روزنامه لبنانی البناء مدعی شد
واشنگتن مانع مذاکره ریاض با تهران
به گزارش «ایسنا» روزنامه البناء لبنان نوشت: «برخی منابع فرانسوی به نقل از مسوولان سعودی اعلام کردند که بعد از حمله به آرامکو، عربستان تمایل داشت با ایران مذاکره کند؛ اما آمریکا با این مساله مخالفت کرد و مانع انجام این کار شد.» اوایل مهرماه(۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹) بود که شاهد حملاتی هماهنگ علیه تاسیسات و میادین نفتی سعودی بودیم که به افزایش تهدیدات در خلیجفارس منجر شد. حملاتی که واکنش خاصی از سوی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا بهدنبال نداشت و به نظر میرسد که همین مساله باعث شد تا رهبران سعودی به حلوفصل صلحآمیز این بحران بیندیشند. اما ظاهرا در آن مقطع مخالفت واشنگتن مانع از گفتوگو بین ایران و عربستان شده است. شاید یک دلیل آن این باشد که گفتوگو بین تهران و ریاض میتواند برنامه واشنگتن را برای تشکیل یک ائتلاف عربی علیه جمهوری اسلامی ایران به شکست منجر کند. به گزارش البناء، این مسوولان سعودی افزودند: «آمریکاییها به عربستانیها گفتهاند که بعد از آغاز تظاهرات و ناآرامیها در عراق، لبنان و ایران اوضاع بهتر خواهد شد و نظام ایران اکنون در وضعیت سختی قرار دارد، بنابراین نباید مذاکره کرد.» این مسوول سعودی همچنین تاکید کرده است: «ریاض معتقد است که مذاکره فراگیر میان ایران و عربستان امکانپذیر است؛ مذاکرهای که پروندههای مختلف در منطقه از جمله مساله یمن و لبنان را نیز شامل شود. ریاض آمده است تا اجازه دهد ایران بر لبنان سیطره یابد؛ اما در مقابل از یمن دست بکشد و حوثیها را قانع کند که به مذاکره بیایند و در حکومت مشارکت داشته باشند نه اینکه بهطور کامل تحت سلطه آنها باشد.»
نگاه ایران به گفتوگو با عربستان
این درحالی است که محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران پیشتر در کنفرانس امنیتی مونیخ درباره نگاه ریاض به مذاکره با تهران تاکید کرد که کشورهای همسایه همچون عربستان سعودی خواهان کاهش تنشها نیستند. به گزارش «ایسنا» ظریف با اشاره به امکان مذاکره با عربستان سعودی گفت: «ما برای مذاکره آمادهایم. نخستوزیر پاکستان از ما خواست تا با عربستان مذاکره کنیم. من و سردار شهید قاسم سلیمانی توافق کردیم که به عربستان پیغام بفرستیم تا درباره کشورهای همسایه همچون عراق، یمن و... مذاکره کنیم. اما الفیصل، شاهزاده عرب به ما پاسخ داد که جنگهای کشورهای عربی به شما ارتباطی ندارد.» وی در ادامه تصریح کرد: «پس از شهادت سردار قاسم سلیمانی از عربها پیغامی دریافت کردیم که میگفتند ما خواهان مذاکره هستیم. ما همان روز به پیام پاسخ دادیم؛ اما دیگر جوابی از سوی آنها دریافت نکردیم.» این مقام ارشد کشورمان همچنین بیان کرد: «اگر قصد بر کاهش تنشها باشد راههای زیادی وجود دارد؛ اما من باور دارم که کشورهای همسایه همچون عربستان سعودی خواهان کاهش تنشها نیستند.»
از سوی دیگر وزیر امورخارجه عربستان در سخنانی راجع به برجام به دست بالای ایران در توافق هستهای با کشورهای ۱+۵ اشاره کرد و گفت که ریاض به همین دلیل با اکراه از آن حمایت کرده است.
فیصل بنفرحان در مصاحبه با روزنامه آلمانی «دی ولت» گفت که توافق هستهای کنونی با ایران موثر نبوده و اروپاییها باید از استراتژی آمریکا پیروی کنند. وی درباره مناقشه هستهای با ایران و فعال کردن سازوکار حل اختلاف برجام، بدون اشاره به خروج یکجانبه آمریکا از برجام و بدعهدی طرف اروپایی مدعی شد که ایران باید پاسخگو باشد و به آنچه در قرارداد به آن متعهد شد، پایبند بماند. فیصل بن فرحان با بیان اینکه نمیتوان مطمئن بود که ایران واقعا اینگونه عمل کند از اروپاییها و جامعه جهانی خواست که از اهرمهای موجود برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای استفاده کنند. به گفته وزیر امورخارجه عربستان، این کشور از همان ابتدا بهدلیل آگاهی از «نقاط ضعف تعیینکنندهای» که در این توافق بود، با اکراه از برجام حمایت کرده است. به ادعای وی رهایی ایران از محدودیتهای تعیینشده مهم در برجام ظرف مدت چند سال و دستیابی سریع به توانایی لازم برای ساخت سلاحهای هستهای پس از رفع محدودیتها، یکی از نقاط ضعف برجام است. بنفرحان همچنین «عدم اجازه دسترسی آژانس به تاسیسات مخفی ایران» و «مزایای اقتصادی حاصل از برجام» را برای ایران که به ادعای وی در راه ادامه بیثبات کردن منطقه بوده، از دیگر دلایل مخالفت عربستان با توافق هستهای کنونی با ایران دانست.