«دنیای‌اقتصاد» مواضع اخیر ضد ایرانی علی اف را تحلیل کرد
پشت‌صحنه فتنه‌گری در قفقاز
در عین حال رئیسجمهور آذربایجان روز جمعه در توییتر خود نوشت: «امروز، ۲۶ اوت، ما - آذربایجانی‌‌‌ها - به شهر لاچین بازگشتیم. ارتش (جمهوری) آذربایجان هم‌‌‌اکنون در شهر لاچین مستقر است و روستاهای زابوخ و سوس تحت کنترل درآمدند.» به گزارش خبرگزاری «آناتولی» ترکیه، لاچین در مسیر بین شهر خانکندی در قره‌‌‌باغ و ارمنستان قرار دارد. نیروهای حافظ صلح روس و جمعیت ارمنی مناطقی را که در مسیر موسوم به «کریدور لاچین» است که در آن لاچین، زابوخ و سوس واقع شده‌‌‌اند، ترک کرده‌‌‌اند.
با توجه به سخنان علیاف به نظر می‌رسد که وی در نظر دارد تمامی نقاط اتصال ارمنستان به اروپا را از آن خود کند و در این مسیر از هیچ اقدامی فروگذار نخواهد کرد. در همین رابطه سالار سیف‌‌‌الدینی، پژوهشگر ارشد قفقاز جنوبی به روزنامه «دنیای‌اقتصاد» گفت: «سخنان اخیر علیاف درباره زنگهزور موضوعی بسیار مهم است؛ چرا که علیاف نزدیک به یکی دو سال است که این موضوع را بیان می‌کند، هر بار هم رهبران جمهوری اسلامی از عالی‌ترین سطح یعنی مقام معظم‌رهبری یا رئیسجمهور و وزیر خارجه درباره آن موضع‌گیری می‌کنند. ولی به نظر می‌رسد دلیل مواضع علی اف این است که بعد از جنگ قره باغ آنها به اتصال ارضی با نخجوان دست پیدا نکردند و این مساله در موافقت‌نامه ۹ نوامبر صراحتی ندارد.»سیف‌‌‌الدینی افزود در این موافقت‌نامه برخلاف لاچین که برای آن، وضع حقوقی مشخصی به عنوان کریدور تعیین شده برای زنگهزور و نخجوان این وضع تعیین نشده و بیش ازیک سال است که از سوی باکو مورد بحث است.
سال گذشته ارتش ایران برای پیشگیری از هر نوع اقدام غافلگیرانه در سراسر مرز شمال‌غرب صف‌آرایی کرد و سپس کنسولگری ایران دراین استان ارمنستان (شهر قاپان) بازگشایی شد که پیام مشخصی دارد.»این کارشناس با بیان اینکه باکو دو راه برای رسیدن از خاک ارمنستان به نخجوان دارد، توضیح داد: «نخست اینکه ایروان و باکو به توافق برسند و توافق‌نامه‌‌‌ای امضا کنند تا باکو گذرگاهی در خاک ارمنستان داشته باشد تا از مسیر آن به نخجوان برسد به طوری که وضع حقوق آن مانند حق ارتفاق (عبور و مرور) باشد که ترکیبی از حق عبور بی‌ضرر (با حق تعلیق در موارد خاص) و حق عبور ترانزیت (عبور سریع و پیوسته) باشد.»وی افزود: «منتها برای تحقق چنین پروژه‌ای باکو-ایروان باید رابطه دیپلماتیک و کنسولی داشته باشند؛ این در حالی است که دو طرف حتی رابطه سیاسی ندارند و باکو هم اراده‌‌‌ای برای رابطه با ارمنستان ندارد.»
پژوهشگر ارشد قفقاز جنوبی ادامه داد:«بنابراین تنها برداشتی که از صحبت‌‌‌های اخیر علیاف وجود دارد، اشغال سرزمینی است و احتمالا وی در نظر دارد بخشی از خاک ارمنستان را اشغال کند.» به گفته این کارشناس در صورت این اقدام باکو، بار دیگر در بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان درگیری صورت خواهد گرفت.»سیف‌‌‌الدینی درباره واکنش ایران با توجه به صحبت‌‌‌های مقام معظم رهبری ایران در خصوص عدم تغییر مرزها نیز گفت: «ایران در صورت تحقق این امر با باکو مقابله خواهد کرد و اگر واکنش آنها نظامی باشد، واکنش ایران هم متناسب با آن خواهد بود.»
ماموریت غربی علیاف
پژوهشگر ارشد مسائل آسیای مرکزی و قفقاز درباره بخشی از صحبت‌‌‌های علیاف در خصوص ایجاد ترکستان بزرگ نیز گفت: «به نظر من بعد از جنگ ۲۰۲۰ از سمت غرب و ناتو به علیاف این نقش را واگذار کردند که به عنوان کارگزار ناتو در منطقه ایفای نقش کند؛ به نوعی وی مکمل ترکیه باشد و از قضا علیاف به صورت جدی هم در نقشش فرو رفته است.»سیف‌‌‌الدینی درخصوص نقش واگذار شده به رئیسجمهور جمهوری‌آذربایجان نیز گفت: «ناتو به صورت کلان و در قالب یک طرح ژئواستراتژیک می‌‌‌خواهد ایران، چین و روسیه را در آسیا با موضوع پان‌‌‌ترکیسم درگیر کند و کریدوری هم که علیاف اصرار بر برقراری آن دارد با این هدف است که مرز ایران و ارمنستان قطع شود که در قالب همان پروژه ناتو خواهد بود که لاجرم باید دالان تورانی ناتو نامیده شود. این دالان مرحله اول پروژه ناتو در آسیا خواهد بود و در صورت موفقیت وارد فاز بعدی خواهند شد.»
