محور مذاکرات روحانی در عراق

به گزارش «ایسنا» به نقل از شبکه الفرات نیوز، برهم صالح، رئیس‌جمهور عراق در گفت‌وگو با رسانه‌های عراقی در رابطه با سفر حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران به عراق گفت: سفر روحانی، رئیس‌جمهور ایران به بغداد سفر مهمی خواهد بود. من پیش از این به تهران سفر کردم و گفت‌وگوهای عمیقی در رابطه با مسائل متعدد با مقامات ایرانی داشتم. او افزود: روابط ما با ایران بسیار مهم است، به تمام کشورهایی که به آنها سفر کردم اعلام کردم که منفعت عراق در این است که روابط بسیار خوبی با ایران داشته باشد و من به عمد این عبارت را تکرار می‌کردم و می‌گفتم که منفعت عراق به این است که چنین روابطی را تداوم دهد. رئیس‌جمهور عراق در ادامه گفت: روابط ما با ایران بر همان اساس روابطمان با کشورهای عربی نیست و این روابط به ضرر روابطمان با کشورهای خلیج(فارس) و کشورهای دیگر نیز نخواهد بود، بلکه روابطی مفید برای ملت عراق و تمام طرف‌ها خواهد بود.

برهم صالح گفت که ما با ایران ۱۴۰۰ کیلومتر مرز مشترک داریم همچنین میان دو ملت اشتراکات فرهنگی و اجتماعی وجود دارد. در زمان مبارزه علیه نظام قبلی (نظام صدام) ایران به معارضان عراقی پناه داد، در زمان جنگ اخیر با داعش نیز ایران از آوارگان عراقی استقبال کرد و در حمایت از نیروهای عراقی مبارز علیه داعش نقش مهمی ایفا کرد. او افزود: ما باید به جهان و به خودمان نیز اهمیت روابطمان با ایران را یادآور شویم. در دیدار با حسن روحانی در رابطه با توافق ۱۹۷۵ گفت‌وگو کردیم. همچنین در رابطه با لزوم به‌وجود آمدن تفاهم در رابطه با مسائل مختلف میان ایران و عراق بحث کردیم. بی‌شک به هر دولتی ارثی از گذشته می‌رسد و توافق ۱۹۷۵ ارثی است که به ما رسیده است و دو طرف به آن پایبند هستیم. من می‌دانم که دیدارهایی میان طرف ایرانی و عراقی درباره این مساله انجام شده است اما این مذاکرات هنوز به پایان نرسیده‌اند، ان‌شاءالله در سفر پیش روی آقای روحانی به بغداد درباره این مساله بحث خواهد شد و به توافق و تفاهم خواهیم رسید.

قرارداد الجزایر که در سال ۱۹۷۵ بین ایران و عراق با موضوع خط مرزی بین دو کشور منعقد شد، در طول دهه‌های گذشته، همواره محل بحث و نزاع دو طرف بوده است به‌طوری که جنگ هشت ساله عراق علیه ایران نیز پس از آن آغاز شد که صدام حسین، رئیس‌جمهور وقت عراق، در ۲۶ شهریور ۱۳۵۹ با پاره کردن این قرارداد در مجلس ملی عراق و در مقابل دوربین‌های تلویزیونی، آن را ملغی دانست و ۵ روز بعد دستور حمله به ایران را صادر کرد. رئیس‌جمهور عراق ادامه داد: به یاد دارم که با یکی از مقامات بلند پایه عربی دیدار داشتم، او شروع به صحبت کردن در رابطه با روابط ایران و عراق کرد، من پیشدستی کردم و به او گفتم که روابطمان با ایران برای ما بسیار مهم است، ما با آنها روابط تاریخی و جغرافیایی داریم. او سپس به من گفت جناب رئیس‌جمهور ما می‌خواهیم که شما با ایران روابط خوبی داشته باشید چه بسا به ما کمک کنید که در منطقه گشایشی ایجاد کنیم. او در پایان گفت که عراق می‌تواند پلی برای ایجاد روابط بهتر میان کشورهای منطقه باشد و این مساله به سود همه خواهد بود. به گزارش «ایسنا» پیش از این نیز محمد علی الحکیم، وزیرخارجه عراق در صفحه توییتر خود نوشته بود: بغداد به در آغوش گرفتن برادران و دوستان خود و مشورت با آنها در چارچوب مسائل سیاسی و دیپلماتیک ادامه خواهد داد. یازدهم و دوازدهم این ماه (مارس) حسن روحانی، رئیس‌جمهور و محمدجواد ظریف وزیرخارجه ایران به عراق خواهند آمد.

برهم صالح رئیس‌جمهوری کرد عراق ۲۶ آبان ماه در سفر به تهران با مقامات ارشد ایران دیدار و گفت‌وگو کرد. روحانی در کنفرانس خبری مشترک خود، حجم مبادلات تجاری بین دو کشور را درحال حاضر ۱۲ میلیارد دلار ذکر کرد و گفت با همکاری دو کشور امکان ارتقای این رقم به سقف ۲۰ میلیارد دلار وجود دارد. از زمان اعلام آمریکا مبنی بر اعمال تحریم‌ها بر جمهوری اسلامی ایران، افکار عمومی و رهبران سیاسی و تصمیم‌سازان عراق با این تحریم‌ها مخالفت کرده و تاکید کرده‌اند که عراق نباید به این تحریم‌های یکجانبه آمریکا پایبند باشد.

پیش‌تر نیز در واکنش به اظهارات مداخله‌جویانه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا درباره ادامه حضور در عراق با هدف «کنترل ایران»، مقامات بغداد در اظهاراتی هماهنگ و یکپارچه، این سخنان را به شدت محکوم و تاکید کردند که «تهدید همسایگان عراق، تهدید امنیت ملی عراق» است. برهم صالح، رئیس‌جمهوری این کشور در همین ارتباط گفت: «هدف حضور نیروهای آمریکایی در عراق، آموزش و مشاوره است، نه زیرنظر داشتن ایران.» رئیس‌جمهور عراق ادامه داد: «آمریکا برای زیرنظر داشتن ایران، اجازه‌ای از بغداد نگرفته است.» او افزود: «منتظر توضیح واشنگتن هستیم تا درباره ماموریت نیروهای آمریکایی در عراق، شفاف‌سازی کند.»

ترامپ یکشنبه ۱۶ بهمن ماه در مصاحبه با شبکه «سی‌بی‌اس»، با بیان اینکه قصد ندارد نیروهای نظامی آمریکا را از عراق خارج کند، گفت: «ما برای ساخت این پایگاه (در عراق) هزینه هنگفتی کرده‌ایم. می‌خواهیم آن را حفظ کنیم. یکی از دلایلی که می‌خواهم نگهش دارم، این است که می‌خواهم کمی حواسمان به ایران هم باشد، چون ایران یک مشکل واقعی است.» به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری الوکاله، برهم صالح در واکنش به اظهارات دونالد ترامپ، گفت که هدف از حضور نیروهای آمریکایی در عراق آموزش و مشاوره است نه زیر نظر داشتن ایران.

مسوولان عراقی به سایت العربی الجدید قطر گفتند که عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق درحال‌حاضر برای رسیدن به تفاهم با فراکسیون‌های سیاسی از جمله ائتلاف الفتح و ائتلاف سائرون درباره لزوم دور نگه داشتن عراق از درگیری آمریکا و ایران و استثنا قرار دادن عراق به‌خاطر وضعیت شکننده امنیتی و نیازش به داشتن روابط گرم با تمامی طرف‌ها اتفاق نظر دارند.دونالد ترامپ در ادامه اظهارات مداخله‌جویانه خود مدعی شده بود: تمام چیزی که می‌خواهم این است که نظارت کنم. ما یک پایگاه غیرقابل باور و گران‌قیمت در عراق ساخته‌ایم. این پایگاه به خوبی برای کنترل و نظارت بر نقاط مختلف منطقه پر از مشکل خاورمیانه تعبیه شده است. ایران کشوری شرور است که افراد زیادی را می‌کشد. می‌خواهیم حواس‌مان به ایران باشد، چون ایران مشکل واقعی است. بنابراین در عراق می‌مانیم تا آنها را زیر نظر داشته باشیم.

روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز نیز در گزارشی با پرداختن به اظهارات ترامپ نوشت که به‌نظر می‌رسد، ترامپ خواسته یا ناخواسته، طرح واشنگتن برای نظارت نزدیک بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران را از خاک عراق فاش کرده است. در همین راستا، فعالیت‌های جاسوسی، شنود و اطلاعاتی آمریکا از خاک عراق را باید جزو طرح دولت آمریکا برای تحت نظارت قرار دادن ایران در نظر گرفت. اواخر سپتامبر ۲۰۱۷ طبق اعلام پنتاگون، هشت هزار و ۹۰۰ سرباز آمریکایی در عراق حضور داشتند. اما در بهمن سال گذشته «سعد الحدیثی» سخنگوی دولت عراق با اشاره به اینکه نبرد علیه داعش به پایان رسیده است، از کاهش حضور نیروهای آمریکایی در عراق به هفت هزار نفر خبر داد.