نشست دو روزه وزیران‌خارجه گروه هفت که شامل فرانسه، ژاپن، آلمان، بریتانیا، ایالات‌متحده، ایتالیا و کانادا می‌شود، در شهر ساحلی دینرد، شمال‌غرب فرانسه، برگزار شد. مایک پمپئو، وزیرخارجه آمریکا در این نشست شرکت نکرد و معاون خود را به دینرد فرستاد. رویترز به نقل از وزیرخارجه فرانسه می‌گوید وزرا در مورد گستره‌ای از مسائل هم‌عقیده بودند، اما موفق نشده‌اند از اختلافات بر سر مساله اسرائیل و فلسطین و چگونگی رفتار با ایران بکاهند. خبرگزاری آسوشیتدپرس می‌گوید توافق وزرا دربرگیرنده مسائلی مانند مقابله مشترک علیه جرائم سایبری، افزایش حضور زنان در ماموریت‌های حفاظت از صلح و افزایش تعاملات با کشورهای ساحل در آفریقا برای مقابله با قاچاق انسان و مهاجران بود. این خبرگزاری در ادامه افزوده است اما آنچه در توافقات دیده نمی‌شود، خود گویای برخی اختلافات است که ممکن است در جریان نشست سران گروه هفت در ماه اوت، بار دیگر جلوه پیدا کند.

رویترز از ژان ایو لودریان، وزیرخارجه فرانسه، نقل کرده‌است که «با وجود فضای خوبی که در دینرد (محل برگزاری نشست) بود، اما ما نتوانستیم برخی اختلافات را حل کنیم». یک مقام رسمی اتحادیه اروپا در گفت‌وگو با آسوشیتدپرس ابراز «تاسف» کرده است که سند پایانی وزرا در مورد مواضع غیرقابل مذاکره اتحادیه «غفلت‌های مهمی» دارد: «در آن به راه‌حل دو کشور (لزوم شکل‌گیری کشور مستقل فلسطین در کنار اسرائیل) و قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در تایید توافق اتمی با ایران اشاره‌ای نشده‌‌است.» پیش از این وزیرخارجه آلمان گفته بود که سیاست ایران در رابطه با سوریه و برنامه موشکی و هسته‌ای آن کشور و نیز «سازوکاری که اطمینان دهد ایران به تولید اورانیوم روی نخواهد آورد» از موضوعات نشست روز شنبه اعضای گروه هفت در فرانسه است. این درحالی است که مقامات جمهوری اسلامی بارها تاکید کرده‌اند که برنامه موشکی‌ ایران «دفاعی» است. تهران در عین حال انتقادهای غرب از حضورش در سوریه را رد کرده و می‌گوید به درخواست دولت مرکزی دمشق وارد کارزار نظامی سوریه شده‌است. دولت دونالد ترامپ در بهار سال پیش از توافق اتمی با ایران خارج شد و تحریم‌های برچیده‌شده را نیز دوباره اجرایی کرد. مقام‌های دولت ترامپ از جمله مایک پمپئو می‌گویند به‌دنبال تغییر رفتار جمهوری اسلامی هستند. واشنگتن با هدف «تغییر رفتار» ایران، کارزار «فشار حداکثری» را پی گرفته‌است.

اختلافات واشنگتن-بروکسل

در این بین اروپا اما به توافق اتمی با ایران پایبند مانده و هرچند در مورد برنامه موشکی ایران و برخی اقدامات جمهوری اسلامی در منطقه با واشنگتن هم‌صدا شده، اما خواستار حفظ «برجام» است. به همین دلیل نیز با وجود خروج یک‌جانبه آمریکا از توافق هسته‌ای، کشورهای اروپایی در تلاش هستند تا با ارائه سازوکارهایی این توافق را حفظ کنند.  در اعلامیه پایانی گروه هفت اشاره‌ای به توافق اتمی با ایران نشده ‌است، اما در آن از فعالیت‌های منطقه‌ای ایران و نیز برنامه موشکی و نقض ادعایی حقوق بشر ابراز نگرانی شده‌است. به گزارش رویترز در این اعلامیه ضمن طرح  ادعاهایی علیه ایران گفته شده است: «ما قصد داریم به اقدامات خود برای مقابله با توسعه موشک‌های بالستیک توسط ایران و ارسال غیرقانونی سلاح ادامه دهیم.» به گزارش «ایسنا» در متن این بیانیه نسبت به آنچه نقش بی‌ثبات‌کننده ایران در منطقه، از جمله حمایت از سازمان‌های تروریستی و شبه‌نظامیان مسلح خوانده شده، ابراز نگرانی و از ایران خواسته شده که در زمینه کاهش تنش‌ها در یمن، متوقف کردن آنچه حمایت‌های نظامی، اقتصادی و سیاسی از برخی عاملان غیردولتی به‌خصوص درکشورهایی مانند لبنان و سوریه خوانده شده، پایبندی به قطعنامه‌های مربوطه در شورای امنیت سازمان ملل و جلوگیری از اشاعه مستقیم و غیرمستقیم در زمینه فعالیت‌های بالستیک، پهپادها و توان موشکی خود به‌صورت فعال‌تری همکاری کند.

در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «ما از ایران درخواست داریم تا از هرگونه اقدامی که موجب ایجاد خطر برای امنیت منطقه می‌شود خودداری کرده و در زمینه تلاش برای دستیابی به حل‌وفصل سیاسی صلح‌آمیز همکاری کند و همچنین از این کشور می‌خواهیم تا به آن دسته از معاهده‌های بین‌المللی که عضو آن است پایبند باشد و حقوق بشر و آزادی‌های اساسی را رعایت کند.»

درخواست گزاف گروه هفت

کشورهای گروه هفت در ادامه اظهارات خود درباره ایران در این بیانیه، درخواست گزاف خود مبنی بر کاهش فعالیت‌های ایران در زمینه موشک‌های بالستیک را تکرار کرده و ضمن ابراز «نگرانی زیاد» درباره فعالیت‌های ایران در زمینه موشک‌های بالستیک که ادعا می‌شود با قطعنامه‌های سازمان ملل سازگار نبوده و به افزایش تنش‌ها و بی‌ثباتی در منطقه کمک می‌کند از ایران درخواست کردند تا فورا فعالیت‌های خود را در رابطه با موشک‌های بالستیکی که ادعا می‌شود توان حمل جنگ‌افزار هسته‌ای دارند از جمله پرتاب موشکی با استفاده از فناوری بالستیک را متوقف کند.

این کشورها همچنین در بیانیه خود با طرح این ادعا که ایران با اقدامی غیرقانونی، فناوری موشک‌های بالستیک را به عاملان دولتی و غیردولتی (در کشورهای دیگر) می‌دهد، خواستند تا این اقدام متوقف شود و همچنین مطرح کردند که به فعالیت خود در زمینه مقابله با آنچه اشاعه منطقه‌ای موشک‌های بالستیک و انتقال غیرقانونی تسلیحات توسط ایران خوانده شده است، ادامه می‌دهند. گروه هفت ضمن اشاره به پایبندی خود به معاهده‌های بین‌المللی اظهار کردند که از مسوول بودن ایران و کره شمالی در برابر تعهدات بین‌المللی خود اطمینان حاصل خواهند کرد. سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان به تازگی در نامه‌ای به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، خواستار گزارش کامل او درباره فعالیت‌های اخیر موشکی ایران از جمله پرتاب ماهواره‌بر و رونمایی از دو موشک بالستیک شدند.

واکنش ایران

همزمان با انتشار بیانیه گروه هفت، سخنگوی وزارت امورخارجه با تقبیح مواضع نادرست و غیرواقع‌بینانه این گروه، بر نقش سازنده  غیرقابل انکار جمهوری اسلامی ایران در تحکیم ثبات، امنیت و مبارزه با تروریسم در منطقه غرب آسیا و نیز صلح‌آمیز و دفاعی بودن برنامه موشکی کشورمان تاکید کرد. به گزارش «ایسنا» قاسمی در این خصوص گفت: «جمهوری اسلامی ایران بندهای این بیانیه را که مبتنی بر اتهامات واهی و ناشی از برداشت و تفسیر نادرست از برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای، نقش منطقه‌ای و برنامه موشکی ایران است، غیرسازنده و کاملا یک‌سویه و یک‌جانبه ارزیابی کرده و به‌ویژه آن را در تناقض صریح با برجام و تعهدات سه کشور اروپایی در آن می‌داند.»

 قاسمی افزود: «جای تاسف است که اعضای این گروه تحت‌تاثیر رفتار غیرقانونی و قلدرمآبانه آمریکا قرار گرفته و با تکرار ادعاهای ناراست علیه ایران آن هم با استفاده از ادبیاتی که خودشان هم اعتراف دارند متعلق به آنها نیست، درصدد جلب نظر و تامین خواسته‌های آمریکا که تنها یک عضو در بین هفت کشور عضو گروه است، برآمده‌اند.» سخنگوی وزارت امورخارجه با تقبیح مواضع نادرست و غیرواقع‌بینانه گروه هفت درخصوص کشورمان، مجددا بر نقش سازنده  غیرقابل انکار ایران در تحکیم ثبات، امنیت و مبارزه با تروریسم در منطقه غرب آسیا و نیز صلح‌آمیز و دفاعی بودن برنامه موشکی کشور، تاکید و اظهار کرد: «ایران با پایبندی به تعهدات بین‌المللی خود، حسن‌نیت خود را در تعامل، گفت‌وگو و حفظ ارتباط با جامعه بین‌المللی نشان داده و معتقد است طرح مسائل غیرواقع‌بینانه و تلاش‌های نافرجام و بیهوده برای القای وجود تهدیدات ساختگی از جانب جمهوری اسلامی ایران، تاثیری بر عزم و اراده ملت ایران و تداوم رویکرد جمهوری اسلامی ایران در پیگیری منافع و مصالح ملی خود در منطقه و جهان نخواهد داشت.»

قاسمی در پایان با محکوم کردن نقض اصول بنیادین برجام توسط سه کشور اروپایی، خواهان توضیح صریح این سه کشور شده و تاکید کرد که جمهوری اسلامی ایران این موضوع را با استفاده از سازوکارهای موجود در برجام دنبال خواهد کرد.

اخبار مرتبط