پرتاب ماهواره نظامی ایران و رویکرد دولت‌های غربی
وزارت خارجه آمریکا و پنتاگون می‌گویند ایران پرتاب این ماهواره‌ها را به‌عنوان پوششی برای پیشبرد برنامه توسعه موشک‌های بالستیک استفاده می‌کند؛ اما مقامات مسوول در وزارت امور خارجه کشورمان این موضوع را رد می‌کنند. آمریکا پرتاب موشک حامل ماهواره پیام را ناقض تعهدهای ایران در چارچوب مصوبه شورای امنیت در مورد لغو تحریم‌های هسته‌ای دانسته و دولت فرانسه نیز از ایران خواسته بود از پرتاب این موشک خودداری کند؛ اما سخنگوی وزارت امور خارجه ایران استناد آمریکا به قطعنامه ۲۲۳۱ را بی اساس و خلاف واقعیات دانسته و افزوده است، هیچ قطعنامه‌ای ایران را از پرتاب ماهواره به فضا منع نمی‌کند. این در حالی است که کریس مورفی، سناتور دموکرات ایالت کانکتیکت تصریح کرده است: اقدام ایران در پرتاب نخستین ماهواره نظامی خود دلیل بیشتری بر این موضوع است که سیاست دولت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا در قبال ایران تنها به تقویت این کشور منجر شده و باعث شده تا ایران بیشتر به ظرفیت‌های داخلی خود اتکا کند. وی همچنین افزوده است: «تقریبا از هر طریق و در مقایسه با ۴ سال گذشته، ایران امروز در خاورمیانه قدرتمندتر و آمریکا ضعیف‌تر است. سیاست ترامپ در خروج سیاسی، تحریم‌های اقتصادی یکجانبه و تشدید نظامی غیر راهبردی کورکورانه هیچ دستاوردی جز بازی‌کردن در زمین ایران در پی نداشته است. ایران قدرتمندتر شده و ما ضعیف‌تر شده‌ایم و پرتاب این ماهواره تایید بیشتری بر این موضوع است.» اگر چه بعد از پرتاب ماهواره نور، جنبه‌های فنی و فناورانه آن بیشتر مورد توجه قرار گرفت، اما این ماهواره ابعاد دیگری نیز دارد که فراتر از مسائل نظامی و فناوری است. پرتاب موفقیت آمیز ماهواره یادشده، پیام‌های سیاسی متعددی به خارج از ایران ارسال کرد که می‌تواند حاکی از شروع دوران جدیدی در مناسبات ایران و غرب باشد.
به هر حال، پرتاب ماهواره نور حامل پیام‌های پنهان دیگری نیز هست و ارسال این ماهواره به فضا، در برهه حساسی صورت گرفت. چند ماه است که ایران درگیر بحران شیوع بیماری کرونا شده و برای مقابله با این بحران، از آمریکا خواسته که تحریم‌های یکجانبه‌اش علیه آن را رفع کند؛ اما آمریکا به جای کاهش تحریم‌ها، بر آنها افزود و با درخواست وام ۵ میلیارد دلاری ایران از صندوق بین‌المللی پول مخالفت کرد. در همین حال، برخی محافل اندیشکده‌ای و حتی برخی عناصر دولت دونالد ترامپ، ابراز امیدواری کردند که بحران کرونا منجر به تغییرات بنیادین سیاسی در ایران شود. از دیدگاه آنها، کرونا، بحرانی است که حکومت ایران ممکن است از آن جان سالم به در نبرد. در چنین شرایطی، ماهواره نور به‌طور موفقیت آمیزی به فضا پرتاب شد و تصویر نیرومندی را از ایران به خارج مخابره کرد.
با توجه به مخابره این تصویر اقتدار به دنیا و ظهور قدرت جدید فرامنطقه‌ای و در نوردیدن فضا توسط جمهوری اسلامی ایران، می‌توان به نظریه گذار قدرت اشاره کرد. در اوایل دهه ۸۰ میلادی ارگانسکی «نظریه گذار قدرت» را مطرح کرد، وی بر این اعتقاد بود که قدرت برتر آمریکا با افول همراه شده و در سراشیبی انحطاط افتاده است.
او مفهوم جدیدی را وارد ادبیات بین‌الملل کرد و قائل به پویش محوری و پویایی در نظام بین‌الملل شد، طبق این مفهوم با شکل‌گیری قدرت‌های نوظهور و به چالش کشیده شدن قدرت‌های بزرگ، عرصه بین‌الملل همواره با یک دینامیزم و تحول روبه‌رو است و جریانات جدید به تدریج جایگاه خود را در مناسبات قدرت پیدا خواهند کرد و ساختارهای سنتی را در هم می‌شکنند.
در همین راستا جمهوری اسلامی ایران پس از به ثمر رسیدن انقلاب، مولفه‌های جدیدی را از مفهوم اثر گذاری به جهان عرضه کرد. گفتمان جدید که برآمده از هویت انقلابی و اسلامی شکل گرفته بود آرایش جدیدی را در نظام بین‌الملل به ارمغان آورد. شالوده اصلی این گفتمان جدید اتکا به ظرفیت‌های داخلی و شکوفایی نیروهای متراکم ملی است، بر این اساس هرچه میزان وابستگی به سایر قدرت‌ها کاهش پیدا کند و نیازهای بیرونی به حداقل برسد به همان نسبت میزان اثرگذاری و تعیین کنندگی کشور در عرصه بین‌الملل افزایش پیدا می‌کند.
