دورکاری؛ راه دفاع در برابر هجوم اُمیکرون
آغاز موج ششم کرونا
با افزایش موارد بستری مبتلایان به اُمیکرون و افزایش شهرهای قرمز کرونایی، وزیر بهداشت به‌طور رسمی از ورود کشور به پیک ششم کرونا خبر داد. موضوعی که از یک ماه پیش زنگ خطر آن در سایه بی‌توجهی به پروتکل‌های بهداشتی به صدا درآمده بود. بنا بر آخرین گزارش وزارت بهداشت، آمار رسمی مبتلایان به کرونا با سویه جدید اُمیکرون روز گذشته به ۱۶ هزار و ۷۵۷ بیمار رسید که از بین آنها ۹۹۴ نفر بستری شدند. میزان موارد ابتلا به کرونا روز پنج‌شنبه ۱۴هزار و 285 بیمار بود که از میان آنها ۸۳۶ نفر بستری شده بودند. به این ترتیب روند بستری در کل کشور پس از مدت‌ها مجددا افزایشی شده و تعداد مبتلایان نیز از 19دی ماه شکل صعودی پیدا کرده است.
همچنین براساس گزارش روز گذشته وزارت بهداشت در حال حاضر 7 شهر در وضعیت قرمز، ۴۳ شهر در وضعیت نارنجی، ۲۱۷ شهر زرد و ۱۸۱ شهر در وضعیت آبی قرار دارند.
طبق رنگ‌بندی کرونایی جدید کشور از ۸ بهمن ۱۴۰۰ (روز گذشته) کاشان(اصفهان)، فردوس(خراسان جنوبی)، قم(قم)، ابرکوه، اردکان، خاتم و مهریز(یزد) در وضعیت قرمز قرار گرفتند و وضعیت پایتخت هم نارنجی شده است.
از سوی دیگر اصفهان(اصفهان)، بوشهر، تنگستان، دشتستان، گناوه(بوشهر)، پاکدشت، تهران، دماوند، ری، شمیرانات، فیروزکوه، قرچک، ملارد، ورامین(تهران)، سامان(چهارمحال و بختیاری)، بینالود، تربت‌حیدریه، مشهد(خراسان رضوی)، ایرانشهر(سیستان و بلوچستان)، شیراز، کوار، گراش(فارس)، انار، جیرفت، رفسنجان، زرند، سیرجان، کرمان(کرمان)، لاهیجان(گیلان)، خرم‌آباد(لرستان)، رامسر، سوادکوه(مازندران)، اراک، ساوه(مرکزی)، بستک، بندرلنگه، بندرعباس، پارسیان، جاسک(هرمزگان)، بهاباد، تفت، میبد، یزد(یزد) در وضعیت نارنجی قرار گرفته‌اند.
در همین راستا، بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت روز پنج‌شنبه در پیامی توییتری با اشاره به افزایش موارد بستری و سرپایی از ورود کشور به پیک ششم کرونا خبر داد.
به گزارش «ایرنا» وی در توییتی نوشت: متاسفانه با افزایش موارد بستری و سرپایی باید اعلام کنیم که عملا وارد پیک ششم شده‌ایم.
وی اضافه کرد: توصیه اکید و حتی خواهش ما رعایت همان راهکارهای ساده اما مهم و حیاتی است، استفاده صحیح از ماسک، رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی و تزریق واکسن به ویژه دز سوم است. همچنین وزیر بهداشت با اشاره به اینکه حدود ۲۲ درصد تزریق واکسن دز سوم در کشور انجام شده است، گفت: سویه اُمیکرون قدرت سرایت‌پذیری بالایی دارد و در چند روز اخیر شمار بیماران سرپایی کرونا چهار برابر افزایش یافته است که نگران‌کننده است و باید مردم به توصیه‌های مسوولان بهداشتی در خصوص تکمیل واکسیناسیون و رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی توجه کنند.
در کنار او سعید کریمی، معاون درمان وزارت بهداشت اعلام کرد با توجه به گسترش سویه اُمیکرون، نگرانی از افزایش موارد بستری و ایجاد پیک جدید در هفته‌های آینده وجود دارد. به گزارش «ایسنا» وی با اشاره به اینکه پیک سویه اُمیکرون در حال افزایش است، افزود: سرایت این سویه شدید است و بیمارستان‌های کشور ضمن آمادگی کامل، باید دستگاه‌های اکسیژن و ونتیلاتور همچنین دارو به میزان کافی در دسترس داشته باشند.
قادری، رئیس اداره مراقبت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت نیز تصریح کرد: افزایش تعداد مبتلایان نشان می‌دهد که وارد روند صعودی موج ششم شده‌ایم و در هفته‌های آینده تعداد بیماران بسیار چشم‌گیر خواهد شد. از سوی دیگر اپلیکیشن ماسک نیز نسبت به بلندی موج «بستری» کرونای اُمیکرون در مقابل دلتا در بسیاری از کشور‌ها هشدار داده است. این گزارش همچنین بر نادرست بودن این تصور که اُمیکرون شبیه یک سرماخوردگی ساده است و منجر به‌شدت بیماری و بستری نمی‌شود، تاکید کرده است.
زمان تصمیم‌گیری درباره اعمال محدودیت‌ها
در همین حال وزیر بهداشت با بیان اینکه مجبوریم برای پیشگیری از سرایت بیشتر بیماری، محدودیت‌هایی را اعمال کنیم، گفت: در نخستین جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا در مورد آن تصمیم‌گیری و نتیجه آن اعلام خواهد شد. همزمان علیرضا زالی، فرمانده عملیات مقابله با کرونا در استان تهران در گفت‌‌وگو با خبرگزاری صدا‌و‌سیما، گفت: امروز در ستاد ملی مقابله با کرونا، موضوع تشدید محدودیت‌ها و تصمیم‌گیری درباره ادامه فعالیت حضوری مدارس و دانشگاه‌ها بررسی می‌شود.
راهکار جلوگیری از گسترش اُمیکرون
وزارت بهداشت روز 28مهرماه از ورود سویه جدید اُمیکرون به کشور خبر داد. اما در این مدت دولت به جای کنترل بیشتر بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی، به بازگشایی گسترده مشاغلی که پیش از این فعالیت‌های‌شان محدود شده بود روی آورد. در این میان با وجود هشدار کارشناسان مبنی بر اینکه به زودی اُمیکرون به سویه غالب کشور تبدیل خواهد شد حتی دستور حضوری شدن مدارس و دانشگاه‌ها را صادر کرد.
به این ترتیب با عبور از پیک پنجم کرونا دورکاری‌ها در 27مهر ماه سال جاری به‌طور رسمی از سوی دولت لغو شد و به جز برخی شرکت‌های خصوصی که همچنان بر رعایت پروتکل‌ها پافشاری کردند، عملا همه کارکنان موظف به حضور در ادارات و سازمان‌ها شدند. یکی از دلایل لغو دورکاری واکسیناسیون کرونا در کشور بود، موضوعی که به نظر می‌رسد در سویه اُمیکرون تنها در صورتی از ابتلا، بستری و مرگ جلوگیری می‌کند که دز سوم واکسن نیز تزریق شده باشد.
از همین رو همزمان با اعلام رسمی ورود این سویه جدید به کشور، دولت تاکنون بارها بر تزریق دز سوم واکسن بارها تاکید کرده است، با این حال به گفته مقامات وزارت بهداشت مردم استقبال چندانی از آن نکرده‌اند و تاکنون تنها 16 میلیون و ۱۷۵ هزار و ۷۶۸ نفر اقدام به تزریق دز سوم واکسن کرونا کرده‌اند. همچنین بنابر آمار وزارت بهداشت حدود 8میلیون نفر نیز به‌طور کلی از تزریق واکسن خودداری کرده‌اند که همین دو مورد می‌تواند یک بار دیگر کشور را گرفتار ورطه خطرناک کرونایی مشابه پیک پنجم کرونا با ثبت مرگ‌های روزانه ۷۰۰ نفره کند. این درحالی است که آژانس امنیت بهداشت انگلیس (UKHSA) اعلام کرده است دزهای یادآور واکسن کرونا میزان مصونیت در برابر مرگ ناشی از سویه اُمیکرون را تا 95 درصد در افراد بالای 50 سال افزایش می‌دهد. در داخل کشور نیز سعید کریمی، معاون درمان وزارت بهداشت ضمن تاکید بر لزوم اهتمام مردم به واکسیناسیون اعلام کرده است که مقاومت در برابر اُمیکرون با تزریق دز اول و دوم فقط ۱۰ درصد است، اما دز سوم سبب می‌شود تا مقاومت در برابر این سویه به ۸۰ درصد برسد.
همه اینها در شرایطی است که بنا بر اعلام وزارت بهداشت میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی به زیر60درصد در کل کشور رسیده است و گزارش‌های میدانی از کل کشور نیز نشان می‌دهد بسیاری مردم استفاده از ماسک را هم کنار گذاشته‌اند. طبق ارزیابی‌های انجام شده از ۲۴ آذر تا ۲۹ دی ماه ۱۴۰۰، میانگین استفاده از ماسک در اماکن عمومی استان‌های کشور 53/ 57 درصد، میانگین درصد رعایت پروتکل فاصله‌گذاری در اماکن عمومی استان‌های کشور، 80/ 56 درصد و میانگین رعایت تهویه مناسب در اماکن عمومی استان‌های کشور، 90/ 59 درصد بوده است.
برهمین اساس به گفته کارشناسان تنها راه مقابله با گسترش بیشتر اُمیکرون استفاده از ماسک، رعایت فاصله‌گذاری‌های اجتماعی و رعایت کلیه پروتکل‌های بهداشتی است. در این بین بازگشت دورکاری‌ها به عنوان تجربه مفید در پیک‌های گذشته و ایجاد مجدد مقررات سخت کرونایی می‌تواند از راه‌های موثر برای غلبه بر پیک ششم کرونا در کشور باشد. خصوصا که با نزدیک شدن به عید نوروز و شلوغی وسایل نقلیه عمومی در صورت عدم جدیت در ایجاد مقررات کرونایی، کشور یک بار دیگر با روزهای سیاه کرونایی روبه‌رو خواهد شد.
فعالیت مجدد اورژانس‌های تنفسی
اما به‌دلیل این کم توجهی‌ها از سوی دولت و مردم، براساس گزارش‌های رسیده از بیمارستان‌های کشور، یک بار دیگر اورژانس‌های تنفسی که در پیک پنجم و شیوع سویه دلتا ایجاد شده بود به بخش‌های بیمارستانی بازگشته است. در واقع روز 18دی ماه آخرین روزی بود که پس از پایان پیک پنجم کرونا موارد ابتلا به زیر هزار نفر(701نفر) رسید و از فردای آن روز به تدریج موارد ابتلا سیر صعودی پیدا کرد. اما طی چند روز گذشته تعداد مبتلایان جهش قابل توجهی پیدا کرده است؛ به‌طوری که از روز 26دی ماه به تدریج شاهد افزایش موارد ابتلا در کشور بوده‌ایم. در همین حال از روز 26دی در یک جهش عجیب هر روز تقریبا دو هزار نفر به میزان موارد ابتلای رسمی به کرونا افزوده شده است. از سوی دیگر اگرچه میزان مرگ‌های کرونایی همچنان دو رقمی است اما موارد بستری از اول بهمن ماه رشد قابل تاملی داشته است. در همین خصوص روز گذشته محمد مهدی فروزانفر، مشاور اجرایی معاون درمان وزارت بهداشت، با اشاره به اینکه در سویه اُمیکرون بیشتر مراجعات به صورت سرپایی است، گفت: با توجه به ذات این سویه و سرایت‌پذیری بالا، ممکن است با افزایش تعداد مبتلایان، تعداد موارد منجر به بستری نیز افزایش یابد، بنابراین سیستم درمانی کشور باید در مقابله با گسترش این سویه آمادگی کامل داشته باشد. همزمان با این هشدارها طی دو روز گذشته 53نفر قربانی ویروس کرونا شده‌اند.
