گزارش تفریغ بودجه ۱۴۰۰ در مجلس قرائت شد
ماشین بلعیدن بودجه و اعتبار
با دستگاههای دولتی متخلف چه کنیم؟
فتحالله توسلی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به قرائت گزارش تفریغ بودجه در مجلس گفت: در بسیاری از موارد که دیوان محاسبات منتشر کرد درآمدها وصول نشده است. گزارشدهی و شفافسازی خوب است، اما مهم این است که چه باید کرد. باید مشخص شود با دستگاههای دولتی و شرکتهایی که به تعهدات و وظایف خود عمل نکردهاند چه برخوردی میشود؟ او ادامه داد: دیوان محاسبات اخیرا هر دو ماه یک بار گزارش میدهد. همین امر باعث میشود که دستگاههای دولتی توجه بیشتری داشته باشند چون کسانی هستند که به عملکردشان نظارت میکنند. مجلس هم موظف است بر اساس گزارش دیوان محاسبات اقداماتی برای بررسی تخلفات انجام میشود.
همچنین غلامرضا مرحبا، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در همین زمینه به «دنیای اقتصاد» گفت: دیوان محاسبات از ابتدای مجلس یازدهم گزارش تفریغ بودجه را زودتر از موعد مقرر به مجلس میدهد و این امر در ایجاد انضباط مالی و اداری موثر است. او ادامه داد: ویژگی تلخی در گزارش تفریغ بودجه وجود دارد که نشان میدهد برنامههای ما به هدف اصابت نکرده است و نظام برنامهریزی، بودجهریزی و نظام مدیریت بودجه اصلا کارآمد نیست. برنامهها در بودجه کمتر از ۲۰ درصد موفق بوده است. این امر نشان میدهد که ما نیازمند بازنگری جدی در عملکردها هستیم. ما وقت مردم، مجلس و دولت را میگیریم، اما برنامههایی را طراحی میکنیم که ۲۰ درصد اجرا میشود. این نماینده مجلس تاکید کرد: عمدتا گزارشهای تفریغ بودجه حاکی از بینظمی، تشتت و عدم اجرای برنامههای مدون است.
دستگاههای دولتی ماشینهای بلعیدن بودجه و اعتبار هستند، اما خروجی کم و بسیار ضعیفی دارند. احکام بودجه تبصرههایی اضافه میشود که مصوب مجلس هستند. الزاما به این معنی نیست که تبصرهها بودجه را به انحراف میبرند. تبصرهها بودجه را دقیقتر و ریزتر میکنند و اجازه میدهند احکام بودجه در موارد خاصی که قانون پیشبینی کرده سوق پیدا کند و آنها را پوشش دهد. قبول دارم لایحه بودجه نباید زیاد دستکاری شود و دستکاری بودجه، بودجه را به انحراف میکشاند. اما الزاما این موضوع به معنای آن نیست که هر تبصرهای در بودجه، جداول و احکام اضافه شود بودجه را به انحراف میکشاند. در برخی مواقع لازم است که تبصرههایی را داشته باشیم.
چرا احکام و سیاستها اجرایی نمیشوند؟
بهروز محبینجمآبادی، نماینده سبزوار و عضو کمیسیون برنامهوبودجه در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» با تاکید بر تحقق مصارف و منابع در بودجه ۱۴۰۰، گفت: با توجه به گزارش تفریغ بودجه ۵/ ۸۳ درصد از مصارف و ۸۵ درصد از منابع بودجه ۱۴۰۰ محقق شده است. البته این تحقق در انتهای سال ۱۴۰۰ و با فروش بیشتر نفت و تغییرات در حوزه مالیات اتفاق افتاد. تفریغ بودجه به ما نشان میدهد چه میزان منابع و مصارف محقق شده و از سوی دیگر چقدر در حوزه عملیاتی و عمرانی ما توفیقاتی داشتیم. او ادامه داد: بر اساس گزارش تفریغ بودجه میتوانیم برای تصمیمات و بودجه سال آینده برنامهریزی کنیم که در چه حوزههایی سیاستهایمان را باید تغییر دهیم. باید دید چرا ۲۵درصد از احکام و سیاستها اجرایی نشده است؟ آیا عملیاتی نبوده یا دولت اهتمامی برای اجرا نداشته است. گزارش تفریغ بودجه به نماینده کمک میکند که تحلیل درستی از بودجه داشته باشد که در بودجه آینده به کار ببندد.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با اشاره به لزوم حسابرسی از دستگاههای اجرایی، گفت: دستگاههای اجرایی باید به صورت شفاف حسابرسی شوند. در این راستا باید درج حقوق کارکنان در سامانههای حقوق و دستمزد به صورت شفاف عملیاتی شود. محبی با اشاره به تاثیر شفافیت در مبارزه با فساد، گفت: دوستان در دولت و مجلس یکی از راههای مبارزه با مفاسد را شفافیت میدانند. هر چه شفافیت دقیقتر، سریعتر و بهتر انجام شود؛ مبارزه با مفاسد شکل واقعیتری پیدا میکند و در نتیجه اعتماد عمومی بیشتری خواهیم داشت. او در خصوص عملکرد دولت در اجرای تبصرههای بودجه اظهار کرد: ۲۵ درصد تبصرههای بودجه در سال ۱۴۰۰ عملیاتی نشده است. باید بررسی کنیم که بعضی از احکام به چه دلیل عملیاتی نشده است. مجلس باید در مواردی که قانون اجرا نشده، تفکیک انجام دهد که آیا قانون عملیاتی نبوده یا ارادهای برای اجرا آن در دولت وجود نداشته است؟