آمریکا قصد دارد سپاه را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار دهد
اقدام خصمانه واشنگتن علیه سپاه
کارشناسان می‌گویند که مشخص نیست تروریستی معرفی کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران تا چه حد تغییراتی محسوس ایجاد کند. آمریکا پیش از این تحریم‌های سختی به‌عنوان حامی تروریستی بر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران اعمال کرده و ایران نیز از سوی این کشور به‌عنوان کشوری حامی تروریسم معرفی می‌شود. ریچارد نفیو، مسوول سابق هماهنگ‌کننده سیاست تحریم‌ها در وزارت امورخارجه آمریکا و نویسنده کتاب هنر تحریم‌ها می‌گوید: «صراحتا، من معتقد به این نیستم که این با سیاست تحریم‌ها در وزارت امورخارجه که عاملان غیردولتی را هدف قرار می‌داد، سازگار باشد.» اگر این اقدام اجرایی شود، احتمالا ترس شرکت‌های خارجی را در رابطه با تجارت و سرمایه‌گذاری در ایران افزایش می‌دهد. مقامات ارشد پنتاگون نگران این هستند که چنین اقدامی موجب تحریک بروز واکنش‌هایی شدید علیه نظامیان آمریکا در منطقه شود.
اقدام متقابل ایران
در همین رابطه حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در مطلبی در صفحه توییتر خود تاکید کرد که اگر سپاه در فهرست گروه تروریستی آمریکا قرار گیرد نظامیان این کشور را در کنار داعش قرار می‌دهیم. همچنین به گزارش خبرگزاری فارس، «منوچهر متکی» وزیرخارجه اسبق کشورمان با اشاره به اخبار منتشرشده مبنی بر توطئه جدید آمریکا برای قرار دادن نام سپاه پاسداران در فهرست گروه‌های تروریستی در صفحه توییترش نوشت: «دولت و کنگره آمریکا هر روز بهدنبال طراحی توطئه جدیدی علیه ایران هستند. گفته شده طی روزهای آتی برخورد با سپاه پاسداران را بهدنبال تحریم چندی پیش وزارت اطلاعات در برنامه دارند. حال که دولت پیشقدم نمی‌شود، انفعال مجلس (خصوصا دوستان کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی) پذیرفتنی نیست.»
اقدام بی‌سابقه
تصمیم آمریکا برای تروریستی اعلام کردن کل سپاه پاسداران یک امر بی‌سابقه است؛ پیش‌تر و در سال ۱۳۹۶ نیز اکثریت نمایندگان سنای آمریکا به طرحی رای موافق دادند که در آن تاکید شده بود نه تنها سپاه قدس، بلکه کل سپاه پاسداران مسوول «اقدام‌های بی‌ثبات‌کننده» ایران و «حمایت از تروریسم بین‌المللی» است؛ این نمایندگان خواستار تحریم سپاه شده بودند.
به گزارش فرارو، در همان زمان سردار سرلشکر محمد علی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران، هشدار شدیداللحنی به آمریکا در این خصوص داد. سرلشکر جعفری در این باره گفت: «در صورتی که اخبار پراکنده موجود درخصوص حماقت دولت آمریکا مبنی بر درنظر گرفتن سپاه به‌عنوان گروه تروریستی صحیح باشد، سپاه نیز ارتش آمریکا را در سراسر جهان به‌ویژه منطقه خاورمیانه، همسنگ داعش درنظر خواهد گرفت.» وی تاکید کرد که اگر آمریکا قصد تحریم این نهاد را داشته باشد باید پایگاه‌های خود را تا محدوده هزار کیلومتری ایران برچیند. از دیگر سو برخی از نمایندگان کنگره از تروریستی اعلام کردن سپاه استقبال کرده‌اند. مایک کالاگر، نماینده کنگره آمریکا در واکنش به اقدام جدید کشورش، ضمن استقبال از این امر، در توییتر خود نوشت: «ما هم باید در کنگره همین کار را انجام دهیم.» بن ساسی، سناتور جمهوری‌خواه هم در بیانیه‌ای گفته تروریستی اعلام کردن سپاه، گام مهمی در کارزار فشار حداکثری آمریکا علیه ایران خواهد بود و تبعات جدیدی خواهد داشت.
تشدید تنش‌ها
هرچند تصمیم آمریکا هنوز به‌طور رسمی اعلام نشده و طبق اخبار قرار است روز دوشنبه(فردا) اعلام شود، اما ناظران و مقامات سابق درباره تبعات این تصمیم هشدار می‌دهند. نخستین پیامد قرار گرفتن کل سپاه در فهرست تروریستی آمریکا، می‌تواند موجب تشدید تنش‌ها در خاورمیانه باشد. خصوصا که این اقدام تقریبا با موعد انقضای معافیت‌های فروش نفت ایران مقارن شده است. وندی شرمن، معاون سابق وزیرخارجه آمریکا و مذاکره‌کننده برجسته آمریکا در برجام گفته است او درباره تبعات اقدام جدید برای نیروهای آمریکایی در منطقه نگران است. به گفته شرمن، اگر رئیس‌جمهور آمریکا دنبال پایه‌ای برای نزاع نیست، به سختی می‌توان این تصمیم را به نفع آمریکا دانست. شرمن افزود: «سپاه پاسداران از قبل کاملا تحت تحریم است و این تشدید تنش قطعا نیروهایمان در منطقه را به خطر می‌اندازد.» این روز‌ها هشدار‌های «قطعی» درباره احتمال درگیری میان ایران و آمریکا بیشتر شده است. حدود دو هفته پیش، عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه فرامنطقه‌ای رای الیوم به بیروت سفر و با نواف موسوی، نماینده تعلیق‌شده حزب‌الله در پارلمان لبنان دیدار کرد. جزئیات این دیدار جنجالی در سرمقاله روزنامه رای الیوم منتشر شد و به سرعت توسط دفتر رسانه‌ای حزب‌الله تکذیب شد. موسوی به عطوان گفته است که سوم ماه می آینده یک روز تاریخی خواهد بود؛ چراکه در این روز معافیت‌های فروش نفت ایران منقضی و صادرات نفت ایران متوقف خواهد شد. موسوی در این خصوص گفت: «ایران دو گزینه خواهد داشت: نخست اینکه به آمریکا اجازه دهد میلیون‌ها ایرانی را گرسنه کند و در نتیجه نظام (ایران) را از داخل نابود کند که رهبری ایران اجازه این کار را نخواهد داد. یا اینکه با آمریکا، اسرائیل و متحدانشان در منطقه وارد جنگ شود. بنابراین نتایج هر چه باشد، پاسخ نظامی حتمی خواهد بود.» اقدام آمریکا علیه سپاه، نه تنها اعضای این نهاد نظامی را در سفر به خارج در معرض بازداشت یا استرداد به آمریکا قرار می‌دهد، بلکه تنش‌زدایی میان ایران و آمریکا در آینده را هم دشوارتر می‌سازد. از دیدگاه آمریکایی‌ها، دلیل ورود سپاه به فهرست سیاه، حمایت از فعالیت‌های تروریستی در منطقه است؛ بنابراین خروج از این لیست مستلزم تغییر بنیادین در سیاست منطقه‌ای ایران خواهد بود.
تبعات تصمیم واشنگتن
امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا در پاسخ به روزنامه «دنیای اقتصاد» درباره پیامدهای این اقدام آمریکا به دو دسته تبعات اقتصادی و امنیتی اشاره کرد. وی درباره تبعات اقتصادی توضیح داد: «بنا بر ادعای آمریکا سپاه سلطه کامل بر اقتصاد ایران دارد و اگر به‌عنوان یک گروه تروریستی معرفی شود امید آمریکا این است که طرف‌های تجاری ایران در خارج نسبت به همکاری با ایران ابا داشته باشند؛ چراکه ممکن است در مظان اتهام و مجازات آمریکا قرار گیرند.»
این کارشناس در رابطه با پیامدهای امنیتی که مبحث مهم‌تری است نیز توضیح داد: «زمانی که یک گروه یا جماعتی به‌عنوان گروه تروریستی معرفی می‌شود دستگاه‌های اطلاعاتی، امنیتی و نظامی آمریکا وظیفه پیدا می‌کنند با این تروریست‌ها مبارزه کنند و هر جا که آنها را یافتند یا به قتل برسانند یا دستگیر و مجازات کنند.» به گفته ابوالفتح، از آنجا که شاخه برون‌مرزی سپاه قدس ماموریت‌های مستشاری در کشورهایی مانند سوریه و عراق دارد در صورت عملیاتی شدن این طرح، تمام نیروها و تاسیسات سپاه به‌عنوان اهداف تروریستی قلمداد می‌شود و زمینه برای حمله آمریکا به نیروهای انسانی یا تاسیسات سپاه فراهم می‌شود.» وی ادامه داد که اگر ایران نیز در اقدام متقابل، ارتش آمریکا را به‌عنوان گروه تروریستی مشابه داعش قلمداد کند همین رویکرد از سوی ایران نیز ممکن است اتخاذ شود؛ بنابراین در چنین شرایطی احتمال برخورد نظامی عامدانه یا سهوی بین دو کشور به‌وجود خواهد آمد.
ارسال نظر