرصت تا آغاز دوره کنگره منتخب جدید در ۳ ژانویه باز باشد. منبع مذکور گفت: «در صورتی که دولت ایالات متحده فرصتی برای احیای توافق بیابد، میتوان فرضکرد در یک حرکت سریع این کار را در این چارچوب زمانی پیشگفته انجام خواهد داد.»
یک منبع دیگر گفت: «کنگره مخالف بایدن ممکن است جلوی توافق را بگیرد.» بر اساس برآوردها، انتظار میرود اعضای جمهوریخواه کنگره قانون بررسی مجدد توافق هستهای ایران (اینارا) را که در آستانه تصویب توافق هستهای در سال ۲۰۱۵ تصویب شد، مجددا به کار گیرند. این قانون به کنگره این اختیار را میدهد که سند نهایی توافق را قبل از تایید آن توسط دولت آمریکا بخواند و احیای توافق را به تاخیر بیندازد. این قانون به کنگره مهلت ۳۰روزه میدهد تا مواد توافقنامه را بررسی کند. در طول این دوره، رئیسجمهور ممکن است تحریمها علیه ایران را لغو نکند. یک دیپلمات خارجی مطلع به هاآرتص گفت: «یکی از نگرانیهای ما توافق ایران و روسیه در نتیجه جنگ در اوکراین است. در صورت شکست مذاکرات احیای برجام، روسیه ممکن است قصد خود را برای حمایت از روابط هستهای با ایران اعلام و جامعه بینالمللی را مجبور کند تا با فرمولهایی که ممکن است برای ایرانیها مفید باشد، هماهنگ شود. در چنین سناریویی، بازگرداندن طرفین به مسیر اصلی بسیار سخت خواهد بود.»
خیلی زود است که دریابیم انتقال قدرت در اسرائیل بر پیشبرد توافق تاثیر خواهد گذاشت یا خیر. نخستوزیر، یائیر لاپید، و نخستوزیر سابق، نفتالی بنت، هر دو مخالفت شدید خود را با احیای برجام ابراز کردند که اساسا با توافق دوره بنیامین نتانیاهو تفاوتی نداشت. بنت و لاپید تصریح کردند اسرائیل متعهد به توافق نیست و سعی کردند دولت آمریکا را برای ایجاد تهدید نظامی معتبر علیه ایران، علاوه بر پیشنهاد یک توافق جدید و گسترده برای تحت فشار قرار دادن تهران برای کنار گذاشتن برنامه هستهایاش، جلب کنند. تفاوت اصلی در رویکرد لاپید و بنت در مقابل نتانیاهو عمدتا در نحوه ابراز مخالفت آنها بود.