تلاش سناتورهای آمریکایی برای بازگرداندن ترامپ به برجام
به گزارش «ایرنا» در خبری که تارنمای الیزابت وارن، سناتور دموکرات و داوطلب انتخابات ریاستجمهوری آمریکا منتشر کرده، آمده است: «دولت ترامپ بهطور یکجانبه در هجدهم اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ از برجام خارج شد، درحالیکه همان زمان، آژانس بینالمللی انرژی اتمی و جامعه اطلاعاتی آمریکا تایید کردند که ایران به تعهدات خود عمل کرده که باعث میشود تا نقطه گریز هستهای ایران به یکسال افزایش پیدا کند.» این گزارش مدعی شده که آنچه رفتار تحریکآمیز ایران میدانند، از زمان خروج آمریکا از توافق برجام و اعمال دوباره تحریمهای مربوط به هستهای تشدید شده که این مساله میتواند خطر یک درگیری مسلحانه را افزایش دهد. سناتور مارکی در این زمینه گفت: «سیاست دونالد ترامپ در قبال ایران، نمونهای از چگونگی ایجاد بحرانهای هستهای جدید است که یا وجود نداشت یا با موفقیت از طریق دیپلماسی مهار شده بود.» وی افزود: «اگر رئیسجمهور نسبت به اظهارات خود مبنی بر اینکه ایران هرگز سلاح هستهای نخواهد داشت جدی باشد، باید به توافقنامهای که بهطور اطمینانبخشی همه راههای ایران را به سمت یک بمب اتمی میبست، بازگردد و از استراتژی شکستخورده خود نسبت به ایران که ما را نه یک بار بلکه دوبار به آستانه یک جنگ کشانده است، دست بردارد.» سناتور الیزابت وارن هم در این باره مدعی شد: «ایالاتمتحده باید با متحدان و شرکای خود همکاری کند تا بهطور مسالمتآمیز ایران را از تولید سلاح اتمی بازدارد؛ اما در عوض، رئیسجمهور ترامپ بهطور یکجانبه از توافق هستهای موفقیتآمیز خارج شد، دوباره تحریمهای گستردهای را اعمال کرد که به مردم ایران آسیب رساند و خطر را برای شروع جنگ با ایران افزایش داد.» وی درباره این لایحه گفت: «این لایحه از این نظر خوب است که دیپلماسی را در درجه اول قرار میدهد و یک جنگ بیپایان دیگر در خاورمیانه را رد میکند، بنابراین از آن پشتیبانی میکنم.» سناتور فینستین هم با بیان اینکه طبق برجام، ما توافق هستهای موثری داشتیم که توانایی ایران را برای توسعه سلاحهای اتمی محدود میکرد، گفت: «این توافقنامه بهترین شانس ما برای صلح پس از چندین دهه خصومت بود، اما تصمیم رئیسجمهوری ترامپ مبنی بر عقبنشینی از توافق، تنشها و پتانسیل گسترش سلاحهای اتمی را افزایش میدهد.» وی خاطرنشان کرد: «امیدوارم ایالاتمتحده سرانجام به توافق برگردد. خطمشی مندرج در این لایحه ما را در مسیر انجام این کار قرار میدهد و من مفتخرم که از آن پشتیبانی میکنم.»
تضعیف اعتبار آمریکا با خروج از برجام
سناتور برنی سندرز، داوطلب انتخابات ریاستجمهوری آمریکا هم در حمایت از این لایحه گفت: «توافق هستهای ایران یک دستاورد بسیار مهم بود. دولت اوباما با شرکای بینالمللی ما همکاری کرد تا برنامه هستهای ایران را تحتتاثیر قرار دهد و فرصتی برای دیپلماسی بیشتر با ایران ایجاد کند.» وی افزود: «خروج بیپروای ترامپ از این توافقنامه که براساس توصیه مقامات بلندپایه امنیتی وی انجام شد، اعتبار آمریکا را تضعیف کرد و به تشدید تنش بین کشورها که شاهد آن هستیم، کمک کرد.» عضو سوسیال دموکرات سنای آمریکا ادامه داد: «من براساس این لایحه این پیام واضح را ارسال میکنم که ما به شدت بر این باوریم ایالاتمتحده باید به آن توافقنامه بپیوندد و با متحدان ما نه علیه آنها همانطور که ترامپ انجام میدهد، بلکه برای رسیدگی به مجموعه گستردهای از مسائل در منطقه همکاری کند.»
نکات قابل ملاحظه در این لایحه عبارتند از:
- ایالاتمتحده باید از تلاشها برای بازگشت همه طرفها به تعهدات خود در برجام حمایت کند، از تهدید متحدان ایالاتمتحده با مجازاتهای اقتصادی خودداری کند و همچنین در مورد موافقتنامه موقت مذاکره کند که به ایران تسکین اقتصادی موقت در قبال اقدامات قابل تایید ایران برای برطرف کردن نقض برجام میدهد.
- ایالاتمتحده و سایر طرفهای گروه ۱+۵ قبل از سال ۲۰۲۳ باید با ایران مذاکره را دنبال کنند تا به توافق جدیدی برسند که تمام مسیرهای ایران را به سمت سلاح اتمی مسدود سازد.
- ایالاتمتحده و شرکای بینالمللی آن باید به دنبال برطرف کردن سایر جنبههای اقدامات بیثباتکننده ایران در منطقه باشند و تلاش کنند تا ایران را به وظایف خود در مورد حقوق بشر بازگردانند.
- ایالاتمتحده نباید بهدنبال به بازگرداندن تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل (مکانیزم ماشه) باشد، زیرا این حق باید برای اعضای فعلی برجام محفوظ بماند.
- ایالاتمتحده باید برای همکاری در پروژههای خاصی تحت برجام، معافیتهایی صادر کند و این باعث میشود که شرایط ایران برای بازگرداندن فعالیتهایی که خطر گسترش سلاحهای اتمی را دارند، دشوارتر شود.
- ایالاتمتحده باید محیطی را ایجاد کند که موسسات و نهادهای مالی بتوانند از معافیتها و سازوکارهای موجود «اجازه فروش کالاهای کشاورزی، موادغذایی، دارو و وسایل پزشکی به ایران» و سایر تجارتهای بشردوستانه استفاده کنند.