راهبرد تهران در مقابل «فشار حداکثری» آمریکا چیست؟
ایران در انتظار تسلیم ترامپ
این مقاله در ادامه ادعا میکند: مقامات ایرانی اخیرا اعلام کردند که محدودیتهای تعریفشده برای غنیسازی در توافق برجام را زیر پا خواهند گذاشت. آنها همچنین به دیگر طرفهای برجام هشدار دادهاند که چنانچه تا ۶۰ روز به وعدههای خود برای محافظت از ایران در مقابل تحریمهای واشنگتن عمل نکنند، گامهای بیشتری برای کاهش پایبندی خود به توافق هستهای برخواهند داشت.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در این ارتباط گفت: «ما بهطور کامل آمادهایم که در عرض چند ساعت غنیسازی در سطوح بالاتر را از سر بگیریم.» این رویکرد دو کشور را در آستانه یک تقابل نظامی قرار داده است. اما تحلیلگران معتقدند که اقدامات ایران حسابشده است. تهران رهبران اروپایی را برای نجات دادن توافق هستهای تحت فشار قرار داده است. علاوه بر این، شاید ایرانیها امیدوارند که ترامپ زودتر تسلیم شود و بخشی از تحریمهای اقتصادی را برای نشان دادن حسننیت خود لغو کند.
خانم سوزان مالونی، کارشناس مسائل ایران در موسسه بروکینگز در این ارتباط گفت: «بهنظر میرسد ایرانیها به دقت واکنش آمریکا و دیگر قدرتهای جهانی به اقدامات تحریکآمیز اخیر خود را زیرنظر گرفتهاند. آنها قصد دارند که دیگر طرفهای برجام را برای سرعت بخشیدن به تلاشهای خود قانع کنند.»
یکی از مقامات سابق دولت آمریکا گفت: «تیم ترامپ امیدوار است که در روزهای آینده اروپاییها تحریمهایی را برای جلوگیری از خروج ایران از برجام اعمال کنند. واشنگتن همچنین ترجیح میدهد که سازوکار مالی راهاندازیشده برای تجارت کالاهای تحریمنشده بین ایران و شرکتهای اروپایی نتیجه بخش باشد. ما در نهایت بهدنبال کاهش تنش بین دو کشور هستیم.» درحالحاضر ترامپ هیچ تمایلی برای شروع یک جنگ تمام عیار با ایران ندارد. به همین دلیل خروج ایران از توافق هستهای و نزدیک شدن این کشور به ساخت تسلیحات هستهای برای کاخ سفید فاجعهآمیز خواهد بود.
تهران و پیونگیانگ هر دو بهخاطر برنامههای هستهای خود تحت تحریمها و فشارهای ترامپ قرار گرفتهاند. اما ایران بر خلاف کیمجونگاون هنوز تمایلی برای گفتوگو با واشنگتن نشان نداده است. رهبران ایران بارها تاکید کردهاند که برنامهای برای ساخت تسلیحات هستهای ندارند. آنها میگویند که برنامه هستهای کشور جنبه نظامی ندارد.
در هفتههای اخیر احتمال تقابل نظامی بین تهران و واشنگتن افزایش یافته است. دولت ترامپ ایران را متهم کرده که در حملات اخیر علیه نفتکشهای تجاری در خلیجفارس نقش داشته است. آمریکا در واکنش به تهدیدات ایران تعدادی نیروی جدید به منطقه اعزام کرده است. بیمیلی تهران برای گفتوگو با ترامپ برای بسیاری از تحلیلگران غافلگیرکننده نیست. خانم مالونی در این ارتباط گفت: «شما نمیتوانید ایدئولوژی و شور انقلابیای را که هنوز در ایران وجود دارد نادیده بگیرید. ایرانیها بر خلاف کیمجونگاون حاضر نیستند در مقابل واشنگتن انعطافپذیری نشان دهند.»
ترامپ بارها اعلام کرده است که مذاکره مستقیم با ایران را ترجیح میدهد. ماه گذشته ایران یک پهپاد جاسوسی آمریکا را سرنگون کرد؛ اما ترامپ در نهایت تصمیم گرفت که به این اقدام تهران واکنش نشان ندهد. رئیسجمهور و وزیرخارجه تاکید کردهاند که بدون هیچ پیششرطی حاضر به گفتوگو با تهران هستند. ترامپ نگران است که درگیری نظامی با ایران شانس او را برای پیروزی در انتخابات سال ۲۰۲۰ کاهش دهد. او بارها به هواداران خود قول داده بود که آمریکا را از جنگهای خاورمیانه خارج خواهد کرد. اما بیانیهها و سیاستهای متناقض ترامپ باعث سردرگمی ایران و قدرتهای جهانی شده است. او ایران را تهدید به نابودی کامل کرده است و چندی پیش دفتر رهبری ایران را در فهرست تحریمهای خود قرار داد. این اقدامات احتمال بازگشت تهران به مسیر دیپلماسی را کاهش داده است.
محمدجواد ظریف، وزیرخارجه ایران اخیرا گفت که تهران تسلیم خواستههای قدرتهای خارجی نخواهد شد. احتمالا رهبران ایران منتظر شکست ترامپ در انتخابات سال ۲۰۲۰ هستند. بدون شک آنها راحتتر میتوانند با رئیسجمهور بعدی گفتوگو کنند. بسیاری از کاندیداهای حزب دموکرات وعده دادهاند در صورت پیروزی به توافق برجام باز میگردند.
ارسال نظر