سخنگوی دستگاه دیپلماسی: هنوز هیچ چیز نهایی نشده‌است
توضیحات موسوی درباره توافق با چین
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای و شایعات گسترده مطرح شده درباره توافق احتمالی ۲۵ ساله تهران و پکن در محافل خبری گفت: « فعلا پیش‌نویس یک سند راهبردی را با چینی‌ها آماده کرده‌ایم و در حال رایزنی با طرف مقابل هستیم و هیچ چیزی هنوز نهایی نشده است. با مذاکره درخصوص این سند با چین نشان می‌دهیم که یک رابطه استراتژیک با چین داریم و این سند یک افق ۲۵ ساله را با چین ترسیم می‌کند و به‌رغم اینکه در فضای مجازی دروغ‌های زیادی درخصوص این موضوع گفته شده اما این سند یک سند افتخارآفرین است.»
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: «اگر مذاکرات با چین به نتیجه برسد، این سند برای نهایی شدن باید به تصویب نمایندگان مردم در مجلس برسد و هیچ مطلب مخفی وجود ندارد و تبلیغات مغرضانه در این خصوص توسط مخالفان رابطه با چین انجام می‌شود. پیش‌بینی می‌شود در آینده‌ای نزدیک چین به قدرت اول اقتصادی دنیا تبدیل شود و نباید به سخنان خارج‌نشینان و عوامل صهیونیست‌ها در آمریکا و ضد‌انقلاب توجه کنیم.»
غلامرضا انصاری، معاون وزیر امور خارجه در امور اقتصادی هم پنج‌شنبه شب در گفت‌و‌گوی ویژه خبری سیمای جمهوری اسلامی ایران گفت: «با تکمیل جزئیات سند همکاری‌های ۲۵ ساله ایران و چین این طرح به‌طور کامل برای مردم بیان می‌شود.»
او با بیان اینکه با چین روابط خوبی داشته و در پی روابط راهبردی با این کشور بوده‌ایم، گفت: «در دیدار رهبر چین با رهبر معظم انقلاب اسلامی در سال ۹۴ روابط راهبردی بلندمدت مطرح شد.»
انصاری با اشاره به اینکه برخی اظهارات درباره سند همکاری‌های راهبردی ایران و چین مسخره است، افزود: «سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که کشورش شدیدترین تحریم‌ها را حتی در زمان کرونا بر ایران تحمیل کرده این سند را با ترکمنچای مقایسه کرده و دلسوز مردم ایران شده است.»
معاون وزیر امور خارجه در امور اقتصادی ادامه داد: «چون روابط با چین جدی است و محور اصلی همکاری‌های دو کشور در سند ۲۵ ساله اقتصادی و راهبردی است طبیعی است که کشورهای غربی نگران این روابط باشند.»
او افزود: «مبنای روابط ایران و چین از ابتدای انقلاب اسلامی روابط اقتصادی پویا، خوب و
برد-برد بوده است.» معاون امور اقتصادی وزارت امور خارجه افزود: «با توجه به ظرفیت‌های جغرافیایی و روابط تاریخی اقتصادی، طبیعی است که به روابط با چین توجه داشته باشیم و برای روابط بلندمدت برنامه‌ریزی کنیم.» انصاری اضافه کرد: «برخی حرف‌ها مانند واگذاری جزیره کیش به چینی‌ها در قالب این سند بسیار مسخره است، زیرا اکنون در دنیا هیچ‌کس با جمهوری اسلامی ایران درباره واگذاری سرزمینش صحبتی نمی‌کند.»
معاون وزیر امور خارجه در امور اقتصادی گفت: «پیش از انقلاب اسلامی روابط کشورها با پیشران ایدئولوژیک، نظامی یا امنیتی بود اما روابط با چین از گذشته دور روابط عمیق اقتصادی بوده است.»
انصاری با بیان اینکه تنوع روابط تجاری با چین داریم، افزود: «در سال ۲۰۱۹ و اوج تحریم‌ها مبادلات تجاری ایران و چین به ۲۴ میلیارد دلار رسید و روابط دو طرفه در زمینه‌های کشاورزی، دانش بنیان، جهانگردی و... بسیار خوب و قابل توجه است.»معاون امور اقتصادی وزارت امور خارجه گفت: «اکنون در روابط اقتصادی دو کشور چرخه تولید وجود دارد و چین تنها کشوری است که به‌طور رسمی از ما نفت می‌خرد.»
شبهات و پاسخ‌ها
بحث درباره توافق ۲۵ ساله ایران و چین پس از آن بالا گرفت که محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور پیشین و عضو فعلی مجمع تشخیص مصلحت نظام روز نهم تیرماه شبهاتی را در این‌باره مطرح کرد. او که به گیلان سفر کرده‌بود بدون اشاره مستقیم به توافق احتمالی ایران و چین گفت: «هر قراردادی که مخفیانه و بدون درنظر گرفتن خواست و اراده ملت ایران با طرف‌های خارجی منعقد شود و برخلاف منافع کشور و ملت باشد، معتبر نیست و ملت ایران آن را به رسمیت نخواهد شناخت.» احمدی‌نژاد اضافه کرده‌بود: «نمایندگان مجلس که این قرارداد را مورد تایید قرار دادند از متن آن اظهار بی‌اطلاعی کرده‌اند و اکنون نیز شنیده‌ام که در حال مذاکره هستند و می‌خواهند یک قرارداد جدید ۲۵ ساله با یک کشور خارجی منعقد کنند و هیچ‌کس هم خبر ندارد. مگر شما مالک کشور هستید که بدون اطلاع ملت و از کیسه ملت به دیگران می‌بخشید.»
سخنان احمدی‌نژاد درباره تایید این سند از سوی نمایندگان مجلس در حالی مطرح شد که این سند هنوز نهایی نشده و طبعا مجلس شورای اسلامی نیز هنوز آن را تایید نکرده‌است.
روز یکشنبه، ۱۵ تیرماه هم محمد‌جواد ظریف، وزیر امور خارجه که به مجلس شورای اسلامی رفته‌بود به گمانه‌زنی‌ها درباره سند همکاری ایران و چین پاسخ داده و در این‌باره گفته بود: «در این خصوص هیچ موضوع مخفی وجود ندارد و همه چیز کاملا شفاف است و در زمان‌های مختلف اعلام شده است؛ از زمانی که آقای شی (رئیس‌جمهور چین) با رهبر انقلاب دیدار کرده‌اند و نسبت به این موضوع مسائلی مطرح شد تاکنون همه امور به‌طور شفاف برای جامعه بیان شده است.»
به گزارش خبرگزاری تسنیم او با تاکید بر اینکه موضوع یاد شده به معنای فراموشی شعار «نه شرقی و نه غربی» جمهوری اسلامی به شمار نمی‌رود، گفت: «در واقع این توافق تاکید بر توجه به واقعیت‌ها و تغییر منابع قدرت در دنیاست.»
سه‌شنبه، ۱۷ تیرماه نیز علی ربیعی سخنگوی دولت در واکنش به شایعات مطرح شده درباره سند همکاری ایران و چین گفته بود: «در این زمینه هیچ چیز محرمانه و مخفیانه‌ای وجود ندارد و در سفر گذشته وزیر امور خارجه به چین هم مطرح شده بود و در دیدار رئیس‌جمهوری این کشور با رهبری نیز این موضوع طرح شده بود و هر زمان که توافقی در این زمینه به دست آید، همان زمان هم اعلام می‌شود.»
به گزارش «ایسنا» ربیعی در همین‌باره توضیح داد: «اساسا تقسیم‌بندی غرب و شرق در سیاست خارجی ما جایگاهی ندارد و جمهوری اسلامی در این زمینه خود را محدود نمی‌کند و آماده همکاری با همه کشورهاست و محدودیت ما در این زمینه محدود به رژیم صهیونیستی و تحریم‌گران است.»
سخنگوی دولت ادامه داد: «حاضریم با هر کشوری که حاضر به مشارکت بلندمدت است و در راستای اعتماد متقابل این تجربه را تکرار کنیم و تاکنون هیچ قراردادی برای واگذاری زمین و بندر و از این جنس شایعات نداشته‌ایم.»
حسن روحانی، رئیس‌جمهور روز چهارشنبه برای اولین بار به موضوع واکنشی کوتاه نشان داد و در همین‌باره گفت: «شایسته نیست دوستان در زمین دشمن بازی کنند. ما در این دولت برنامه همکاری با همه کشورها را دنبال کرده‌ایم که نتایج درخشانی برای کشور داشته و خواهد داشت.»
رئیس دفتر رئیس‌جمهور هم روز چهارشنبه با حمایت از توافق ایران و چین گفت: «برنامه همکاری‌های راهبردی ایران و چین از موضع برابر، بر مبنای دیدگاه‌های مشترک و دربردارنده منافع راهبردی دو کشور است.»
به گزارش «ایرنا» محمود واعظی روز چهارشنبه در پایان جلسه هیات دولت در گفت‌و‌گو با خبرنگاران با بیان اینکه امضای اسناد راهبردی برای تعریف نقشه راه آینده روابط بین کشورها اقدام متداولی است، گفت: «متاسفانه یک خط تبلیغی تخریبی علیه گسترش روابط ایران با همسایگان و به‌خصوص چین و روسیه از خارج از ایران آغاز و هدایت شده است که امروز برخی‌ها در داخل آن را تداوم بخشیده‌اند.»
واعظی با تاکید بر اینکه در وضعیت موجود لازم است نسبت به فضای سیاسی که برخی در داخل کشور به‌وجود می‌آورند، مراقبت بیشتری کنیم، تصریح کرد: «برای نمونه این روزها که آمریکا هر روز فشار خود بر کشور را بیشتر می‌کند، تلاش وزارت خارجه کشورمان این است که روابط با همسایگان، با کشورهای آسیایی مثل هند، ژاپن، چین و روابط با روسیه و کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز روابط خوبی باشد.»
او اضافه کرد: «متاسفانه این روزها شاهد هستیم که خط جدیدی برای تخریب روابط کشورمان با همسایگان و به ویژه چین ایجاد شده و این هم خطی است که ابتدا از خارج وارد شد و تلاش زیادی شد که ارتباط ایران با چین و روسیه به‌عنوان دو کشور عضو دائم شورای امنیت که خیلی هم خوب از مواضع ایران دفاع و حمایت کردند، بهم بریزد.»
رئیس دفتر رئیس‌جمهوری افزود: «از حدود دو سال قبل جلساتی با روسیه و چین و همچنین با برخی کشورهای دیگر داشتیم تا کلیات روابطمان را تنظیم کنیم و به سندی راهبردی به‌عنوان نقشه راه آینده روابط متقابل برسیم. این نقشه راه که در آن مسیر گسترش روابط دولت‌ها و بخش‌های خصوصی تعریف می‌شود، بین بسیاری از کشورها امضا شده و می‌شود.»
این در حالی است که مقام معظم رهبری در تاریخ ۳ بهمن ۱۳۹۴ در دیدار شی جین پینگ رئیس‌جمهوری خلق چین و هیأت همراه در این باره گفته بودند: «دولت و ملت ایران همواره به دنبال گسترش روابط با کشورهای مستقل و قابل اطمینان همچون چین بوده و هستند و بر همین اساس، توافق رؤسای جمهوری ایران و چین برای یک روابط استراتژیک ۲۵ ساله، کاملا درست و حکمت آمیز است.»
بنا به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، ایشان با اشاره به سیاست‌های سلطه‌گرانه برخی کشورها به ویژه آمریکا و همکاری غیرصادقانه آنها با کشورهای دیگر افزودند: «این وضعیت موجب شده‌است که کشورهای مستقل، به دنبال همکاری‌های بیشتر با یکدیگر باشند و توافق ایران و چین برای روابط استراتژیک ۲۵ ساله در همین چارچوب است که باید با پیگیری جدی دو طرف، توافق‌ها حتما به مرحله عملیاتی برسند.»
رهبر انقلاب اسلامی، با اشاره به تمایل و نگاه به شرق در فرهنگ ایرانی گفتند: «غربی‌ها هیچ‌گاه نتوانسته‌اند اعتماد ملت ایران را جلب کنند.»
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، سیاست آمریکا نسبت به ایران را در میان کشورهای غربی، بدتر و خصمانه‌تر دانستند و افزودند: «همین سیاست‌های خصمانه موجب شده است که ملت ایران و مسوولان کشور، گسترش روابط با کشورهای مستقل را پیگیری کنند.» در این دیدار شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین هم با اشاره به مزیت‌های فراوان «جغرافیایی، انسانی و انرژی ایران»، گفت: «اقتصاد چین و ایران مکمل یکدیگر هستند و در این سفر درخصوص برنامه‌ریزی برای همکاری استراتژیک ۲۵ ساله به توافق رسیده‌ایم و آماده گسترش و تعمیق همکاری‌ها در بخش‌های فرهنگی، آموزشی، فناوری، نظامی و امنیتی در سطح شرکای راهبردی هستیم.»
