رئیس مرکز امنیت و انرژی روسیه:
ازسرگیری تحریم فردو ضربه به برجام است
رئیس مرکز امنیت و انرژی روسیه بر این باور است که لغو معافیت سایت فردو از تحریم‌ها از سوی آمریکا آخرین اقدام ضدبرجامی واشنگتن نخواهد بود و باید منتظر بود و نگاه کرد چه اقدامات دیگری از سوی آمریکا به‌کار گرفته می‌شود. «مایک پمپئو» وزیر امورخارجه آمریکا به‌تازگی اعلام کرد که واشنگتن معافیت‌های مربوط به همکاری هسته‌ای ایران با کشورهای دیگر در سایت هسته‌ای فردو را لغو می‌کند. او با اشاره به اعلام ازسرگیری فعالیت غنی‌سازی در سایت هسته‌ای فردو از سوی رئیس‌جمهوری ایران گفت: از همین‌رو، ایالات‌متحده معافیت تحریمی در ارتباط با تاسیسات هسته‌ای فردو را لغو می‌کند و این تصمیم از ۱۵ دسامبر ۲۰۱۹ (۲۴ آذرماه) اجرا می‌شود.
خلوپکوف در ادامه مصاحبه با اشاره به اینکه این اقدام آمریکا در واکنش به گام چهارم هسته‌ای ایران بوده است، اظهار کرد: این گام ایران همانند سه گام قبلی این کشور در برجام پیش‌بینی شده است. وی ادامه داد: در شرایطی که آمریکا نه فقط از برجام خارج، بلکه دیگر کشورها را از اجرای آن منع و برای تحقق آن کارشکنی می‌کند، ایران نمی‌تواند بیکار بنشیند و نظاره‌گر باشد و چنین واکنشی از سوی تهران قابل پیش‌بینی است. خلوپکوف یادآوری کرد که شرکای اروپایی ایران در برجام نیز خلاف عهد کرده و برای تامین منافع اقتصادی این کشور و جبران زیان‌های آن اقدام موثری نکرده‌اند. ۱۹ اردیبهشت‌ماه امسال، نخستین گام جمهوری اسلامی ایران در قالب افزایش میزان تولید اورانیوم در سطح ۶۷/ ۳ درصد کلید خورد. براین اساس تهران اعلام کرد که به محدودیت‌های برجام در زمینه میزان ذخایر اورانیوم ۶۷/ ۳ درصد و ۱۳۰ تن آب سنگین پایبند نخواهد بود.
تهران در این زمینه مهلت ۶۰ روزه داده بود که در صورت برآورده نشدن مطالبات ایران و تداوم بی‌توجهی طرف‌های برجام به تعهداتشان، به‌ویژه در تسهیل فروش نفت و انتقال مالی، گام‌های بعدی را برمی‌دارد. برهمین اساس، به دنبال پایبند نبودن گروه ۱+۴ به تعهداتشان و برآورده نشدن مطالبات تهران در این توافق، گام دوم کاهش تعهدات خود در توافق هسته‌ای از ۱۶ تیرماه اجرایی شد. براساس این برنامه، ایران دیگر محدودیت سطح غنی‌سازی تا سقف ۶۷/ ۳ را رعایت نمی‌کند و این میزان به ۵/ ۴درصد افزایش یافت. همان زمان جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر ادامه کاهش تعهدات برجامی خود تاکید کرد که این گام‌ها در چارچوب برجام و طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ این توافق است؛ ضمن آنکه این اقدامات در کاهش تعهدات هسته‌ای برگشت‌پذیر است و هرگاه شرکای اروپایی اقدام به اجرای تعهدات خود در برجام کرده و منافع ایران در توافق هسته‌ای تامین شود تهران نیز به سرعت می‌تواند کاهش تعهدات خود را متوقف کند.
گام سوم را رئیس‌جمهوری اسلامی ایران ۱۳ شهریورماه بعد از پایان جلسه سران قوا اعلام کرد و گفت، از ۱۵ شهریور این مرحله کلید می‌خورد. وی تاکید کرد، هر آنچه کشور در زمینه تحقیق و توسعه فناوری هسته‌ای نیاز دارد، سازمان انرژی اتمی اقدام کند. روحانی افزود: اقدام‌های ایران در چارچوب مقررات آژانس خواهد بود، البته مهلت ۶۰ روزه دیگری پیش‌روی اروپاست، هر زمان به تعهدات خود برگردند ما نیز به تعهدات برجامی برمی‌گردیم. درباره جزئیات گام سوم کاهش تعهدات برجامی «بهروز کمالوندی» سخنگوی سازمان انرژی اتمی، ۱۶ شهریورماه در نشست خبری گفت: قرار بود از ابتدای سال یازدهم برجام، گازدهی ماشین آی.آر۶ (6IR) انجام شود که ما آن را در گام سوم شروع کردیم.
