بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی امروز در مجلس آغاز می‌شود
احتمال عدم رای اعتماد به چند گزینه
سیدنظام‌الدین موسوی در گفت‌وگو با «ایسنا» در این خصوص گفت: بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی دولت سیزدهم از امروز در دو شیفت آغاز می‌شود که شیفت صبح از ۸ تا ۱۲ و شیفت بعدازظهر از ۱۴ تا ۱۸ خواهد بود، البته برای شیفت دوم باید از مجلس رای‌گیری شود که این کار فردا صبح صورت می‌گیرد.
وی افزود: به احتمال زیاد بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی در مجلس سه‌شنبه هفته آینده به اتمام می‌رسد و همان موقع برای کل کابینه رای‌گیری نهایی صورت می‌گیرد.
سخنگوی هیات رئیسه مجلس با بیان اینکه رئیس‌جمهور امروز برای دفاع از کابینه در مجلس حضور پیدا می‌کند، گفت: طبق آیین‌نامه مجلس بعد از صحبت‌های مقدماتی رئیس مجلس، رئیس‌جمهور نخستین فردی است که صحبت کرده و به ارائه برنامه کلی دولت می‌پردازد؛ اول از کلیت ترکیب وزرای پیشنهادی دفاع کرده و سپس نوبت به موافقان و مخالفان کلیت کابینه می‌رسد، بعد از آن مجلس در شور دوم بررسی صلاحیت هر یک از وزرا را انجام می‌دهد. همچنین به گزارش خبرگزاری فارس، وی در این باره افزوده است: طبق آیین‌نامه زمان جلسات صحن ۴ ساعت است و برای ادامه کار صحن در همان روز باید موضوع توسط رئیس مجلس پیشنهاد و به رای نمایندگان برسد. در همین حال به گزارش خبرگزاری تسنیم، رضا حاجی‌پور، سخنگوی کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری گفت: گزارش این کمیسیون درباره بررسی صلاحیت حسین باغ‌گلی، وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش کابینه سیزدهم را به عنوان نخستین گزارش در صحن علنی قرائت خواهد کرد و به این ترتیب روند بررسی صلاحیت وزرا آغاز خواهد شد.
کمیسیون‌های مختلف مجلس از روز شنبه ۲۳ مرداد، با تشکیل جلسات مختلف با حضور وزرای پیشنهادی، بررسی برنامه‌ها و صلاحیت وزرای پیشنهادی را که همزمان اطلاعات آنها در سایت هیات رئیسه مجلس نیز بارگذاری و در اختیار نمایندگان قرار داده شده بود، آغاز کردند. همچنین کمیسیون‌های تخصصی مجلس در هفته گذشته ۲۷۰ جلسه با ۱۹ وزیر پیشنهادی کابینه سیزدهم برگزار کردند. بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی در کمیسیون‌ها در عصر روز سه‌شنبه ۲۶ مردادماه پایان یافت.
برنامه مجلس برای بررسی صلاحیت وزرا
بر اساس ماده ۲۰۳ آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی یک هفته پس از معرفى دولت، براى بحث و بررسى خط مشى و اصول کلى برنامه دولت و اخذ رأى اعتماد براى هیات وزیران جلسات مجلس به طور متوالى تشکیل می‌شود. با پیشنهاد رئیس و تصویب مجلس، جلسات به صورت صبح و بعدازظهر برگزار خواهد شد. مجلس در این جلسات نطق نخواهد داشت. به گزارش خبرگزاری فارس، همچنین بر اساس ماده ۲۰۴ همین آیین‌نامه قبل از تشکیل نخستین جلسه بررسى برنامه‌هاى دولت و اخذ رأى اعتماد هیات وزیران، نمایندگان مخالف و موافق برنامه، خط مشى و اصول کلى و ترکیب هیات وزیران و نیز نمایندگان مخالف و موافق هر یک از وزیران به تفکیک برنامه و هر وزیر در برگه‌هاى جداگانه یا دستگاه الکترونیک ثبت‌نام می‌کنند.
پس از آن مجلس، بررسى برنامه دولت و ترکیب هیات وزیران را با اظهارات پنج نفر از نمایندگان مخالف و پنج نفر از نمایندگان موافق با حفظ ترتیب یک نفر مخالف و یک نفر موافق و هر کدام براى مدت ۱۵ دقیقه انجام خواهد داد.
رئیس‌جمهور یا کسانى که او تعیین خواهد کرد به سوالات و اظهارات مخالفان پاسخ می‌دهند. مجموع مدت نطق اولیه رئیس‌جمهور و دفاعیات اخیر دو و نیم ساعت خواهد بود. در پى اظهارات و دفاعیات رئیس‌جمهور، مجلس شور درباره برنامه‌ها و صلاحیت هر‌یک از وزیران را به صورت جداگانه آغاز خواهد کرد.
درباره هر وزیر دو نفر از نمایندگان مخالف و دو نفر از نمایندگان موافق با حفظ ترتیب یک نفر مخالف و موافق هرکدام براى مدت ۱۵ دقیقه فرصت خواهند داشت. پس از آن وزیر و در صورت صلاحدید رئیس‌جمهور به مدت ۳۰ دقیقه براى دفاع از برنامه و صلاحیت وزیر مطروحه وقت خواهند داشت. بحث و بررسى براى تک‌تک وزیران به‌ترتیب حروف الفباى وزارتخانه به همین شیوه انجام می‌گیرد، رئیس‌جمهور می‌تواند با استفاده از وقت وزیران در پایان و به‌طور یکجا از آنان دفاع کند. پس از آن رأى‌‌گیرى به‌عمل مى‌‌آید و شمارش و اعلام نتیجه آرا پس از رأى‌‌گیرى براى همه وزرا صورت خواهد گرفت. سوالات کتبى نمایندگان در طول مدتى که برنامه دولت مطرح است از طریق رئیس مجلس به رئیس‌جمهور یا وزیر مربوطه داده خواهد شد.
نظر نمایندگان درباره وزرای پیشنهادی
اما جلسه بررسی رای اعتماد کابینه دولت سیزدهم از امروز در حالی در مجلس یازدهم آغاز می‌شود که لیست وزرای پیشنهادی رئیسی از یکسو با استقبال و از سوی دیگر با انتقادهایی روبه‌رو شده است. فهرست اسامی وزرای پیشنهادی دولت روز چهارشنبه (۲۰ مردادماه) یک هفته پس از مراسم تحلیف به مجلس ارائه شد.
عمده انتقادها به لیست وزرای پیشنهادی دولت سیزدهم، به حضور پررنگ وزرا و مدیران احمدی‌نژاد از یکسو و از طرف دیگر حضور برخی از نزدیکان ابراهیم رئیسی در زمان حضورش در آستان قدس رضوی در لیست مذکور بر می‌گشت. در همین حال برخی خبرها حاکی از آن است که یک پنجم اعضای کابینه موفق به اخذ رأی اعتماد از مجلس نمی‌شوند. برخی پیش‌بینی‌ها هم از احتمال عدم رای به برخی وزرای اقتصادی پیشنهادی حکایت می‌کند. آن‌طور که عزت‌الله یوسفیان، نماینده ادوار مجلس در گفت‌وگو با خبرآنلاین گفته است: دو یا سه وزیر در معرض رای نیاوردن، قرار دارند مگر اینکه در روزهای پایانی لابی صورت بگیرد و نظرات تغییر کند.
محسن زنگنه، نماینده مردم تربت حیدریه و عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هم در گفت‌وگو با انتخاب، با بیان اینکه اکثر وزرایی که معرفی شدند از مجلس رأی می‌گیرند، اظهار کرد: تعدادی از وزرا هستند که وضعیت‌شان بستگی به برآورد کمیسیون‌ها طی روزهای آینده دارد که اعلام می‌شود چرا که ممکن است با آرای کمتری لب مرز قرار داشته باشند. وی با اشاره به معرفی وزرای اقتصادی افزود: وزرا برنامه‌های خود را ارائه داده‌اند، نمی‌توان گفت همه برنامه‌ها در یک سطح بوده است یعنی به نظر من وزرای اقتصادی که ما حداقل برنامه‌های‌شان را در کمیسیون برنامه و بودجه دیدیم در یک سطح و تراز نیستند برخی از آنها عالی هستند و برخی در درجه پایین‌تر قرار دارند. همچنین عبدالله ایزدپناه، رئیس مجمع نمایندگان خوزستان در گفت‌وگو با «ایسنا»، گفت: ما در مجلس به دنبال همکاری و همراهی با دولت آقای رئیسی هستیم اما در این میان ممکن است برخی از وزرای پیشنهادی نتوانند از مجلس رای اعتماد بگیرند.
در همین راستا محمود عباس‌زاده مشکینی که در جایگاه سخنگویی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی پارلمان یازدهم قرار دارد، بر این باور است که همه افراد لیست پیشنهادی رئیس‌جمهور به مجلس در یک سطح قرار ندارند و احتمال دارد برخی از آنها در جلسات رأی اعتماد با مشکل مواجه شوند. به گزارش الف، وی افزود: برداشت بنده این است که حدود ۵ یا ۶ نفر از وزرای پیشنهادی رای حداکثری نمایندگان را کسب خواهند کرد، حتی بالای ۲۴۰ رای! تعدادی از وزرای پیشنهادی رای متوسط خواهند داشت و احتمالا ۴ تن از وزرای پیشنهادی با چالش جدی در کسب حداقل رای مواجه خواهند بود و باید در این مدت باقی‌مانده تلاش کنند تا نظر نمایندگان مجلس را برای رای اعتماد جلب کنند.
غلامعلی حدادعادل رئیس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب نیز در گفت‌وگو با «ایسنا» گفت: هیچ‌کس نمی‌داند نتیجه جلسات رأی اعتماد چه خواهد شد، ممکن است همه وزرا رأی بیاورند و احتمال دارد که بعضی از وزرا رأی نیاورند. پس هر چند بین مجلس و دولت همدلی هست، اما به این معنا نیست که انتظار داشته باشیم نمایندگان به همه وزرا رأی اعتماد بدهند.
