تحرکات جدید بغداد برای از سرگیری مذاکرات تهران- ریاض
یک مسوول در وزارت خارجه عراق در گفت‌وگو با العربی‌الجدید تاکید کرد سه شخصیت دولتی (نامی از آنها نبرده است) ماموریت تعیین موعد برگزاری دیدار جدید میان دو طرف ایرانی و سعودی را بر عهده گرفته‌‌اند. وی با بیان اینکه تا به این لحظه موعد مشخصی برای دور جدید مذاکرات تعیین نشده است، مدعی شد ایرانی‌ها تمایلی به تکرار موضوعات چهار دور گذشته ندارند بلکه خواهان توافق درباره محورهای مشخص برای بررسی هستند و ماموریت عراق درحال حاضر رساندن رویکردهای دو طرف است. این مسوول عراقی در ادامه گفت: هنوز زود است که بگوییم نتایج این تحرکات و مذاکرات میان عربستان و ایران خوب و خوش‌بینانه است زیرا اختلافات میان دو کشور بسیار گسترده است. وی با اشاره به دلیل لغو دور پنجم مذاکرات که قرار بود ماه گذشته برگزار شود ادعا کرد ایران پیش از این از ریاض خواسته بود عملیات اعدام شیعیان در این کشور را متوقف کند. از سوی دیگر، عارف الحمامی، عضو کمیته روابط خارجی پارلمان عراق گفت کشورش بار دیگر تحرکاتی را برای از سرگیری مذاکرات میان ایران و عربستان آغاز کرده است، زیرا مسوولان عراقی اهمیت این مساله بر ثبات عراق را به خوبی درک می‌کنند.
وی در گفت‌وگو با این‌‌رسانه عربی خاطرنشان کرد: برای اینکه عراق به میدانی برای درگیری‌های منطقه‌ای تبدیل نشود، همه بر سر برگزاری چنین گفت‌وگوهایی در زمان کنونی توافق نظر دارند. الحمامی تاکید کرد: عراق برای از سرگیری مذاکرات میان ایران و عربستان تلاش می‌کند تا ثبات داخلی در کشور را تضمین کند به ویژه اینکه نزدیک کردن رویکردهای تهران و ریاض برای ایجاد ثبات در سطح سیاسی و امنیتی در داخل عراق امری بسیار ضروری است. وی همچنین گفت: ما در پارلمان عراق از تلاشهای دولت برای از سرگیری مذاکرات میان تهران و ریاض حمایت می‌کنیم، زیرا این امر ثبات داخلی عراق در زمینه‌های مختلف را به همراه دارد.
همچنین احسان الشمری، رئیس اندیشکده تفکر سیاسی از تمایل ایران و عربستان برای ایجاد گفت‌وگو میان دو طرف خبر داد. وی گفت عراق از یک کشور پیام‌رسان به یک کشور اساسی و مهم در نزدیک کردن رویکردها تبدیل شده است و دو کشور ایران و عربستان به ایفای نقش عراق اعتماد دارند. بر اساس این گزارش، سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه روز دوشنبه در نشست خبری در پاسخ به سوالی درباره زمان برگزاری دور جدید مذاکرات ایران و عربستان و همچنین اظهارات وزیر امور خارجه در گفت‌وگو با المیادین در ارتباط با این مذاکرات گفت: ما آمادگی داریم که تاریخ دور جدید گفت‌وگو مشخص شود و این مذاکرات ادامه پیدا کند.
خطیب‌زاده گفت: این گفت‌وگوها نیازمند دستور کار مشخص است. ما نظرات خود را به صورت مکتوب به طرف سعودی داده‌ایم و بهتر است دولت سعودی نیز نظرات خود را به صورت مکتوب ارائه دهد تا ما یقین حاصل کنیم اراده‌ای برای حل و فصل موضوعات فی‌مابین وجود دارد. خطیب‌زاده تاکید کرد: مسائل اختلافی بین ما و سعودی روشن است و با وجود پرونده‌های اختلافی ما باید تلاش کنیم روابط خود را عادی کنیم و منتفع این روابط عادی مردم منطقه و دو کشور هستند. پیش‌تر وزیر امورخارجه عربستان یکشنبه یک اسفند در اظهاراتی در جریان کنفرانس امنیتی مونیخ گفت ریاض در حال برنامهریزی برای دور پنجم رایزنی‌های مستقیم با تهران است.
عربستان هنوز از ایران دعوت نکرده است
در تحولی دیگر و درحالی که عربستان در فرصت سه ماه مانده تا برگزاری مناسک حج، از برخی کشورهای اسلامی برای مذاکره دعوت کرده است، اما مقامات حج ایران گفته‌‌اند هنوز دعوت‌نامه‌‌ای در این باره از عربستان دریافت نکرده‌‌اند. رئیس سازمان حج و زیارت نیز از ارسال نامه‌‌ای به این کشور درباره روشن شدن وضعیت حج آینده خبر داده است.
به گزارش «ایسنا»، عربستان یک ماه پیش تمام محدودیت‌‌های کرونا برای عمره را لغو و ورود زائران خارجی به این کشور را بدون مانع اعلام کرد. اینک، پیش‌‌بینی‌‌ها بر این است که پس از دو سال محدودیت، حج واجب با کمترین مانع و محدودیت برگزار شود. عربستان پس از همه‌‌گیری کرونا مقررات سختگیرانه‌‌ای را برای مراسم حج واجب حاکم کرد و به مدت دو سال، از حضور زائرانی که در خارج از این کشور زندگی می‌کنند، ممانعت کرد.
اگرچه وزارت حج عربستان تاکنون هیچ اطلاعیه رسمی درباره شرایط برگزاری حج ۱۴۴۳ قمری (۲۰۲۲ میلادی/ ۱۴۰۱خورشیدی) منتشر نکرده است، اما برنامهریزی در برخی کشورها از جمله ایران آغاز شده و در برخی دیگر از کشورهای اسلامی، همچون پاکستان و هندوستان مقرراتی برای سفر حج واجب اعلام و درباره احتمال برگزاری حج ۲۰۲۲ به زائران آمادگی داده شده است.
سیدصادق حسینی، رئیس سازمان حج و زیارت نیز چندی پیش در دیدار نوروزی با مدیران و کارکنان سازمان حج و زیارت، از دعوت عربستان سعودی از برخی کشورهای اسلامی در هفته‌های اخیر برای مذاکرات حج تمتع خبر داده و گفته بود: در هفته‌های گذشته تعدادی از وزرای حج و زیارت کشورهای اسلامی برای گفت‌وگو درباره حج تمتع به عربستان دعوت شدند و گفت‌وگوها درباره چگونگی تسهیل حضور زائران بوده است، اما درباره سهمیه حضور زائران صحبتی نشده است، اما در مجموع شواهد و قرائن نشان‌دهنده برگزاری حج تمتع ۱۴۰۱ است. او همچنین گفته بود: ظاهرا عربستان درصدد تخصیص سهمیه کشورها براساس شیوع کرونا در کشورهای اسلامی است، یعنی مبنا میزان مبتلایان براساس آمار اعلامی از سازمان بهداشت جهانی خواهد بود. اینک در فاصله سه ماه مانده تا حج، ایران هنوز از سوی عربستان برای مذاکره و امضای تفاهم‌‌نامه در این زمینه دعوت‌نامه‌‌ای نگرفته است. عربستان در سال‌های پیش از کرونا نیز متاثر از روابط دیپلماتیک بین دو کشور که از سال ۱۳۹۵ قطع شده است، از ایران در واپسین روزها برای مذاکره حج دعوت کرده بود. از همین رو، رئیس سازمان حج و زیارت در شورای هماهنگی بعثه و حج که اوایل این هفته برگزار شد، از ارسال نامه‌‌ای به کشور میزبان (عربستان) برای روشن شدن وضعیت حج آینده خبر داد.
