ارزیابی مدیرکل آژانس از رویکرد ایران در گفتوگوهای برجام
ایران در مذاکرات جدی است
در همین ارتباط، «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز جمعه درباره برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران اظهاراتی را مطرح کرد. به نوشته کانال توییتری شبکه الجزیره گروسی در نشستی خبری در توکیو گفت: «نشانهای از عدم جدیت ایران در مذاکرات درباره برنامه هستهای این کشور مشاهده نمیکنم.» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی افزود: «در حال حاضر منتظر پاسخهایی قانعکننده از سوی ایران درباره شماری از فعالیتهای هستهای این کشور هستیم.»
گروسی هفته گذشته نیز در اظهاراتی در پارلمان اروپا گفت: «ما هنوز امیدوار هستیم که نوعی توافق در یک چارچوب زمانی معقول حاصل خواهد شد البته باید این واقعیت را بدانیم که پنجره فرصت میتواند در هر زمانی بسته شود.» ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی اسفند گذشته به توافق جدیدی دست پیدا کردند که بر اساس آن مقرر شده بود سازمان انرژی اتمی ایران حداکثر تا ۲۹ اسفند گذشته توضیحات کتبی مطرحشده توسط آژانس درباره موضوعات مربوط به سه مکان ادعایی را به همراه اسناد پشتیبان مربوط، به این نهاد ارائه کند.«محمد اسلامی» معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی چندی پیش تصریح کرده بود که ایران اسناد مرتبط را به آژانس اتمی ارائه کرده است. اسلامی درباره توافق دو طرف بر سر اماکن ادعایی مطرح شده اظهار کرد: «مادامی که رژیم صهیونیستی اقدام به تولید اسناد جعلی، خرابکاری، عملیات تروریستی و خرابکاری صنعتی میکند و این جریانی است که نه محکوم و سرکوب میشود و نه کسی با آن مقابله میکند و برعکس از آن استقبال میکنند، طبیعی است یک نبرد بین دو جریان است که یکی جریان حق و دیگری جریان باطل است.»
حمایت مسکو از توافق عادلانه
همزمان با اظهارات برجامی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، وزرای خارجه ایران و روسیه نیز در یک گفتوگوی تلفنی بر رسیدن به توافق تاکید کردند. به گزارش «ایرنا» از وزارت امور خارجه ایران، حسین امیرعبداللهیان روز پنجشنبه با سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه درباره مسائل روابط دوجانبه، منطقهای و بینالمللی و آخرین وضعیت گفتوگو برای لغو تحریمها تلفنی گفتوگو و تبادل نظر کردند. وزیر امور خارجه بر اراده جدی تهران برای رسیدن به توافقی خوب، قوی و پایدار و البته با رعایت خطوط قرمز تاکید کرد و موضع مثبت روسیه در حمایت از توافقی را که مورد تایید ایران باشد ستود. امیرعبداللهیان تاکید کرد اگر آمریکاییها منطقی عمل کنند، توافق هستهای در دسترس خواهد بود. وی ضمن تبیین مواضع ایران در مخالفت با کاربرد ابزار جنگ و تحریم، بر حمایت تهران در برقراری آتشبس و بازگشت به میز مذاکره تاکید کرد.
طرفین در این تماس تلفنی آخرین وضعیت موضوعات دوجانبه را مورد بحث و تبادل نظر قرار دادند. سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه مناسبات تهران و مسکو را حائز اهمیت خواند. وزیر امور خارجه روسیه با تاکید بر اینکه اولویت روسیه نیز، اجرایی شدن اسناد امضا شده میان دو کشور است تاکید کرد: مسائل هماهنگی بیندستگاهی را تا حصول نتیجه شخصا پیگیری و دنبال خواهد کرد. وی بر تداوم حمایت روسیه از حصول توافق و تلاشهای مسکو برای نیل به توافقی عادلانه در راستای تحقق منافع و مطالبات طرف ایرانی تاکید کرد. پیشتر، «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر امور خارجه روسیه روز دوشنبه تصریح کرده بود متن احیای برجام کاملا آماده است و مسائل سیاسی باقی مانده است. ریابکوف با تاکید بر اینکه متن احیای برجام آماده شده، ادامه داد: «متن موجود درباره برجام مورد رضایت روسیه است و در صورت اتخاذ تصمیمات سیاسی، میتوان ظرف چند روز آینده برجام را احیا کرد.»
«سعید خطیبزاده» سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران هم در همان روز، مذاکرات «انریکه مورا» معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در تهران را بسیار جدی و معطوف به نتیجه و همراه با ابتکارات خاص از سوی ایران عنوان کرد و گفت: برخی راهحلها پیشنهاد شد و اگر آمریکا پاسخ دهد میتوانیم به وین برگردیم.خطیبزاده در پاسخ به این سوال که «اگر به وین برگردیم برای توافق میرویم یا مذاکره مجدد»، پاسخ داد: مذاکره اساسا متوقف نشده که ادامه یابد. پیامها به صورت مستمر، هر چند پیامهای ناخوشایند، رد و بدل شده است. سفر مورا به تهران برای این بود که حضورا این رفت و برگشتها را تسریع کند و قبلا هم سفری به واشنگتن داشت. معدود موضوعات، ولی بسیار بااهمیتی که باقی مانده، اگر حل شود میرویم که توافق را اعلام کنیم و شاید برخی مسائل و ویرایشی مانده باشد که آنجا انجام شود.از طرف دیگر، «جوزپ بورل» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هفته گذشته از تداوم مذاکرات رفع تحریمها در آینده نزدیک خبر داد و در گفتوگوی کوتاهی با خبرنگاران پیش از ورود به جلسه سران گروه هفت، سفر «انریکه مورا» به تهران را مثبت خواند.
آمادگی قطر برای کمک به حلوفصل اختلافات در وین
همزمان صدراعظم آلمان در کنفرانس خبری مشترک با امیر قطر نسبت به حصول توافق در وین ابراز امیدواری کرد. به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، اولاف شولتس، صدراعظم آلمان روز جمعه در کنفرانس خبری مشترک با شیخ تمیم بنحمد آلثانی امیر قطر گفت: «ما امیدوارم که توافقی میان طرفین مذاکرات هستهای حاصل شود. قطر نیز آماده شراکت در حلوفصل اختلافات است.» امیر قطر نیز در این کنفرانس خبری خوشبینی خود را نسبت به حصول توافق میان ایران و ایالات متحده ابراز کرد و از آمادگی خویش برای کمکرسانی بهمنظور حصول توافق خبر داد.
دیدارهای همزمان عربستان و اسرائیل با آمریکا
از سوی دیگر مقامات عربستان و اسرائیل در دیدارهای همزمان اما جداگانه با مقامات ایالاتمتحده در واشنگتن درباره ایران گفتوگو کردند. در همین خصوص معاون وزیر دفاع عربستان سعودی در سفر به واشنگتن با مقامات آمریکا درباره نقش ایران در منطقه گفتوگو کرد. به گزارش «ایسنا» به نقل از روزنامه اماراتی نشنال، خالد بن سلمان، معاون وزیر دفاع عربستان سعودی که برای دیدارهای دوجانبه کمیته مشترک برنامهریزی راهبردی سعودی با مقامات دولت آمریکا روز سهشنبه به واشنگتن رفته بود، در این گفتوگوها درباره آنچه «فعالیتهای ثباتزدای ایران» عنوان شده همچنین درباره همکاری منطقهای با آمریکا گفتوگو کرده است.این گفتوگوها روز پنجشنبه در پنتاگون و پس از دیدار خالدبنسلمان با لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا ادامه یافت که بر همکاری نظامی و دفاعی عربستان سعودی-آمریکا متمرکز بود. بنا بر ادعای پنتاگون، «هیاتهای دو کشور بهطور گسترده درباره فعالیتهای ثباتزدای ایران در منطقه گفتوگو کردند.» پنتاگون ادامه داد: آنها توافق کردند تلاشها را برای مبارزه با قاچاق تسلیحات غیرقانونی به گروههای غیردولتی در منطقه افزایش دهند.وزیر جنگ رژیم صهیونیستی نیز در سفر اخیرش به واشنگتن با وزیر دفاع آمریکا درباره برنامه هستهای ایران و نقش ایران در منطقه گفتوگو کرد. به گزارش «ایسنا»، وبگاه وزارت دفاع آمریکا در بیانیهای نوشت، لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا به تازگی با بنی گانتس، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی که به واشنگتن سفر کرده است دیدار کرده و درباره تعهد دولت آمریکا نسبت به ممانعت از دستیابی ایران به یک سلاح هستهای گفتوگو کردند.
توافقی منصفانه و منطقی روی میز قرار دارد
همزمان مشاور امنیت ملی کاخ سفید در اظهاراتی عنوان کرد که واشنگتن به اعمال فشار اقتصادی علیه ایران تا زمان پذیرش توافق «کاملا منصفانه و منطقی» در وین ادامه خواهد داد. به گزارش «ایسنا»، جیک سالیوان روز جمعه در کنفرانسی خبری در پاسخ به سوالی درباره موضع آمریکا در رابطه با آزادسازی پولهای ایران گفت: دیدگاه ما این است که تحریمها باید اعمال شوند و تا زمانی که ایران به توسعه برنامه هستهای خود ادامه دهد، ما باید به همکاری با متحدان و شرکایمان ادامه دهیم تا از حفظ فشار اقتصادی علیه ایران اطمینان حاصل کنیم و آنها را مجبور کنیم که در نهایت توافق کاملا منصفانه و منطقی راکه اکنون روی میز در وین وجود دارد بپذیرند.
بایدن به هر قیمتی به دنبال توافق است
همچنین یک سناتور برجسته آمریکایی با انتقاد از تلاشها برای حصول توافق در وین مدعی شد که دولت بایدن به هر قیمتی به دنبال توافق هستهای با ایران است. به گزارش «ایسنا»، تدکروز سناتور جمهویخواه از ایالت تگزاس آمریکا در گفتوگو با روزنامه جروزالم پست به انتقاد از مذاکرات دولت جو بایدن (رئیسجمهور آمریکا) در وین برای حصول توافقی با ایران بر سر احیای برجام پرداخت. تدکروز گفت: متاسفانه دولت بایدن به دنبال یک توافق (با ایران) است و متاسفانه آنها نشان دادهاند که مایلند هر امتیازی بدهند، حتی اگر این کار امنیت و ایمنی اسرائیل را نابود کند، حتی اگر امنیت و ایمنی آمریکا را برهم بزند. وی در ادامه بدون اشاره به زیادهخواهیها و کارشکنیهای واشنگتن در مذاکرات وین که منجر به ایجاد وقفه در گفتوگوها شده است، مدعی شد آنچه بهطور موقت موجب توقف این گفتوگوها شده، خواستههای افراطی و رادیکال ایرانیها است.این سناتور جمهوریخواه با اشاره به برخی گزارشها مبنی بر خواست ایران برای خروج نام سپاه پاسداران از فهرست تروریستی آمریکا اعتراف کرد: خوشبختانه همین یک هفته پیش در سنا به طرح باقی ماندن نام سپاه در فهرست تروریستی رای دادم. این مصوبه یک پیروزی قاطع برای هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه است که با اتفاق نظر و رای اکثریت دو حزب به تصویب رسید.
وی همچنین به اصلاحیه پیشنهادی خود در این مصوبه برای باقی ماندن تحریمهای مرتبط با تروریسم علیه سپاه پاسداران اشاره کرد و در ادامه اظهارات خصمانه خود افزود: من امیدوارم این کار موجب توقف حصول توافق شود اما متاسفانه فکر میکنم کاخ سفیدِ بایدن به هر قیمتی به دنبال یک توافق (با ایران) است. تدکروز که همواره مواضعی ضد ایرانی دارد و از مخالفان برجام بوده است، همچنین اظهار کرد: دولت بایدن به واسطه روسیه که دشمن ماست، با ایران که دشمن ماست مذاکره کرده است و دشمنان ما بر سر یک میز در حال مذاکره با آمریکا هستند تا به توافقی دست یابند که به اسرائیل و آمریکا آسیب خواهد زد. به ادعای او، دولت واشنگتن برای ترغیب مسکو برای تلاش در جهت دستیابی به توافق بر سر برجام در بحبوحه تحریم روسیه، مبلغ ۱۰ میلیارد دلار در اختیار این کشور (روسیه) قرار داده است. این سناتور آمریکایی با طرح ادعاهایی واهی و ساختگی درباره فعالیتهای سپاه پاسداران علیه شهروندان آمریکایی در منطقه باز هم به مخالفت با خواست ایران برای خارج شدن نام سپاه از فهرست تروریستی آمریکا پرداخت و گفت: چرا در شرایطی که به گفته وزیر امورخارجه بلینکن ما ماهانه دو میلیون دلار برای محافظت از مقامات پیشین، از جمله مایک پمپئو (وزیر امورخارجه سابق آمریکا) هزینه میکنیم، میبایست با افرادی که گفتهاند قصد آسیب زدن به مقامات ما را دارند مذاکره کنیم؟ درحالی که آنها (ایران) همچنان گفتهاند دست از تلاش علیه مقامات سابق شما و گرفتن انتقام برنمیداریم.
آمریکا سریعتر به توافق هستهای بازگردد
در خبری دیگر، روزنامه واشنگتن پست در مقالهای به قلم خاویر سولانا و کارل بیلت به دولت آمریکا توصیه کرد هرچه سریعتر به توافق هستهای بازگردد. به گزارش سایت نور نیوز، سولانا و بیلت در این مقاله نوشتهاند: در هنگامه شعله کشیدن جنگ در قلب اروپا، نباید مساله هستهای ایران در غرب آسیا را فراموش کنیم. آنها ضمن توصیه آمریکا به بازگشت به توافق هستهای سال ۲۰۱۵ تاکید کردهاند: اگر نتوانیم توافق هستهای را به مسیر خود بازگردانیم، در مسیر منازعهای تازه با تهران قرار میگیریم. واشنگتن پست با انتقاد از دولت بایدن برای تعلل در احیای برجام نوشته است: بایدن و رهبران اروپایی درباره اوکراین با سرعت و قاطعیت عمل کردند و اکنون باید گامهایی را برای جلوگیری از رسیدن ایران به نقطه گریز هستهای بردارند. نویسندگان این مقاله با تاکید بر الزامی بودن خروج نام سپاه از لیست تروریسم دولت آمریکا، این موضوع را نمادین خواندهاند. در ادامه این مقاله آمده است: گفتوگوهای دشوار بر سر اصل توافق، عملا به نتیجه رسیده است و اروپاییها سرگرم تلاش برای شکستن بنبستی هستند که بر سر حذف نام سپاه پاسداران از فهرست تروریستی شکل گرفته است.