زمان آن رسیده که ترامپ سیاست خود را در قبال ایران تغییر دهد
چنین نتیجه‌ای میتواند از کاهش توانایی در انجام یکسری اقدامات بحث‌برانگیز حاصل شود یا از یک توافق بر سر محدودیت یا خاتمه برخی رفتارها. اما مشاهدات و اطلاعات موجود نشان می‌دهند که کمپین اعمال فشار حداکثری دولت ترامپ علیه ایران تا به امروز هیچ دستاورد استراتژیکی برای سیاست ایالات‌متحده نداشته است. با این حال، تمایل تهران به مذاکره میتواند به حصول نتیجه‌ای «موفقیت‌آمیز» از دیدگاه واشنگتن کمک کند. این درحالی است که سیاست ایالات‌متحده خطر مواجهه مستقیم نظامی با ایران را افزایش داده که میتواند عواقب گسترده و فاجعه‌باری داشته باشد.
سیاست اعمال فشار حداکثری
اگرچه دونالد ترامپ کمپین‌های انتخاباتی ایران را تهدیدی بزرگ برای ایالات‌متحده می‌خواند، اما سیاست اعمال فشار حداکثری ماه مه ۲۰۱۸ و با خروج از برجام آغاز شد. ترامپ با خروج از توافق همه تحریم‌های لغو شده را مجددا بر هسته بخش‌های اقتصادی ایران اعمال کرد. توجیه این اقدامات این بود که لغو تحریم‌ها پس از حصول برجام ایالات‌متحده را از اتخاذ تدابیر لازم برای ترغیب ایران به محدود کردن اقداماتش در منطقه، محدودسازی برنامه موشکی و پذیرش محدودیت‌های بیشتر در برنامه هسته‌ای، باز می‌دارد. از همه این موارد مهم‌تر، دولت ترامپ مدعی بود که اعمال مجدد تحریم‌ها ایران را از ایفای نقش و حمایت از گروه‌های متحد در لبنان، عراق، یمن، غزه، بحرین و حتی افغانستان باز می‌دارد. چشم‌انداز موفقیت سیاست‌گذاری‌های ایالات‌متحده اما تاثیری بر محدودیت بیشتر برنامه هسته‌ای ایران و رفتارهای منطقه‌ای این کشور نداشت. برایان هوک، نماینده ویژه امور ایران، در شهادت خود در کنگره مدعی شده که سیاست اعمال فشار علیه ایران قابلیت‌های این کشور را از جمله در زمینه سایبری و در تامین مالی متحدان منطقه‌ای همچون حزب‌الله به‌شدت کاهش داده و سبب شده بودجه دفاعی ایران هم کمتر شود. با این حال، تحولات در منطقه نشان می‌دهند که تحت فشار اقتصادی تحریم‌ها تغییری در هسته سیاست‌گذاری ایران ایجاد نشده است. هیچ شکی نیست که تحریم‌های دوره اوباما در تصمیم ایران به حضور پای میز مذاکره و حصول برجام تاثیرگذار بودند، اما حقیقت این است که تولید سلاح هسته‌ای هرگز بخشی از ایدئولوژی خارجی و دفاعی ایران نبوده است. اگر چنین بود، ایران احتمالا برای دستیابی به آن بیشتر تلاش می‌کرد. شواهد دال بر اینکه کمپین اعمال فشار حداکثری دولت ترامپ هیچ تاثیری بر رفتار تهران نداشته‌اند، به‌ویژه در ماه‌های اخیر آشکار شدند:
* ایران همچنان به‌شدت در سوریه درگیر است و توانسته یک زیرساخت نظامی در آنجا بسازد.
* ایران همچنان به حمایت از حوثی‌ها در یمن ادامه می‌دهد.
* ایران همچنان به‌شدت در عراق درگیر است نفوذ آن بر گروه‌های شیعه شبه‌نظامی و فرماندهان قدرتمند این گروه‌ها بیشتر می‌شود.
* ایران به‌رغم کمپین اعمال فشار حداکثری دولت ترامپ همچنان موفق شده حمل‌ونقل دریایی در خلیج‌فارس را تهدید و حتی یک نفتکش بریتانیایی را توقیف کند.
* ایران همچنان به پیشرفت در موشک‌های بالستیک و کروز ادامه می‌دهد و میتواند از آنها استفاده یا حتی آنها را به متحدان و نزدیکان خود در منطقه منتقل کند.
* ایران همچنین به توسعه و آزمایش موشک‌های دوربرد ادامه داده است.
در عین حال، شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه سیاست دولت ترامپ میتواند به‌طور بالقوه موثر باشد. ایران در ماه اوت با اعزام محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه، به محل اجلاس گروه ۷ در بیاریتز فرانسه آمادگی برای مذاکره درباره برجام را اعلام کرد. پیش از حمله ۱۴ سپتامبر به تاسیسات نفتی سعودی هم احتمال دیدار ترامپ با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل مطرح شده بود. اگرچه، به‌رغم تلاش‌های فرانسه هیچ نشستی برگزار نشد. به‌طور قطع، کاهش تحریم‌ها میتواند انگیزه اصلی ایران در بازنگری مخالفت با برجامی جدید باشد. با این حال، ایران هرگز به‌عنوان امتیازی در برابر تسهیل تحریم‌ها با محدودسازی فعالیت‌های منطقه‌ای که هسته ایدئولوژی تهران و استراتژی آن برای دفاع از انقلاب اسلامی را تشکیل می‌دهد، موافقت نخواهد کرد.
