بررسی اظهارات مداخله‌جویانه اردوغان

بیانیه نمایندگان ولی‌فقیه

در ادامه این واکنش‌ها، نمایندگان ولی فقیه در استان‌های آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی، زنجان و اردبیل با صدور بیانیه مشترکی به اظهارات اخیر رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه در باکو واکنش نشان دادند. به گزارش «ایرنا» در این بیانیه که بامداد شنبه منتشر شده، سیدمحمدعلی آل‌هاشم (نماینده ولی فقیه در آذربایجان‌شرقی)، سیدمهدی قریشی (نماینده ولی فقیه در آذربایجان غربی)، علی خاتمی (نماینده ولی فقیه در استان زنجان)، سیدحسن عاملی(نماینده ولی فقیه در استان اردبیل) و نمایندگان ولی فقیه در استان‌های شمال‌غرب کشور تصریح کردند که ایجاد تنش و اختلاف بین کشورها و ملت‌های اسلامی، گناه نابخشودنی است.

در متن این بیانیه آمده است: در روزگاری که امت اسلامی به‌خاطر انواع عقب‌ماندگی‌های مفرط در موضوعات صنعتی، اقتصادی، تکنولوژی و... در محاصره دشمنان کینه‌توز و انتقام‌جو قرار دارد ایجاد هرگونه تنش، اختلاف، بدبینی، تدابر و تنافر بین کشورها و ملت‌های اسلامی گناه نابخشودنی است. امروز بر آحاد امت اسلامی در تمام کشورهای اسلامی مخصوصا بر صاحب‌منصبان واجب شرعی است که از هرگونه رفتارها و گفتارهای تفرقه‌افکن و از هر آنچه باعث می‌شود امت مرحومه مبتلا به تقطع و تفرق شده و به آحاد متفرق تبدیل گردد اجتناب نمایند.

در این بیانیه آمده است: متاسفانه در رژه پیروزی کشور آذربایجان در قره‌باغ اشعار و سخنانی بر زبان جاری شد که سیادت و وحدت اراضی کشور ما را هدف گرفته بود و از سوء حظ گوینده اینکه آن اشعار توسط ایرانیان جدا شده از وطن مادری سروده شده است. ۲۰۰ سال است که ایرانیان ساکن در ۱۷ ولایت قفقاز که توسط دولت شوروی از وطن مادری، بابا توپراقی و وطن تاریخی جدا شده‌اند اشعار حسرت می‌سرایند و با اشعار حسرت زندگی می‌کنند، چقدر شایسته است محققین تاریخ کشور عزیزمان ایران، اشعار حسرت را جمع‌آوری و به رئیس‌جمهور ترکیه ارسال نمایند تا متوجه شود که تنظیم‌کنندگان خطابه چه خیانت بزرگی به او کرده و برای او مایه آبروریزی بزرگ درست کرده‌اند. بالاتر از اشعار حسرت، نامه‌های جانگداز و جانسوز ایرانیان جدا شده از وطن مادری است که بعد از عقد قرارداد گلستان در منطقه گلستان قره‌باغ به مراجع عظام نوشته و از ظلم و ستم و از تعدیات ناموسی اشغالگران ناله‌ها کرده و از مراجع استمداد طلبیده‌اند.

در بخش پایانی این بیانیه نیز آمده است: «همه باید بدانند که حسن همجواری و همکاری با همسایگان و بلکه با تمام ملت‌های مسلمان از اصول خطیر انقلاب اسلامی است و این موضوع همیشه مورد تاکید مقام معظم رهبری بوده است از این‌رو ما از تمام مسلمان‌ها مخصوصا در ایران، آذربایجان و ترکیه می‌خواهیم در شرایط حساس منطقه بسیار هوشیار باشند و ابزار توطئه‌های پیچیده اختلاف افکن دشمن قرار نگیرند و کریمه «هموا بما لم ینالوا» را محقق سازند.  پیش‌تر نمایندگان ولی فقیه در استان‌های شمال‌غرب کشور ۱۰ مهر ماه و همزمان با آغاز جنگ قره‌باغ بین آذربایجان و ارمنستان با صدور بیانیه‌ای عنوان کردند: دولت آذربایجان در بازپس‌گیری اراضی قره‌باغ کاملا قانونی و شرعی عمل کرده است. انتشار این اطلاعیه بازتاب بسیار وسیعی در محافل سیاسی، اجتماعی، رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی داشت.

رسیدگی در کمیسیون امنیت ملی مجلس

همزمان با واکنش‌های گسترده به اظهارات اردوغان، فداحسین مالکی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در مطلبی در صفحه توییتر خود در واکنش به سخنرانی رئیس‌جمهور ترکیه در جشن پیروزی قره‌باغ در باکو و بازخوانی سرود محلی آراز آراز مرتبط با رود ارس به‌عنوان یکی از نمادهای «پان ترکیست‌ها» نوشت: «اردوغان‬ باید بداند که رویای امپراتوری عثمانی او پس از اقدامات داعش و کودتای ۲۰۱۶ در این کشور، از بین رفته است. به جای آنکه برای همسایه مقتدر کدورت ایجاد کنید، در کنار ما برای زمین‌گیر کردن دشمنان مشترک تلاش کنید. در اولین جلسه کمیسیون امنیت ملی‬ به این موضوع رسیدگی می‌کنیم.»

واکنش نمایندگان

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نیز در واکنش به اظهارات مداخله‌جویانه رئیس‌جمهور ترکیه گفت که از سرنوشت صدام درس و عبرت بگیرید و فورا از مردم متحد و غیور ایران‬ عذرخواهی‬ کنید. به گزارش «ایسنا» مجتبی ذوالنوری در مطلبی در صفحه توییتر خود نوشت: «اگر اردوغان‬ در ادبیات، جغرافیا و تاریخ رفوزه نشده بود؛ می‌فهمید که آن شعر در رثای جدا شدن آذربایجان از سرزمین مادری‌اش ایران سروده شده است. از سرنوشت صدام درس و عبرت بیاموزد و فورا از مردم متحد و غیور ایران‬ عذرخواهی‬ کند.»‬‬‬‬‬ کیومرث سرمدی، دیگر عضو کمیسیون اجتماعی مجلس هم در واکنش به اظهارات اردوغان گفت: رویای امپراتوری عثمانی نخ‌نما شده است. حرف از تجزیه‌طلبی در مورد ایران بزرگ آخرین عقده‌های حامیان مالی و مرشدان فکری داعش‬ بود که بر زبانت جاری شد.‬ همزمان نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی نیز خواستار پیگیری اظهارات اخیر رئیس‌جمهور ترکیه از سوی وزارت‌خارجه و ارائه گزارش در این باره به مردم شد. به گزارش «ایسنا» علی نیکزاد در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: جناب اردوغان؛ یا تاریخ نخوانده‌اید یا قصد تحریف آن را دارید... دست از تلاش برای ایجاد فاصله میان برادری ایران و آذربایجان بردارید؛ این برادری خونی و دینی قرن‌هاست که پابرجاست و هر روز مستحکم‌تر می‌شود. دستگاه دیپلماسی نیز به جد این موضوع را پیگیری و گزارش آن را به مردم ارائه کند.»

در ادامه نماینده مردم تبریز در مجلس هم گفت: اردوغان به خیال خود به‌دنبال گسترش نفوذ ترکیه در منطقه است که البته این خواب وی هرگز تعبیر نخواهد شد. احمد علیرضا بیگی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، با اشاره به اظهارنظر اخیر رئیس‌جمهور ترکیه در مورد جدایی بخش آذری زبان ایران از کشورمان گفت: شعری که اردوغان درباره استقلال استان‌های آذری زبان ایران خواند، شعری بود که به دنبال از دست رفتن شهرهای منطقه قفقاز سروده شده بود و شاعر ایران را به‌عنوان مام وطن در این شعر معرفی کرده و از جدا شدن قفقاز از منطقه آذری زبان ایران افسوس خورده و خواستار بازگشت این منطقه به بخش آذری زبان ایران شده بود. نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: همچنین باید بگویم در سال ۱۹۹۱ و پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و برداشته شدن حصارها و سیم‌خاردارها مردم منطقه قفقاز خود را به رود ارس زدند تا با رد شدن از این رودخانه خود را به مام وطن یعنی آذربایجان ایران برسانند. استاندار آذربایجان شرقی نیز با محکوم کردن اظهارات مداخله‌جویانه رئیس‌جمهور ترکیه، گفت: ایران، کشوری با تاریخ پرافتخار و باشکوه است که وحدت و یکپارچگی در میان اقوام آن موج می‌زند.