پای ویروس جدید به ایران باز شد
آبله میمونی در اهواز
ویروس حیوانی در بدن انسانها
آبله میمون یک عفونت ویروسی است که یک یا دو هفته پس از قرار گرفتن در معرض آن با تب و سایر علائم غیراختصاصی ظاهر میشود. در بدن فرد مبتلا جوشهایی ایجاد میشود که تا چند هفته باقی میماند. به نظر میرسد موارد ابتلا در کودکان شدیدتر است. ویروس آبلهمیمون، یکی از گونههای آبله است که اکنون ریشهکن شده است. علائم آبلهمیمون مشابه آبله است. نرخ مرگومیر در مورد آبلهمیمون بدون درمان فوری ممکن است تا ۱۰ درصد باشد. این بیماری بین انسان و حیوان مشترک و قابل انتقال از حیوان به انسان است. علائم آبلهمیمونی شامل تب، سردرد شدید، دردهای عضلانی، کمردرد، ضعف، تورم غدد لنفاوی و بثورات پوستی است. بثورات پوستی معمولا در عرض یک تا سه روز پس از شروع تب آشکار میشوند. تاولها ممکن است صاف یا کمی برجسته بوده و با مایع شفاف یا زرد پر شده و سپس پوسته، پوسته و خشک شده و بریزند. بثورات روی صورت، کف دستها و کف پا، دهان، اندام تناسلی و چشم بروز میکند. راههای انتقال این بیماری نیز مانند سایر بیماریهای ویروسی، تماس با مواد یا اشیایی که در تماس با ترشحات عفونی بیماران آلوده به ویروس شده نظیر لباس یا ملافههای آلوده، بانداژ و پانسمان آلوده و ظروف آلوده شامل این انتقال از محیط آلوده است. همچنین قطرات و ترشحات تنفسی و احتمالا آئروسلهای کوتاه برد، انتقال حین بارداری از طریق جفت از مادر به جنین یا حین زایمان یا با تماس نزدیک پس از زایمان از مادر به نوزاد و ارتباط جنسی نیز میتواند موجب انتقال ویروس و بیماری شود. در مورد چگونگی انتقال ویروس از حیوان به انسان نیز تماس مستقیم با خون، مایعات بدن، یا ضایعات پوستی یا مخاطی حیوانات آلوده، خوردن گوشت خام یا کاملا پخته نشده و سایر محصولات حیوانات آلوده، گاز گرفتن یا چنگ زدن و ایجاد خراش توسط حیوانات آلوده، استفاده از محصولات ساخته شده از حیوانات آلوده و لمس یا حمل حیوانات آلوده یا مرده میتواند موجب انتقال بیماری شود.
نمونههای آبله میمونی در انستیتو پاستور
نخستین مبتلا به آبله میمون زن ۳۴ ساله اهوازی است. او برای مداوای چند تاول بر روی پوستش، به پزشک پوست مراجعه کرده بود که با مشکوک شدن او، قرار بر نمونهگیری توسط کارشناسان عفونی میشود. همسر این خانم، سابقه مسافرت به خارج از کشور را داشته و احتمال اولیه آن است که فرد ناقل او باشد، او نیز در روزهای گذشته نشانههایی روی پوستش داشته، اما به مرکز درمانی مراجعه نکرده بود. حالا بررسی اپیدمیولوژیک در حال انجام است تا مشخص شود که طریقه ابتلای او به چه صورت بوده است. در این بخش رفتارهای پیشین فرد، اماکنی که به آن تردد داشته و افراد مشکوکی که با آنها ارتباط داشته، مورد بررسی قرار میگیرند تا به صورت دقیق مشخصات ویروس مشخص شود. فرد مبتلا در منزل شخصی به همراه همسرش قرنطینه است و پزشکان به صورت روزانه با آنها در تماس هستند. دکتر شایسته شمیمپور، رئیس مرکز بهداشت غرب اهواز، در قالب یک تیم پزشکی، از بیمار و تاولهای بدن او نمونهگیری کرده و نمونههای تست برای انجام بررسیهای بیشتر و تعیین سویه آن به انستیتو پاستور ارسال شده است. این مرکز روز سهشنبه وجود ویروس آبله میمون را تایید کرد. دکتر شمیمپور در گفتوگو با دنیای اقتصاد میگوید: «با توجه به آنکه احتمال دوره کمون و پنهان بیماری داده شده است، باید هر دو در قرنطینه کامل باشند.» در خصوص واکسیناسیون و حتی چگونگی آن نظرات پیشتر در شرایطی اعلام شده بود که این ویروس به ایران وارد نشده بود، اما با توجه به شناسایی بیماری، احتمالا وزارت بهداشت باید تصمیم دیگری بگیرد. شمیمپور میگوید: «برای تصمیمگیری در مورد واکسیناسیون، باید بررسیهای اپیدمیولوژیک تکمیل شود، همچنین باید منتظر جواب انستیتو پاستور ماند تا سویه آبله میمون موجود در ایران را تعیین و تایید کند و آنگاه وزاتخانه تصمیمگیر نهایی برای چگونگی مقابله با این بیماری است.» یک منبع آگاه نتیجه انستیتو را تعیین کننده و سرنوشتساز اعلام کرد که تکلیف واکسیناسیون را روشن میکند. البته نظر وزارت بهداشت حکم نهایی است.
واکسیناسیون عمومی نخواهیم داشت
بهزاد امیری، رئیس گروه مدیریت بیماریهای قابل انتقال بین انسان و حیوان وزارت بهداشت، اوایل مرداد ماه اعلام کرده بود: «رصد روزانه، جمعآوری و تجزیه و تحلیل بیماری و تشکیل کمیته علمی اجرایی کشوری بیماری آبلهمیمونی انجام شده است. همچنین دستورالعمل راهنمای بالینی تشخیص، درمان و مراقبت بیماری آبلهمیمونی به دانشگاههای علوم پزشکی، ابلاغ شده است. تهیه و تدوین راهنمای الزامات محیط و کار، ابلاغ دستورالعمل مدیریت بیمارستانی آبلهمیمونی، تشدید نظام مراقبت مرزی در مبادی ورودی زمینی، هوایی و دریایی کشور نیز مورد توجه است. تهیه امکانات تشخیص بیماری آبلهمیمونی ابتدا در انستیتو پاستور و سپس در ۱۲ قطب دانشگاهی، ظرفیتهای ایجاد شده است.» با توجه به فراگیری آبله میمون، کشورها در فکر واکسیناسیون هستند و سفارشهای خرید شروع شده است. آقای امیری گفته است که ایران واکسنی علیه این بیماری تولید نمیکند، اما درخواست خرید آن داده شده که در حال بررسی است.
اگر بررسیها مثبت باشد، به گفته او، تعداد محدودی واکسن از کشورهای خارجی وارد میشود که آن هم برای موارد احتمالی است؛ چون هیچ موقع این واکسیناسیون علیه آبلهمیمونی مانند کرونا عمومی نخواهد بود. اگر در آینده مواردی از بیماری در کشور شناسایی شوند، واکسن برای کادر درمانی خواهد بود که در مواجهه با بیماران باشند و جنبه استفاده عمومی نخواهد داشت. اخیرا سازمان غذا و داروی آمریکا واکسنهایی برای پیشگیری از آبله میمون از جمله واکسن دوگانه Jynneos را تایید کرده است.