بلومبرگ گزارش داد:
نزدیکی عربستان به کشورهای دارای روابط گرم با ایران
این سفر نشانه تغییر اتحادها و ائتلافها در خلیجفارس است؛ زیرا ریاض درحال نزدیکشدن به کشورهایی است که روابط نزدیکتری با رقیب منطقهایاش یعنی ایران دارند. آسمانخراشهای ریاض، پایتخت عربستانسعودی در استقبال از سلطان هیثم بنطارق، با چراغهایی به رنگهای قرمز و سبز به رنگ پرچم عمان روشن شدند. سلطان هیثم به شهر نئوم رفت؛ جایی که مورد استقبال حاکم بالفعل عربستانسعودی یعنی ولیعهد محمد بنسلمان قرار گرفت. با توجه به تلاش عمان برای ایجاد تنوع در مسیرهای تجاری، در این سفر بر سر افتتاح اولین گذرگاه زمینی مستقیم دو کشور توافق شد. کابینه سعودی همچنین مقامات را مجاز به تهیه و امضای پیشنویس توافقنامهها با عمان در زمینههای مختلف از جمله تجارت، فرهنگ، ارتقای سرمایهگذاریها، پست و حملونقل کرد.
ایهام کامل، مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در گروه مشاوره ریسک سیاسی اوراسیا گفت: در پشتصحنه کارهای زیادی انجام شده است تا اتفاق قابلتوجهی بین سعودیها و عمانیها بیفتد. وی افزود: موضوع مهم این است که در ریاض، سلطان هیثم در بحث منطقه خلیجفارس، متمایل به سمت و سوی عربستانسعودی تلقی میشود. از سوی دیگر، رابطه نزدیک با عربستان میتواند برای عمان مزیت اقتصادی تلقی شود؛ کشوری که در تلاش است اقتصاد خود را از نفت دور و متنوع کند. همچنین باید گفت محمد بنسلمان درحال نزدیکشدن به کشورهایی است که ریاض قبلا با آنها بر سر رویکردشان در مورد ایران اختلاف داشته است. در این ارتباط میتوان به ایجاد روابط نزدیکتر ریاض با عراق اشاره کرد که در ماه مارس محمد بنسلمان میزبان نخستوزیر عراق بود. از سوی دیگر، عربستان امسال با قطر که از سال۲۰۱۷ قطع ارتباط کرده بود، آشتی کرد. همزمان، اختلافات میان عربستانسعودی و همسایه دیگرش در شورای همکاری خلیجفارس یعنی اماراتمتحدهعربی بر سر سیاستهای نفتی، دیدگاههای ژئوپلیتیک و رقابت اقتصادی افزایش یافته است. ایهام کامل گفت: محمد بنسلمان بهگونهای متفاوت در مورد امور منطقه فکر میکند. او بیشتر علاقهمند به ایجاد رابطه چندجانبه با کشورهای شورای همکاری خلیجفارس است، بهطوریکه فقط به یک متحد که قبلا اماراتمتحدهعربی بود، متکی نیست و قصد دارد شبکه بسیار گستردهتری از اتحادها را ایجاد کند.
اختلاف عربستان و امارات بر سر تولید نفت در هفتههای اخیر به سرتیتر اخبار تبدیل شده است. دو کشور در اجلاس اوپکپلاس دو پیشنهاد را در یک بسته قرار داده بودند: ۱- افزایش میزان روزانه تولید نفت و۲- تمدید توافق سال ۲۰۱۸ در مورد تعیین سهمیه اعضای اوپکپلاس. سهیل محمد فرج المزروعی، وزیر انرژی امارات در مصاحبهها گفت که مخالف افزایش تولید نیست، اما نمیتواند با تمدید موافقت کند؛ مگر اینکه اعداد تولید واقعی جایگزین ارقام منسوخ ۲۰۱۸ شوند. در عین حال، وزیر نفت عربستان، در مصاحبهای با تلویزیون «العربیه» اصرار داشت که نمیتوان این دو پیشنهاد را از هم تفکیک کرد و این تمدید اساس توافق است و مسالهای ثانویه نیست. پیشتر وزیر انرژی امارات گفته بود دیگر «این کشور ظلم و قربانی شدن را تحمل نمیکند؛ زیرا بیش از آنچه باید تحمل کرده» و خواستار افزایش سهم فروش روزانهاش در سال ۲۰۲۲ است.
عمان و عربستانسعودی با وجود داشتن مرز مشترک، طی سالهای طولانی روابط سردی داشتند. مقامات سعودی همواره نسبت به روابط صمیمانه عمان با ایران حساس بودهاند، درحالیکه مقامات مسقط بیطرفی دقیقی را در یک منطقه بیثبات به نمایش گذاشته و نسبت به نفوذ بیش از حد همسایه بزرگتر خود نگران بودند. مرگ سلطان قابوس طی سال گذشته که به مدت پنج دهه بر عمان حکومت کرد، فرصتی برای تغییر به وجود آورد. سفر به عربستانسعودی اولین سفر سلطان هیثم به خارج از این کشور از زمان به قدرت رسیدن بود. در پایان این هفته شاهد نشانهای از سکوت و کمگویی نبودیم، بهطوریکه شخصیتهای عربستانسعودی پستهای زیاد را در رسانههای اجتماعی در مورد اتحاد ریاض و مسقط منتشر کردند و این مهم را جشن گرفتند. تایمز عمان روز شنبه نوشت: روابط عمان و عربستانسعودی قرار است بعد از این سفر فرازهای جدیدی داشته باشد و دوره جدیدی از رفاه و همکاری گسترده را آغاز کند.