ویلیام برنز: شانس احیای توافق هسته‌ای همچنان وجود دارد
ارزیابی «سیا»از آینده برجام
رئیس سازمان سیا و مذاکره‌کننده سابق آمریکا در دولت اوباما در اظهاراتی گفت که بازگشت به توافق هسته‌ای و پایبندی به آن امکان‌پذیر است.همزمان مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز تاکید کرد شواهدی از غنی‌سازی مخفیانه اورانیوم توسط ایران وجود ندارد.به گفته وزیر خارجه ایران قرار است مذاکرات در هفته جاری از سر گرفته شود. در همین ارتباط ویلیام برنز رئیس سازمان سیا گفت امکان بازگشت به پایبندی کامل به توافق هسته ای (برجام) هنوز وجود دارد.به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه خبری اردو پوینت، برنز در این باره گفت: هنوز امکان بازگشت به پایبندی کامل به برجام وجود دارد.
علامت سوال بزرگی درباره این وجود دارد که دولت جدید ایران هم به آن تمایل دارد یا نه.هنوز [از طرف آمریکا] آمادگی وجود دارد و رئیس‌جمهور بایدن به وضوح نشان داده است که این کار انجام شود. بر اساس این گزارش، اظهارات برنز در پی این مطرح می‌شود که در مدت وقفه پیش آمده در آغاز دور جدید مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در وین، مقامات کاخ سفید و وزارت امور خارجه آمریکا با تاکید بر اینکه فرصت بازگشت به توافق هسته‌ای «نامحدود نیست»، مطرح کرده‌اند دولت بایدن دیپلماسی با ایران و در قبال مساله هسته‌ای ایران را ترجیح می‌دهد و برای بازگشتی دوجانبه با ایران به پایبندی کامل به توافق هسته‌ای آمادگی دارد. پس از پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۱ آمریکا و تشکیل دولت جدید در کاخ سفید، موضوع بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای که دولت دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شده بود، طبق وعده انتخاباتی او در دستورکار سیاست خارجی دولت بایدن قرار گرفت.قدرت‌های جهانی از جمله آمریکا، در ماه‌های گذشته شش دور مذاکرات پیرامون احیای توافق هسته‌ای در وین برگزار کردند.این مذاکرات میان ایران و دیگر اعضای کمیسیون مشترک برجام و با حضور آمریکا درمحل مذاکرات برگزار شد.البته ایران و آمریکا مذاکرات مستقیمی نداشتند و تنها از طریق نمایندگان دیگر کشورهای حاضر در مذاکرات در جریان مواضع یکدیگر قرار می‌گرفتند.
برگزاری دور هفتم این مذاکرات تا پس از تشکیل دولت سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران به تاخیر افتاد.زمان دقیق از سرگیری مذاکرات مشخص نیست، اما ایران اخیرا همزمان با برگزاری نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل گفته که این مذاکرات می‌تواند در آینده نزدیک از سر گرفته شود. در همین خصوص وزیر خارجه ایران اعلام کرده که مذاکرات در هفته جاری از سر گرفته می‌شود.حسین امیرعبداللهیان روز دوشنبه ۲۶ مهر در گفت‌وگوی تلفنی با آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل به مذاکرات هسته‌ای نیز اشاره کرد و افزود: مذاکرات اخیر معاون سیاسی وزارت امور خارجه با انریکه مورا مثبت بوده است و در هفته آینده در بروکسل به این گفتوگوها ادامه خواهند داد و جمهوری اسلامی ایران از مذاکراتی که نتایج عملی ملموسی داشته باشد حمایت می‌کند و چنانچه اعضای برجام به تعهدات کامل خود عمل کنند ایران نیز به تعهدات خود باز خواهد گشت.
شواهدی از غنی‌سازی مخفیانه وجود ندارد
این تحولات در شرایطی است که مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مصاحبه‌ای تصریح کرد شواهدی از غنی‌سازی مخفیانه اورانیوم توسط ایران وجود ندارد.
به گزارش خبرگزاری فارس، «رافائل گروسی»، که بامداد جمعه با اندیشکده استیمسون مصاحبه می‌کرد در پاسخ به این سوال که آیا اطمینان دارد ایران به صورت مخفیانه اورانیوم غنی‌سازی نمی‌کند گفت: «هیچ اطلاعاتی مبنی بر اینکه آنها چنین کاری انجام می‌دهند در اختیار ندارم.»
وی اضافه کرد: «بنابراین، همزمان با اینکه نشانه‌هایی مبنی بر اینکه آنها چنین کاری انجام می‌دهند وجود ندارد. من تمام اماکنی که آنها در آنجاها غنی‌سازی انجام می‌دهند را مورد بررسی قرار می‌دهم.» گروسی سپس در پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی بر اینکه سطح اطمینانش درباره اطلاعاتی که از ایران دارد چه اندازه است گفت: «[اطمینانم به چنین اطلاعاتی] بسیار بالا است.می‌خواهم خیلی دقیق حرف بزنم.اگر به ما اجازه بازرسی داده شود من به توانایی سیستم بازرسی‌ام برای سر در آوردن از اتفاقاتی که در حال وقوع است اعتماد بسیار بالایی دارم.»
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بخش دیگری از این مصاحبه تصریح کرد: «فکر می‌کنم وقتی که روند مذاکرات و رایزنی‌ها با ایران را در نظر می‌گیریم، هر روز حائز اهمیت است.چیزی که من الان سعی دارم روی آن تمرکز کنم نزدیک‌ترین چالش‌های پیش رویمان است.» رافائل گروسی مذاکرات آژانس اتمی با ایران را «بسیار چالش‌انگیز» توصیف کرد، اما تاکید کرد که این گفتوگوها تنها راه برای از میان برداشتن اختلافات است. مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنج‌شنبه هم در مصاحبه با روزنامه واشنگتن‌پست ضمن اعلام اینکه به زودی برای دیدار با مقام‌های جمهوری اسلامی، به ایران سفر می‌کند گفت چند هفته آینده در تعیین اینکه آیا مذاکرات «وین» برای احیای برجام از سرگرفته می‌شود، «سرنوشت‌ساز» است.
ایران و آژانس اتمی اسفندماه سال گذشته به توافقی برای ارائه دسترسی‌های داوطلبانه از سوی ایران به دو مکان مشخص شده و تسهیل فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس دست یافتند.این توافق، یک بار قبل از منقضی شدن به مدت یک ماه و تا تاریخ سوم تیرماه تمدید شد اما ایران بعد از آن تاریخ، توافق مذکور را تمدید نکرد.سال گذشته مجلس شورای اسلامی ایران قانونی را به تصویب رساند که دولت را ملزم می‌کند در صورت عدم رفع تحریم‌ها علیه ایران بازرسی‌های آژانس اتمی در ایران را معلق کند.
ادعای مقام صهیونیست
اظهارات مدیرکل آژانس در حالی است که وزیر دارایی رژیم صهیونیستی در گفت‌وگویی گفت که اقدامات دیپلماتیک منجر به توقف برنامه هسته‌ای ایران نخواهد شد.
به گزارش «ایسنا»، به نقل از جروزالم پست، آویگدور لیبرمن، وزیر دارایی رژیم صهیونیستی روز پنج‌شنبه در گفت‌وگویی با خبرگزاری والا گفت: تقابل با ایران تنها مساله زمان است و این زمان آنقدر دور نیست.وی ادامه داد: هیچ اقدام یا توافق دیپلماتیکی برنامه هسته‌ای ایران را متوقف نخواهد کرد.
لیبرمن همچنین درباره تایید بودجه جدید دفاعی رژیم صهیونیستی برای تقابل با ایران گفت: آنها غافلگیر شدند که چرا چنین بودجه بزرگی برای ارتش اسرائیل تایید شده است.این پول قرار است بیشتر شود و با آن سیستم‌های پیشرفته‌تر خواهیم خرید. رسانه‌های صهیونیستی روز دوشنبه گزارش دادند این رژیم اختصاص بودجه‌ای۵/ ۱ میلیارد دلاری جهت تجهیز و آماده‌سازی ارتش این رژیم برای «حمله‌ای بالقوه به برنامه هسته‌ای ایران » را تایید کرده است.بنا بر این گزارش، این بودجه ۵/ ۱میلیارد دلاری شامل مبلغی بیش از ۹۳۰میلیون دلار از بودجه جاری و ۶۲۰ میلیون دلار از بودجه آتی دولت اسرائیل است که قرار است در نوامبر رسما تصویب شود.آویو کوخاوی رئیس ستاد ارتش رژیم صهیونیستی که در ماه سپتامبر با پایگاه خبری والا نیوز گفت‌وگو می‌کرد، در این باره گفته بود، اسرائیل آماده‌سازی‌ها برای اقدام علیه برنامه هسته‌ای ایران را سرعت بخشیده است.
گفت‌وگوی بنت با پوتین
همزمان، نخست وزیر رژیم صهیونیستی که به روسیه سفر کرده است تاکید کرد که درباره سوریه و «توقف فعالیت‌های هسته‌ای ایران » با مسوولان این کشور از جمله پوتین رایزنی خواهد کرد.به گزارش «ایسنا» به نقل از الجزیره، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه صبح دیروز (جمعه) از نفتالی بنت، نخست وزیر رژیم صهیونیستی استقبال کرد.وی تاکید کرد که درباره اوضاع خاورمیانه و مبارزه با تروریسم با بنت رایزنی خواهد کرد.پوتین گفت که تبادل نظر و اطلاعات درباره آخرین تحولات منطقه امری مفید است.
از سوی دیگر، نفتالی بنت تاکید کرد که درباره اوضاع سوریه و توقف فعالیت‌های هسته‌ای ایران با پوتین رایزنی می‌کند.نخست وزیر رژیم صهیونیستی همچنین گفت که روابط با روسیه و تداوم آنها برای اسرائیل مهم است.
ارزیابی مورا از سفر به ریاض
از سوی دیگر معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اشاره به رایزنی خود با مسوولان سعودی درباره توافق هسته‌ای ایران، این سفر را بسیار پرثمر توصیف کرد.
به گزارش العربیه، انریکه مورا، معاون جوزپ بورل مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده مذاکرات هسته‌ای با ایران در وین در صفحه توییتر خود نوشت: سفرم به ریاض «بسیار پر ثمر» بود. وی همچنین نوشت: در این سفر درباره روابط اتحادیه اروپا با عربستان و رویکرد اتحادیه اروپا نسبت به منطقه خلیج (فارس) و همچنین توافق هسته‌ای ایران تبادل نظر کردیم. براساس این گزارش، پیش از این فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان با انریکه مورا دیدار و درباره برخی مسائل از جمله ایران رایزنی کرد. بنا بر اعلام طرف سعودی، در این دیدار درباره «آخرین تحولات مذاکرات هسته‌ای با ایران و تلاش‌های بین‌المللی برای تضمین عدم نقض معاهدات و توافقات بین‌المللی از سوی ایران » بحث و تبادل نظر شد.انریکه مورا پیش‌تر به قطر و امارات سفر کرده بود.او یک هفته پیش نیز برای رایزنی درباره روابط دوجانبه، موضوعات منطقه‌ای از جمله تحولات در افغانستان و یمن و نیز مذاکرات برای لغو تحریم‌های ظالمانه به تهران سفر کرده بود.
