ایران پنجمین کشور پذیرای دیپلمات طالبان
سه دیپلمات یا یک دیپلمات؟
به دنبال انتشار برخی گزارش‌ها در مورد پذیرفته شدن سه دیپلمات طالبان توسط وزارت امورخارجه ایران و ورود آنها به تهران، یک منبع مطلع در سفارت افغانستان در تهران از ورود تنها یک دیپلمات دولت اسلامی طالبان به تهران خبر داده است. اما درباره دو دیپلمات ادعا شده دیگر این منبع خاطرنشان کرد که فعلا یک نفر به تهران آمده و دو دیپلمات دیگر، شاید بعدا به ایران بیایند.
به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری آوا، این در حالی است که گزارش برخی رسانه‌‌‌ها در مورد ورود سه دیپلمات طالبان به تهران ضد و نقیض است؛ از یک‌‌‌سو گفته شده که این سه دیپلمات به عنوان دبیرهای اول تا سوم سفارت افغانستان در تهران معرفی شده‌‌‌اند و از سوی دیگر، قرار است دیپلمات‌‌‌های طالبان در کنسولگری‌‌‌های افغانستان در مشهد، زاهدان و تهران جابه جا شوند. در هر حال منبع مطلع در سفارت افغانستان در تهران به آوا گفت که تنها یک دیپلمات به تهران وارد شده ، این دیپلمات در سطح پایین «دبیر سوم» بوده و قرار است دو دیپلمات دیگر نیز در صورت ورود، در سفارت تهران مشغول به کار شوند. پس از پاکستان، قطر، ترکمنستان و روسیه، ایران پنجمین کشوری است که دیپلمات‌‌‌های طالبان را برای کار در سفارت‌‌‌ها و نمایندگی‌های کنسولی افغانستان پذیرفته است. در سفارت‌‌‌های افغانستان در پاکستان و ترکمنستان، عملا دیپلمات‌‌‌های معرفی شده طالبان به عنوان سرپرست سفارت‌‌‌های کشور در پایتخت این کشورها آغاز به کار کردهاند. عبدالقیوم سلیمانی، معاون سفیر افغانستان در تهران پس از ترک وظیفه توسط عبدالغفور لیوال، سفیر سابق افغانستان در ایران، به عنوان سرپرست این سفارت فعالیت می‌کند. پس از ترک محل ماموریت عبدالغفور لیوال، وزارت خارجه طالبان نیز در نامه‌‌‌ای از سلیمانی خواسته بود به عنوان سرپرست سفارت افغانستان در تهران به کار خود ادامه بدهد.
اما با وجود ورود یک دیپلمات طالبان به تهران، وزارت امورخارجه ایران تاکنون با واگذاری سفارت افغانستان به طالبان مخالفت کرده و آن را طبق قوانین بین‌المللی، منوط به کسب مشروعیت رسمی این دولت کرده است. پیش از این در جریان سفر زمستان گذشته مولوی امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان شایعاتی در مورد سپردن مسوولیت سفارت افغانستان در تهران به دولت طالبان منتشر شد، اما توسط سفارت افغانستان و همچنین وزارت امورخارجه ایران تکذیب شد. با وجود این، هیچ از این کشورها دولت سرپرست طالبان در افغانستان را به رسمیت نشناخته و آن را منوط به یک تصمیم جمعی کشورهای منطقه و جامعه جهانی و همچنین تشکیل دولت فراگیر سیاسی و قومی در کشور کردهاند، اما دولت اسلامی طالبان ضمن رد تعریف جامعه جهانی از دولت فراگیر، دولت کنونی را فراگیر دانسته و از کشورهای مختلف می‌‌‌خواهد این دولت را به رسمیت بشناسند.
نظر وزارت خارجه
از دیگر سو سعید خطیب‌‌‌زاده، سخنگوی دستگاه دیپلماسی روز گذشته درباره اظهارات مقامات ایران مبنی بر تشکیل دولت فراگیر در افغانستان و حضور دیپلماتی از طالبان در محل سفارت افغانستان در تهران و اینکه آیا این به معنای هموار کردن راه برای پذیرش طالبان نیست گفت: «ما سفارت را به هیچ دولتی که به رسمیت نشناختیم، تحویل نمی‌‌‌دهیم و مقررات و کنوانسیون‌‌‌های بین‌المللی در این زمینه روشن است و این تصمیم جمهوری اسلامی ایران است و رسما اعلام شده است.» وی ادامه داد: «آنچه امروز سوال می‌‌‌کنید این است که آیا رفت و آمدهای دیپلمات‌‌‌های افغانستان به سفارتخانه‌‌‌هایشان از جمله سفارتخانه در ایران انجام می‌شود یا خیر؟ جواب من این است هیچ کنوانسیونی نداریم و هیچ مقرراتی ناظر بر این نیست که مانع رفت و آمد دیپلمات‌ها شود یا اجازه ندهیم فعالیت سفارتخانه در ایران انجام شود.» خطیب‌‌‌زاده تاکید کرد: «چند صد‌هزار افغانستانی در صف مطالبات کنسولی و احوال شخصیه خود هستند و بهتر از من می‌‌‌دانید که سفارت افغانستان طی چند هفته و چند ماه گذشته شاهد فشارهایی از این حوزه بوده است و اینکه ترمیم نیرو کنند، با حفظ وضعیت حقوقی فعلی سفارت کار کاملا عادی است و این با حفظ وضعیت حقوقی انجام می‌شود.» سخنگوی دستگاه دیپلماسی یادآور شد: «مسیر شناسایی مسیر دیگری است. شناسایی مسیری است که هیات حاکمه سرپرستی افغانستان باید با اقدام مسوولانه به دست بیاورد.»
نگرانی از تنش‌‌‌های مرزی
در ادامه خطیب‌‌‌زاده درباره اخبار منتشر شده در خصوص تنش بین ایران و افغانستان در مرز دوغارون توضیح داد: «مرزداران غیور ما در مرزها به جهت اوضاع داخلی افغانستان و ناآشنایی احتمالی برخی از ماموران مرزی که هیات حاکمه سرپرستی افغانستان در مرزها مستقر کرده تا به امروز با خویشتنداری برخورد کردهاند. البته این موضوع و تکرار آن جای نگرانی دارد.» وی ادامه داد: «مرزداران غیور ما مسوولیت و وظیفه دارند از هرگونه تردد غیرقانونی جلوگیری کنند و در عین حال آمادگی داشتیم و داریم تعلیمات لازم را به مرزبانان افغانستان در خصوص شناسایی نقاط مرزی و... بدهیم.» سخنگوی دستگاه دیپلماسی بیان کرد که تکرار این موضوعات جای نگرانی بسیار جدی دارد. این را از طرق مختلف به هیات حاکمه سرپرستی افغانستان اعلام کردیم و امیدواریم این خویشتنداری باعث سوءبرداشت طرف مقابل نشده باشد.
انتقاد از وضعیت امنیت در افغانستان
در ادامه سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی درباره انفجارهای زنجیره‌‌‌ای در افغانستان که هزاره‌‌‌ها و شیعیان را هدف قرار داده‌‌‌اند و اینکه به نظر می‌‌‌آید طالبان از تامین امنیت در افغانستان ناتوان است، گفت: «وضعیت افغانستان به شمول تمامی گروه‌‌‌های قومی و مذهبی برای جمهوری اسلامی ایران از روز اول مهم بوده است و مسوولیت ایران نسبت به تمامی اقوام و گروه‌‌‌ها یادآوری شده است. ما در افغانستان اقلیتی نداریم اقوامی داریم که در امروز و فردای افغانستان شریک هستند.» وی تاکید کرد: «مسوولیت قطعی هیات حاکمه سرپرستی افغانستان برای تامین امنیت همه اقوام در افغانستان را یادآوری می‌‌‌کنم. این هیات هنوز نتوانسته امنیت را در برخی مناطق برقرار کند.»
