به گزارش خبرگزاری فارس، روزنامه آمریکایی «نیویورک‌تایمز» در گزارشی به بررسی گفت‌وگوهای وین پرداخته و نوشته گرچه ایران و آمریکا می‌گویند که در این گفت‌وگوها هدف مشترک بازگشت به تعهدات برجامی را دنبال می‌کنند، اما اختلاف‌نظر عمیقی بر سر معنای این مساله با یکدیگر دارند.

به نوشته این گزارش، ایرانی‌ها خواستار حفظ تجهیزات پیشرفته تولید سوخت هسته‌ای هستند که بعد از خروج ترامپ از برجام نصب کرده‌اند و همچنین می‌خواهند با سیستم مالی جهان فراتر از آنچه در توافق سال ۲۰۱۵ مشخص شد، ادغام شوند. از طرف دیگر، دولت بایدن می‌گوید که احیای توافق قدیمی تنها گام به سوی هدف نهایی است و باید فورا با توافقی که مسائل دیگر را پوشش می‌دهد، همراه شود. درخواستی که ایران آن را قویا رد می‌کند.

براساس این گزارش، همان‌طور که مذاکره‌کنندگان بار دیگر در وین جایی که دور جدید گفت‌وگوها روز جمعه در آن آغاز شد، مشغول هستند، دولت بایدن خود را در نقطه تصمیم‌گیری مهمی می‌بیند. احیای توافق سال ۲۰۱۵ طبق گفته‌های مقام‌های اروپایی، ایرانی و آمریکایی قابل انجام است اما دستیابی به آنچه آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا توافق «طولانی‌تر و محکم‌تر» خوانده - چیزی که به ادعای این گزارش می‌تواند ایران را از انباشت مواد هسته‌ای برای چند نسل بازدارد، آزمایش‌های موشکی آن را متوقف کند و به حمایت آن از تروریسم پایان می‌دهد - به‌نظر خیلی دور می‌رسد.

به نوشته نیویورک‌تایمز، این احتمالا آسیب‌پذیری مهم سیاسی برای بایدن است که می‌داند بعد از نشست‌های سخت و طولانی در وین و جاهای دیگر نمی‌تواند به سادگی چیزی را تکرار کند که دولت اوباما ۶ سال پیش مذاکره کرد و در عین حال وعده‌های مبهمی درباره اینکه چیزی بسیار گسترده‌تر و بهتر ممکن است در پی آن وجود داشته باشد، بدهد.  ولی‌رضا نصر، مقام سابق آمریکایی که اکنون در دانشکده مطالعات بین‌المللی پیشرفته در دانشگاه «جانز هاپکینز» فعالیت می‌کند، معتقد است ایران و ایالات‌متحده درحال گفت‌وگو درباره توافق‌های متفاوت هستند و برای همین است که این گفت‌وگوها این‌قدر کند پیش می‌رود.  در ادامه این گزارش آمده است: آمریکایی‌ها احیای توافق قدیمی را گام اول به سمت توافقی بسیار بزرگ‌تر می‌بینند و تمایل ایران برای کاهش یکسری محدودیت‌های مالی فراتر از توافق که اغلب شامل انجام معاملات با بانک‌های غربی می‌شود، آنها را ترغیب کرده؛ زیرا به گفته یک مقام ارشد دولت آمریکا شرایط را مهیا می‌کند برای مذاکره درباره توافق بعدی. ایرانی‌ها اما حتی حاضر به گفت‌وگو درباره توافق گسترده‌تر نیستند.

طبق این گزارش، در حالی که رئیس‌جمهور و وزیرخارجه ایران می‌گویند توافق نزدیک است و حسن روحانی روز شنبه با اشاره به طرح آمریکا درخصوص اینکه چه چیزی در صورتی که تهران محدودیت‌های شدید تولید هسته‌ای خود را بازگرداند، امکان‌پذیر است، خطاب به مردم گفت که تقریبا همه تحریم‌های اصلی برداشته شده است؛ بلینکن اما گفته که نه به این سرعت. او و دیپلمات‌های اروپایی تاکید دارند که ایران هم باید با جزئیات بگوید که چه محدودیت‌های هسته‌ای را بازخواهد گرداند.

به نوشته نیویورک‌تایمز، ایران خواستار برداشته شدن تحریم‌هایی است که آمریکا سازگار با توافق می‌خواند و در عین حال اصرار دارد که زیرساخت‌های هسته‌ای بیشتری – به‌خصوص سانتریفیوژهای پیشرفته - را حفظ کند. در عوض، ایران می‌گوید که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌تواند سانتریفیوژهای جدید را مورد بررسی قرار دهد؛ موضعی که از نظر واشنگتن غیرقابل قبول است.

براساس گزارش روزنامه آمریکایی، همزمان با ادامه گفت‌وگوها، ایران با افزودن بر ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود و تجهیزات تولید آنها فشار را حفظ می‌کند. در عین حال هر دو طرف با محدودیت‌های سیاسی هم مواجهند. از طرفی دولت ایران با بی‌اعتمادی داخلی به آمریکا مواجه و از طرف دیگر بایدن با کنگره‌ای طرف است که به توافق دید خوبی ندارد و تا حد زیادی نگرانی‌های اسرائیل را در نظر می‌گیرد.  نیویورک‌تایمز در ادامه به نقل از مقام‌ها، افزود: با نزدیک شدن به انتخابات ایران زمان بسیار فشرده است و دولت بایدن تا موضع مذاکرات خود را مشخص کند، بخش بزرگی از این زمان را از دست داده است. آمریکایی‌ها ابتدا خواستار بازگشت ایران به تعهدات شدند و سپس تصمیم گرفتند برخی از تحریم‌های دوره ترامپ را به عنوان اهرم فشار به منظور تحمیل مذاکرات گسترده‌تر حفظ کنند.

به گفته مقام‌ها، در دو گفت‌وگو در ماه فوریه، اروپایی‌ها از مقام‌های آمریکایی خواستند مذاکرات را به‌طور جدی آغاز کند و برخی تحریم‌ها را به نشانه حسن‌نیت بردارد که این پیشنهاد‌ها نادیده گرفته شد. اما زمانی که ایران تصمیم برای غنی‌سازی ۶۰ درصدی گرفت، واشنگتن مسائل را از ترس کاسته شدن از «زمان گریز» (مفهوم ابداعی آمریکایی‌ها برای اشاره به زمان لازم جهت تولید اورانیوم غنی‌شده کافی به منظور تولید یک بمب اتمی) جدی‌تر گرفت. اواخر مارس بود که توافق شد درباره برجام گفت‌وگو شود و مذاکرات وین اوایل آوریل آغاز شد. پس از آن زمان بیشتری طول کشید تا آمریکایی‌ها پذیرفتند که به بازگشت به توافق سال ۲۰۱۵ به همان شکل اولیه رضایت دهند.

در ادامه این گزارش گفته شده که ترامپ بیش از ۱۵۰۰ تحریم را بازاعمال یا اعمال کرد تا از احیای توافق ممانعت کند. این تحریم‌ها بسته به اینکه چقدر مشخصا با توافق در مغایرت است، در سه دسته سبز، زرد و قرمز قرار گرفته‌‌اند. نیویورک‌تایمز در تشریح مفهوم این رنگ‌ها نوشته سبزها برداشته می‌شود، درباره زردها باید مذاکره شود و قرمزها باقی خواهد ماند.

به ادعای مقام‌های مورد استناد نیویورک‌تایمز، تصمیم‌گیری درباره اینکه چه تحریم‌هایی برداشته شود، به لحاظ سیاسی برای دو کشور حساس است. به عنوان مثال، در رده زرد، ایران اصرار دارد که تحریم دوره ترامپ علیه بانک‌مرکزی تحت برچسب تروریسم باید برداشته شود زیرا به تجارت آسیب می‌زند. اما به ادعای این گزارش، به‌طور مثال برداشتن عنوان تروریستی از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای واشنگتن مساله‌ای پیچیده‌تر خواهد بود.

در بخش دیگری از این گزارش به تلاش آمریکایی‌ها برای رسیدن به درخواست‌های زیاده‌خواهانه خود با این ادعا که ایران به‌دنبال دستیابی به مزایای بیشتری فراتر از آنچه در برجام توافق شد، اشاره شده و آمده است: مقام‌های آمریکایی می‌گویند که ایران به دنبال مزایای بیشتری از آنچه در برجام توافق شده هستند، بنابراین باید مایل به گفت‌وگوهای بیشتر هم باشند. آنها (مقام‌های آمریکایی) همچنین می‌گویند که حاضرند درباره چگونگی تقویت توافق به شکلی که منافع هر دو طرف تامین شود، گفت‌وگو کنند اما این تصمیمی است که ایران باید بگیرد.