ظریف: استفاده آمریکا از مکانیزم ماشه بدون مبنا است
توصیه بولتون به ترامپ: با ماشه بازی نکنید
عکس: AFP
محمدجواد ظریف در توییتی که شامگاه یکشنبه ۲۶ مرداد منتشر کرد، نوشت بولتون بر خلاف دولت ترامپ ثبات رای دارد و همان نکته‌ای را درباره مکانیزم ماشه گفت که اردیبهشت ۹۷ تکرار کرده بود. وزیرخارجه ایران روز یکشنبه نیز استفاده آمریکا از این مکانیزم را «غیرقانونی» و «بی‌اساس» خوانده بود. جان بولتون که از موافقان خروج آمریکا از برجام بود، در یادداشتی که روز ۲۶ مرداد در روزنامه وال‌استریت‌ژورنال منتشر شد، نوشت استفاده از مکانیزم ماشه «ارزش ریسک» ندارد. بولتون می‌گوید اقدام آمریکا می‌تواند منجر به تضعیف حق وتوی این کشور در سازمان ملل شود که در خدمت منافع ایالات‌متحده است. به نوشته وزیرخارجه ایران، این یادداشت شبیه نظر جان بولتون در اردیبهشت سال ۹۷ است که گفته بود آمریکا چون عضو برجام نیست، نمی‌تواند از مکانیزم ماشه برای بازگرداندن تحریم‌ها استفاده کند. در یادداشت تازه جان بولتون البته اشاره‌ای نشده که آمریکا نمی‌تواند از این مکانیزم استفاده کند، بلکه استفاده از آن را واجد ریسک دانسته است. این درحالی است که تد‌کروز، سناتور جمهوری‌خواه و نزدیک به لابی‌های صهیونیستی روز یکشنبه طی یادداشتی در نشریه نیوزویک خواستار استفاده دولت ترامپ از مکانیزم ماشه برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران شده است.
مخالفت اتحادیه اروپا
باوجود تلاش واشنگتن با هدف به‌کارگیری اسنپ‌بک، اما اتحادیه اروپا، آمریکا را فاقد حق فعال کردن مکانیزم ماشه برای بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران می‌داند. به گفته یکی از سخنگویان جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، «آمریکا به‌خاطر خروج از توافق هسته‌ای از چنین حقی برخوردار نیست.» این سخنگوی کمیسر سیاست خارجی اتحادیه اروپا که در واکنش به سخنان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا درباره فعال کردن مکانیزم ماشه علیه ایران صحبت می‌کرد، گفت: «از آنجایی که ایالات‌متحده به‌طور یک‌جانبه از توافق هسته‌ای موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خارج شده است، دیگر نمی‌تواند بخشی از آن باشد.»
در پی رای نیاوردن قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد، دونالد ترامپ روز شنبه اعلام کرد تلاش خواهد کرد از مکانیزم ماشه برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران استفاده کند. پیش‌تر نیز مایک پمپئو، وزیرخارجه آمریکا گفته بود در صورتی که قطعنامه پیشنهادی آمریکا با هدف تمدید تحریم تسلیحاتی ایران رای نیاورد این کشور برای بازگشت تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران به مکانیزم ماشه متوسل خواهد شد. ترامپ اخیرا گفته «ما از مکانیزم ماشه» برای بازگرداندن تحریم‌ها استفاده خواهیم کرد و وعده داد که «شما هفته آینده آن را خواهید دید.» همان‌طور که ذکر شد این اقدام واشنگتن در پی ناکامی آنها در نشست مجازی بامداد شنبه ۲۵ مرداد ماه برای تمدید تحریم تسلیحاتی صورت می‌گیرد؛ نشستی که نتیجه آن ۱۱ رای ممتنع، ۲ رای موافق(آمریکا و دومینیکن) و دو رای مخالف(چین و روسیه) بود.
ادعای تد کروز
تد کروز، سناتور جمهوری‌خواه و نزدیک به لابی‌های صهیونیستی طی یادداشتی خواستار استفاده دولت ترامپ از مکانیزم ماشه برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران شد. به گزارش خبرگزاری تسنیم، کروز این یادداشت را در «نیوزویک» منتشر کرده و در آن با تکرار اتهامات همیشگی خود علیه ایران نوشته است: «من مدت‌هاست که خواستار به‌کارگیری مکانیزم ماشه به‌دلیل تهدیدهای ایران شده‌ام. هیچ‌گاه تا این حد این اقدام ضرورت نداشته است.» این سناتور ایالت تگزاس با اشاره به اینکه بعضی‌ها می‌گویند این مکانیزم تنها برای مشارکت‌کنندگان فعلی برجام قابل استفاده است، مدعی شده است: «قطعنامه ۲۲۳۱ برای تمامی مشارکت‌کنندگان اصلی توافق ایران این حق را محفوظ نگه داشته است که صریحا شامل آمریکا می‌شود.»
نشست پیشنهادی پوتین
در شرایطی که ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه بعد از شکست آمریکا در شورای امنیت پیشنهاد برگزاری یک کنفرانس آنلاین با حضور سران اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل و ایران و آلمان برای مذاکره پیرامون مسائل خلیج‌فارس و ایران را داده است، اما این پیشنهاد تاکنون با مخالفت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا مواجه شده است. این درحالی است که به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، وزارت‌خارجه روسیه روز یکشنبه اعلام کرد که سرگئی لاوروف، وزیرخارجه روسیه در گفت‌وگویی تلفنی با مایک پمپئو، وزیرخارجه آمریکا درخصوص برگزاری نشست ویدئویی سران اعضای دائم شورای امنیت به همراه ایران و آلمان بر سر مساله ایران به رایزنی پرداخته است.
تاکید ریابکوف بر برگزاری نشست
از سوی دیگر سرگئی ریابکوف، معاون وزیرخارجه روسیه در سخنانی بر لزوم برگزاری نشست پیشنهادی روسیه تاکید کرد. به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از خبرگزاری «نووستی»، سرگئی ریابکوف در گفت‌وگو با این خبرگزاری تاکید کرد که پیشنهاد مسکو برای برگزاری نشست سران اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل با مشارکت ایران و آلمان، حتی پس از اظهارات «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا، همچنان روی میز باقی است و شرایط کنونی مستلزم آن است که این اجلاس به تعویق نیفتد. رئیس‌جمهوری آمریکا روز یکشنبه گفت که بعید است از پیشنهاد ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه برای برگزاری نشست سران آنلاین درباره اوضاع خلیج‌فارس حمایت کند. دونالد ترامپ افزود که «منتظر خواهد ماند تا انتخابات در ایالات‌متحده پایان یابد.»
دلیل مخالفت واشنگتن
همزمان مشاور امنیت ملی کاخ‌سفید، دلیل این کشور را برای عدم پذیرش دعوت رئیس‌جمهور روسیه به مشارکت در نشستی با حضور ایران را توضیح داد. به گزارش «ایسنا» به نقل از هفته‌نامه نیوزویک، رابرت اوبراین، مشاور امنیت ملی کاخ سفید در گفت‌وگو با شبکه ان‌بی‌سی درباره پیشنهاد ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه برای برگزاری نشستی با حضور اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل (P۵) همچنین ایران و آلمان گفت: «ما تا پیش از انتخابات نشستی با پوتین نخواهیم داشت. چیزی که پوتین پیشنهاد کرده است برگزاری نشستی با حضور P۵ و آلمان برای تلاش در جهت زورگویی به آمریکا است.»
اوبراین در پاسخ به این سوال که بنابراین آمریکا کاری با این نشست ندارد، گفت: «نه، ما آن را رد کرده‌ایم و موضوع فقط روسیه نیست. چیزی که روس‌ها پیشنهاد می‌کنند نشستی با حضور روسیه، آلمان، ایران و دیگر اعضای P۵ برای زورگویی به آمریکا در جهت بازگشت به توافق وحشتناک برجام(توافق هسته ای)است.»
استقبال چین از طرح پوتین
این درحالی است که سخنگوی وزارت امورخارجه چین با اشاره به شکست آمریکا در شورای امنیت در پی عدم تصویب قطعنامه‌ای برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، از پیشنهاد روسیه برای برگزاری نشستی آنلاین بر سر مساله هسته‌ای ایران استقبال کرد. به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، لیجیان ژائو سخنگوی وزارت امورخارجه چین روز دوشنبه در کنفرانس مطبوعاتی‌اش گفت که آمریکا باید به تحریم‌های یک‌جانبه‌اش پایان داده و با رفتاری معقول به «مسیر درست» پایبندی به توافق هسته‌ای و تصمیمات شورای امنیت بازگردد. او همچنین درباره پیشنهاد ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور آمریکا برای برگزاری نشستی با حضور اعضای دائمی شورای امنیت همچنین ایران و آلمان گفت: «چین از پیشنهاد روسیه برای کنفرانسی مجازی درباره مساله هسته‌ای ایران استقبال کرده و از آن قدردانی می‌کند.»
