معنای نشست‌های اخیر نهادهای بالادستی چیست؟
آمادگی داخلی برای توافق احتمالی
در یکی دو روز گذشته چندین جلسه در سطوح عالی نظام برگزار شد؛ از جمله می‌توان به جلسه غیرعلنی دو ساعته مجلس درباره مذاکرات برجامی در روز چهارشنبه، نشست سه‌ساعته مشترک کمیسیون امنیت‌ملی مجلس با شورای‌عالی امنیت ملی و جلسه فوق‌‌‌‌‌‌‌العاده عصر دوشنبه شورای‌عالی امنیت ملی به ریاست رئیسی اشاره کرد که در آن، گزارش مبسوطی از سوی علی باقری مذاکرهکننده ارشد کشورمان درخصوص گفت‌وگوهای مرتبط با رفع تحریم‌ها به اعضای شورا ارائه شد. این جلسات بیانگر آن است که تهران خود را برای توافق احتمالی آماده می‌کند و مقامات جمهوری‌اسلامی گزینه توافق را محتمل‌‌‌‌‌‌‌تر از عدم‌توافق می‌‌‌‌‌‌‌دانند. از آنجایی که هر توافقی، مخالفان و موافقانی دارد مقامات ذی‌ربط در تلاش هستند تا قبل از امضای توافق، زمینه‌های داخلی را برای اعلام احتمالی آن در روزها و هفته‌های آینده آماده کنند.
همچنین برخلاف برخی ادعاها که گفته می‌شود توافق نهایی شده است و به‌اصطلاح ایران و آمریکا پیشتر توافق کرده‌‌‌‌‌‌‌اند و فقط آن را اعلام نمی‌کنند، اما باید گفت این‌گونه نیست. اکنون تهران با توجه به جمیع مسائل و جمع‌‌‌‌‌‌‌بندی‌‌‌‌‌‌‌های صورت‌گرفته و پس از آنکه پاسخ خود را برای اتحادیه اروپا ارسال کرد و سیگنال منفی‌‌‌‌‌‌‌ای از سوی آمریکا دریافت نکرد، چون احتمال امضای توافق را بیشتر می‌داند زمینه‌‌‌‌‌‌‌سازی برای اعلام احتمالی آن را آغاز کرده است.
نباید فراموش کنیم که درمیان اصولگرایان همچنان مخالفت‌هایی با احیای توافق برجام وجود دارد که حتما باید این دسته از مخالفان را قانع کرد که این توافق، توافق خوبی است، زیرا اگر قرار باشد بعد از امضای توافق در داخل کشور اجماع بر سر آن وجود نداشته باشد، قطعا اجرای توافق با مشکلاتی روبه‌رو خواهد شد و منجر به تامین حداکثری منافع نمی‌شود.
از دیگر‌سو افکار عمومی نقش بسیار مهمی در این میان دارند؛ ایرانی‌ها سال‌هاست که درگیر مذاکرات هستهای شده‌اند، یعنی سوای تاثیرات سوء اقتصادی خروج دونالد ترامپ از برجام و بازگرداندن تحریم‌ها در قالب فشار حداکثری بر زندگی مردم، افکار عمومی در ایران طی سال‌های اخیر بسیار تحت‌تاثیر یا حتی فشار اخبار برجامی قرار گرفته است، لذا اکنون افکار عمومی نیز باید اقناع شوند که توافقی که احتمالا امضا خواهد شد، توافقی در راستای منافع مردم است و آثار آن بر زندگی آنها به‌زودی مشاهده خواهد شد.
در سمت دیگر این ماجرا نیز رسانه‌‌‌‌‌‌‌ها قرار دارند که در واقع نقش انتقال و بسته‌بندی اخبار به مردم را برعهده دارند. بدون‌شک در این میان اصحاب رسانه نیز باید توجیه شوند تا اگر توافق به‌زودی در دسترس باشد، بتوانند به‌درستی مزایای این توافق و مطلوبیت‌‌‌‌‌‌‌های آن را اطلاع‌‌‌‌‌‌‌رسانی کنند. با هدف تبیین همین مسائل در چند روز گذشته شاهد بر‌گزاری جلساتی از جمله بین اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس و شورای‌عالی امنیت ملی بودیم تا آمادگی‌‌‌‌‌‌‌های لازم برای توافق احتمالی انجام گیرد.
جلسه دوساعته مجلس
ظهر روز گذشته بود که در مجلس شورای‌اسلامی جلسه‌‌‌‌‌‌‌ای غیرعلنی درباره مذاکرات برجامی برگزار شد و دو ساعت هم به طول انجامید. جلسه‌‌‌‌‌‌‌ای که به گفته عباس مقتدایی نایب‌رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، «علی شمخانی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی، حسین امیرعبداللهیان وزیرخارجه، علی باقری رئیس تیم مذاکرهکننده هستهای، محمد اسلامی و بهروز کمالوندی رئیس و سخنگوی سازمان انرژی اتمی» در آن حضور داشتند. به گزارش «ایسنا» مقتدایی درباره محتوای این جلسه گفت که به دلیل محدودیت زمان، فقط شمخانی، امیرعبداللهیان و باقری به بیان مطالب خود پرداختند. پنج نماینده مجلس هم به قید قرعه صحبت کردند. در نهایت هم آقای قالیباف با بیان نکاتی جمعبندی از جلسه داشت. این نماینده مجلس تاکید کرد که این جلسه درباره هم‌اندیشی درخصوص مذاکرات برجامی بود.
اختیار تام به تیم مذاکرهکننده
ولی اسماعیلی، نایب‌رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس نیز درخصوص این جلسه با بیان اینکه به تیم مذاکرهکننده کشورمان برای توافق اختیار تام داده شده است، گفت: «هرگونه توافق تیم مذاکرهکننده کشورمان با طرف مقابل نیازی به تصویب مجلس ندارد.» اسماعیلی در گفت‌وگو با «ایرنا» در مورد جزئیات جلسه غیرعلنی مجلس شورای‌اسلامی گفت: «در این جلسه حسین امیرعبداللهیان وزیر امورخارجه و علی باقری رئیس تیم مذاکرهکننده هستهای کشورمان حضور داشتند.» نماینده مردم گرمی در مجلس شورای‌اسلامی افزود: «در این جلسه وزیر امورخارجه و رئیس تیم مذاکرهکننده گزارشی را از روند مذاکرات به نمایندگان ارائه کردند.» نایب‌رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس با اشاره به اینکه گزارش ارائه‌شده از مذاکره قوی و منطقی تیم مذاکرهکننده فعلی نسبت به تیم مذاکرهکننده دولت قبل حکایت دارد، تاکید کرد: «در حال‌حاضر توپ در زمین آمریکا و غرب است و آنها باید با تصمیم درست خود پاسخ مناسب را به بسته پیشنهادی ایران درباره توافق بدهند.»
نشست سه ساعته در شورا
همچنین روز سه‌‌‌‌‌‌‌شنبه در نشست مشترک کمیسیون امنیت ملی مجلس با شورای‌عالی امنیت ملی، گزارش کاملی از روند مذاکرات و فرآیند بررسی ایده‌‌‌‌‌‌‌های هماهنگ‌‌‌‌‌‌‌کننده اتحادیه اروپایی و جمعبندی نظرات ایران در این‌خصوص به کمیسیون ارائه شد. در این جلسه که در محل دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی و با حضور وزیر امورخارجه، رئیس سازمان انرژی اتمی و معاون سیاسی وزارت امورخارجه برگزار شد، به سوالات نمایندگان حاضر در جلسه درخصوص ابعاد مختلف متن پیشنهادی تهیه‌شده، پاسخ داده شد.
دبیر شورای‌عالی امنیت ملی با تاکید بر سیاست محوری دولت بر گره‌نزدن اقتصاد کشور به مذاکرات گفت: «قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران که با هوشمندی و دوراندیشی مجلس انقلابی تصویب شد، ظرفیت‌های بسیار خوبی را برای پیگیری کامل سیاست مقاومت فعال در اختیار کشور قرار داد که امروز ثمرات آن بیش از گذشته هویدا شده است.»
در ادامه این جلسه علی باقری، مذاکرهکننده ارشد کشورمان و محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی توضیحات مفصلی را درخصوص مذاکرات در بخش‌های مرتبط با رفع تحریم‌ها و موضوعات هستهای ارائه کردند و به سوالات متعدد نمایندگان حاضر در جلسه پاسخ گفتند.
توضیحات باقری به رئیسی
روز دوشنبه و پیش از ارسال پاسخ ایران به اتحادیه اروپا نیز علی باقری مذاکرهکننده ارشد کشورمان در جلسه فوق‌‌‌‌‌‌‌العاده شورای‌عالی امنیت ملی به ریاست ابراهیم رئیسی، رئیس‌‌‌‌‌‌‌جمهور حاضر شد و گزارش مبسوطی درخصوص گفت‌وگوهای مرتبط با رفع تحریم‌ها به اعضای شورا ارائه کرد. به گزارش «نورنیوز»، باقری در این جلسه ضمن تشریح روند دور اخیر گفت‌وگوها در وین که ۵ روز ادامه داشت، توضیحات کاملی پیرامون محتوای ایده‌‌‌‌‌‌‌های طرح‌شده از سوی «انریکه مورا» معاون هماهنگ‌‌‌‌‌‌‌کننده اتحادیه اروپایی ارائه کرد. باقری در ادامه با تشریح روند بررسی ایده‌‌‌‌‌‌‌ها در تهران گفت: «بر اساس راهبردهای تعیین‌شده، پایان‌دادن به ادعاهای سیاسی مرتبط با مسائل پادمانی و ایجاد ضمانت‌‌‌‌‌‌‌های لازم برای اطمینان‌‌‌‌‌‌‌یابی از پایداری انتفاع اقتصادی ایران از توافق، محور گفت‌وگوهای هیات مذاکرهکننده در وین بوده است.»
