پس از ۹ ماه نقشه کرونایی کشور از وضعیت قرمز خارج شد
عبور از وضعیت قرمز کرونا؟
پروتکل دورماندن از نقشه قرمز
همزمان با کاهش آمار جانباختگان کرونا در کشور، ایران پس از ۲۸۹ روز(بیش از 9ماه) از وضعیت قرمز کرونایی خارج شد و نقشه کشور به رنگ آبی و زرد درآمد. آنطور که وزارت بهداشت براساس نقشه جدید رنگبندی کرونا که از سوی اپلیکیشن ماسک منتشر شده، اعلام کرده است در حال حاضر هیچ نقطهای از کشور قرمز نیست. به این ترتیب ۲۲ شهرستان نارنجی و ۲۰۷ شهرستان زرد و 219 شهرستان نیز در وضعیت آبی قرار گرفتهاند. موضوعی که البته درصورت تکرار بیتوجهیها به پروتکلهای بهداشتی میتواند یک بار دیگر کشور را به وضعیت تمام قرمز پیشین سوق دهد و آمار مرگهای کرونایی را مجددا به روزهای سیاه کرونایی و پله سه رقمی بازگرداند. آخرین بار ۲۴ بهمن ۹۹ و در آستانه شروع پیک چهارم کرونا هیچ شهری در ایران قرمز نبود.
آمار مرگهای کرونایی روز دوشنبه هفته پیش پس از نزدیک به 8ماه دورقمی شد. آخرین بار ۱۲ فروردین سال جاری رقم تلفات روزانه کرونا دورقمی (۹۴نفر) بود. اما از روز ۱۳ فروردین امسال روند مرگهای کرونایی تا روز یکشنبه (30آبان ماه) سه رقمی باقی ماند. پیش از آن کشور پس از عبور از موج سوم کرونا از ۱۹دی ماه سال گذشته تا ۱۲فروردین ماه سال جاری مرگهای دورقمی را تجربه کرده بود.
در واقع پس از عبور کشور از موج چهارم کرونا در خرداد ماه به این دلیل که کشور بلافاصله وارد موج پنجم کرونا شد آمار قربانیان کرونا هیچگاه دو رقمی نشده بود. در این میان با ورود کشور به موج پنجم کرونا از اول تیرماه سال جاری، رکورد تلفات روزانه کرونا چندین بار شکسته شد تا جایی که روز دوم شهریور ماه به رقم ۷۰۹ مورد مرگ روزانه یعنی بالاترین شمار تلفات از ابتدای شیوع کرونا (اسفند ۹۸) در کشور رسید.
همزمان با جابهجا شدن رکورد قربانیان کرونا در کشور و روزهای سیاه کرونایی، واکسیناسیون کرونا نیز با ورود انواع واکسنهای خارجی در کنار تولید واکسن داخلی شدت پیدا کرد، به این صورت که با افزایش میزان واکسیناسیون در کشور آمار ابتلا، بستری و به تبع آن مرگ کرونایی نیز کاهش پیدا کرد.
هرچند سرعت کاهش روند ابتلا، بستری و مرگ پس از اعلام پایان پیک پنجم در هشتم مهر ماه بسیار کم بود و حدود دوماه طول کشید تا تعداد مرگهای کرونایی دورقمی شود، اما به نظر میرسد در سایه تزریق واکسن، رعایت پروتکلهای بهداشتی هرچند به صورت نیمبند و از همه مهمتر عدم حضور دانشآموزان و دانشجویان در مدارس و دانشگاهها، کشور پس از مدتها وارد فضای آبی شده است. اما وضعیتی که یک بار دیگر کشور را سمت نارنجی و درنهایت قرمز شدن هدایت کند، دور از انتظار نیست. همچنانکه در بهمن ماه سال گذشته، کشور در فاصله زمانی یک ماه به دنبال سفرهای نوروزی و عدم رعایت پروتکلها وارد روزهای سخت کرونایی شد که تا همین چند روز پیش هم دامنه آن با مرگهای سه رقمی گسترده بود.
عوامل دخیل در بازگشت به وضعیت قرمز
در همین راستا، یکی از مهمترین نکاتی که این روزها کارشناسان در مورد آن هشدار میدهند عجله دولت برای بازگشایی مدارس، دانشگاهها و ورزشگاهها است. سه روز پیش نیز حمیدرضا جماعتی، دبیر کمیته علمی مقابله با کرونا در کشور، با اشاره به شروط این کمیته برای بازگشایی مدارس، دانشگاهها، سینماها و همچنین هشدار نسبت به پیک ششم بیماری در کشور با بیان اینکه به نظر میرسد شیوهنامههای بهداشتی آنطور که باید در مدارس اجرا نمیشود، گفته بود: «اگر پروتکلهای بهداشتی رعایت نشود و به ایمنی جمعی ناشی از واکسیناسیون نرسیم، بازگشایی مدارس کار درستی نیست.»
روز گذشته نیز رضا حاجیپور، سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به موضع کمیسیون متبوع خود برای بازگشایی مدارس و دانشگاهها در ایام کرونا با بیان اینکه نباید برای بازگشایی مدارس و دانشگاهها تصمیمات عجولانه گرفت، گفت: در این زمینه کمیسیون نیز تابع تصمیمات ستاد ملی کرونا است.
یکی دیگر از نگرانیها شیوع مجدد کرونا از سوی افرادی است که از تزریق واکسن خودداری کردهاند. موضوعی که البته تنها مختص به ایران نیست. در همین ارتباط روز گذشته سید محمد جزایری رئیس شبکه بیماریهای ویروسی ایران در گفتوگو با «ایرنا» ضمن هشدار در این باره گفت: عدم واکسیناسیون تعدادی از افراد جامعه، میتواند سبب شیوع دوباره ویروس کرونا در جامعه شود و به عبارتی این افراد تهدید جدید در همهگیری این بیماری در تمام جوامع هستند.
وی افزود: درحال حاضر حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد افراد در جوامع مختلف واکسن کرونا دریافت نکردهاند و در ایران هم این روند وجود دارد. وی با بیان اینکه در هر نقطهای در دنیا که جمعیت قابل توجهی از افراد واکسینه نشده حضور یابند، دقیقا شرایط را برای تهاجم ویروس به صورت ایدهآل آماده خواهند کرد، گفت: این موضوع یک معضل بینالمللی است.
به گفته وی بهترین اقدام حکومتی در این خصوص، ایزوله کردن افراد غیر واکسینه و اجازه ندادن ورود این افراد به اماکن عمومی و محلهایی است که دیگر اقشار جامعه و به خصوص افراد با بیماری زمینهای به صورت گروهی حضور دارند. رئیس شبکه بیماریهای ویروسی ایران گفت: کشورهای دیگر با اقداماتی نظیر اعطای کارت واکسن به دریافتکنندگان واکسن در حال حل این معضل هستند. دیر یا زود اقدامات مشابهی باید در دستور کار مسوولان کشور ما هم قرار گیرد.
نکات مورد نظر رئیس شبکه بیماریهای ویروسی ایران، ظاهرا در طرح قرنطینه هوشمند کشور از چندماه پیش در سه استان آذربایجان غربی، کردستان و قزوین به صورت آزمایشی اجرا شده و قرار است به زودی در کل کشور اجرایی شود. براساس این طرح و درصورت اجرا امور برای افرادی که واکسن نزدهاند سخت میشود به صورتی که برای کلیه سفرهای داخلی باید هزینه تست کرونا را متقبل شوند. همچنین به گفته علاءالدین رفیعزاده، معاون سازمان اداری و استخدامی کشور با کارمندانی که واکسن کرونا تزریق نکنند در پنج مرحله، شامل تذکر کتبی، درج در پرونده، کسر از حقوق به مدت یک و سه ماه و انفصال از خدمت برخورد میشود. در کنار آن ورود به مترو و بانکها نیز مشمول قوانین سختگیرانه میشود.
در این میان لغو گسترده دورکاریها که از چندی پیش از سوی دولت ابلاغ شد نیز خطری است که میتواند کشور را یک بار دیگر گرفتار گرداب کرونا کند. موضوعی که به نظر میرسد دولت آن را به عنوان یک فاکتور مهم در شکلگیری موج ششم کرونا از قلم انداخته است. همچنانکه گزارشها حاکی از آن است که برخی افراد در محیطهای کاری نسبت به رعایت شیوهنامهها حساسیت قبلی را نداشته و حتی از ماسک استفاده نمیکنند.
در این بین خبر پیدا شدن گونه جدیدی از ویروس کرونا در آفریقای جنوبی و نگرانیهای به وجود آمده از احتمال شیوع آن در دنیا، زنگ خطری جدی برای ایران بهخصوص واکسننزدهها است تا به صورت جدیتری به کنترل مرزها بپردازد. آنطور که جنی هریس، مدیر اجرایی آژانس امنیت سلامت انگلیس گفته است: این مهمترین سویهای است که تا به امروز با آن مواجه شدهایم. در همین حال دانشمندان هشدار دادهاند که این سویه میتواند بدترین و خطرناکترین نوع کرونا تا امروز باشد و اثربخشی واکسنها را با چالش روبهرو کند. سازمان جهانی بهداشت (WHO) نیز روز گذشته در پی شناسایی و گسترش سویه جدید کروناویروس در آفریقای جنوبی و بوتسوانا، جلسهای اضطراری تشکیل داد.
مجموع واکسنهای تزریق شده
به هرحال براساس آخرین گزارش وزارت بهداشت، روز گذشته، ۸۶ بیمار کرونایی جان خود را از دست دادند. همچنین در این بازه زمانی بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۴۳۸۴ بیمار جدید مبتلا به کرونا در کشور شناسایی و ۷۲۰ نفر از آنها بستری شدند. روز پنجشنبه نیز 96 نفر دیگر قربانی کرونا شدند. ازسوی دیگر بنا بر اعلام مرکز روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت بهداشت تا کنون ۵۷ میلیون و ۲۴۸ هزار و ۱۳ نفر دز اول، ۴۶ میلیون و ۱۱۵ هزار و ۱۲۵ نفر دز دوم و ۹۲۱ هزار و ۴۴۰ نفر دز سوم واکسن کرونا را تزریق کردهاند و مجموع واکسنهای تزریق شده در کشور به ۱۰۴ میلیون و ۲۸۴ هزار و ۵۷۸ دز رسید. در شبانهروز گذشته ۲۶۰ هزار و ۳۴۹ دز واکسن کرونا در کشور تزریق شده است.