واکنش دولت و سازمان هواپیمایی کشوری به فایل صوتی سقوط هواپیمای اوکراینی
بامداد روز چهارشنبه ۱۸ دی ماه هواپیمای بوئینگ ۸۰۰-۷۳۷ که فرودگاه امام خمینی تهران را به مقصد کییف، پایتخت اوکراین، ترک کرده بود، ۶دقیقه پس از پرواز دچار آتشسوزی شد و در صباشهر از توابع استان تهران در شهریار سقوط کرد. حادثهای تلخ که ۱۷۶ کشته برجا گذاشت. درمیان مسافران سانحه سقوط هواپیمای بوئینگ ۱۴۷ نفر ایرانی، ۱۱ نفر اوکراینی، ۱۰ افغانی، ۹ نفر کانادایی، ۴ سوئدی و یک نفر انگلیسی حضور داشتند. سه روز پس از سقوط این هواپیما و انتشار برخی خبرها مبنی بر اینکه این هواپیمای مسافربری در اقدامی اشتباه از سوی ایران مورد هدف قرار گرفته است، سرانجام در ساعات ابتدایی روز شنبه ۲۱ دی ماه ستاد کل نیروهای مسلح در اطلاعیهای تایید کرد که بر اثر بروز خطای انسانی و غیرعمد، هواپیمای خطوط هوایی اوکراین مورد اصابت قرار گرفته است.
توضیح واعظی
درهمین حال روز گذشته محمود واعظی رئیس دفتر رئیسجمهوری، درحاشیه جلسه هیات دولت در پاسخ به سوالی درباره این فایل صوتی منتشر شده در مورد هواپیمای اوکراین گفت: این فایل صوتی تخصصی بود، ما روز سهشنبه جلسهای با متخصصان و سازمان هوایی کشور داشتیم آنان گفتند هواپیمای آسمان میخواسته در آن ساعت در فرودگاه مهرآباد بنشیند و در زمان حادثه در کرج بوده است از آنجا نوری را میبیند و حدس میزند به برج مراقبت اطلاع میدهد. برج همان موقع از پدافند سوال میکند و پدافند میگوید مشکلی نیست و شلیکی نشده است، بنابراین آنجا سوال میکند که من برگردم یا بنشینم که اجازه داده میشود که در فرودگاه مهرآباد بنشیند.
به گزارش «ایرنا» وی افزود: این خبر را روز چهارشنبه به آقای عابدزاده گفتند که ایشان هم آن را به مردم منتقل میکند، خود مسوولان ما که با اوکراینیها در تماس بودند این فایل را در اختیار آنان میگذارند و این چیز پنهانی نیست، خلبانان هر چیزی را میبینند با برج در میان میگذارند. رئیس دفتر رئیسجمهوری تصریح کرد: هیچ جای این فایل نمیگوید که موشک زده شده است میگوید من از کرج، تهران را میبینم که یک نقطه نورانی در حرکت است که از برج میپرسد چیست که برج میگوید مشکلی نیست آن چیزی که الان در حال مطرح شدن است و بیشتر رسانههای خارجی آن را مطرح میکنند این است که مسوولان مطلع بودند؛ قطعا دولت مطلع نبود، رئیسجمهوری جمعه بعدازظهر مطلع شد. وی افزود: اولین فردی که مطلع شد آقای عابدزاده بود که تا آن زمان اطلاعی نداشت وگرنه برای حیثیت خودش هم که شده بود روز پنجشنبه شب با مردم طور دیگر صحبت میکرد. در آن روز هم گفت همزمان به ما اطلاع دادند که نوری دیده شده است دولت با مردم صادق بوده و معترض بودیم که چرا به دولت اطلاع ندادند.
خبرنگاری از واعظی پرسید که آیا سردار سلامی از این موضوع خبردار بوده که واعظی پاسخ داد: مثل اینکه خودشان هم همین را در مجلس گفتند، ستاد مشترک و گروهی از سپاه همان موقع که مطلع شدند تیمی را درست کردند که تحقیق و بررسی کنند و آن تیم حق نداشته اطلاعی را بیرون دهد مگر اینکه به جمعبندی برسد، به دولت هم اطلاعی نداده است.
همزمان روز گذشته سازمان هواپیمایی کشوری با صدور اطلاعیهای نسبت به انتشار فایل صوتی محرمانه مکالمه خلبان پرواز هواپیمایی آسمان با برج مراقبت که همزمان با سانحه هواپیمای اوکراینی بود، واکنش نشان داد. در بخشی از توضیحات سازمان هواپیمایی کشوری آمده است: جمعآوری و پیادهسازی تمام مکالمات میان هواپیماها و برج مراقبت، از همان روز سانحه آغاز شد؛ مکالمات متعددی در برج مراقبت ثبت و ضبط شده که حاوی اشاره یکی از خلبانان پرواز ورودی به تهران مبنی بر رویت نورهایی شبیه موشک یا یک گوی گداخته است که در آسمان حرکت میکرده و سپس منفجر شده است.
در ادامه این توضیحات آمده است: خدمه پروازی شرکت هواپیمایی آسمان، به دلیل اشاره به کلمه موشک، جهت تشریح دقیق مشاهدات خود مورد مصاحبه قرار گرفته و اظهار کردند نوری را در آسمان مشاهده کرده که حدود یک دقیقه و نیم در حال حرکت و گسترش بوده و سپس منفجر شد. خدمه پروازی بیان کرد که مدت زمان حرکت نور در آسمان به اندازهای طولانی بوده که یکی دیگر از عوامل پروازی را به درون کابین دعوت و با او نیز مشورت کردهاند. اعضای گروه بعد از مشاهده فیلمِ آتش گرفتن هواپیما، نتیجه گرفتند که شیء رؤیت شده، همان هواپیمای آتش گرفته بوده که بعدا به زمین اصابت کرد و منفجر شد.
دربخش دیگری از این توضیح آمده است: محتوای فایل صوتی مکالمات پرواز اوکراینی طبق روال کاری مرسوم هیاتهای کارشناسی چندملیتی، در کنار برخی اسناد و مدارک دیگر، از سوی کمیسیون بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشوری در اختیار نماینده قانونی کشور اوکراین در رسیدگی به سانحه قرار گرفته است. این فایل انحصاری نبوده و همزمان با این مکالمه، سایر پروازهای تحت کنترل برج مراقبت پرواز نیز آن را شنیدهاند. انتشار و تحلیل دادههای تحت بررسی، از جمله این فایل صوتی مغایر با مقررات بررسی سوانح هوایی است. در ادامه سازمان هواپیمایی یک بار دیگر تاکید میکند که این سازمان تا زمان تکمیل بررسیهای کارشناسی اولیه، فرضیه اصابت موشک را منتفی دانسته است. سازمان هواپیمایی کشوری، همچنین تاکید کرده است که روند بررسی ابعاد مختلف سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی را در چارچوب قوانین ملی و مقررات بینالمللی ادامه خواهد داد. درهمین ارتباط روز گذشته بهرام پارسایی، عضو کمیسیون اصل نود مجلس درگفتوگو با «ایلنا» ازپیشنهاد تحقیق و تفحص از ساقط شدن هواپیمای اوکراینی خبرداد.