توضیحات ظریف درباره دلیل استعفایش عكس: ایرنا

به گزارش خبرگزاری فارس، محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه بعدازظهر دوشنبه در جمع کارکنان وزارت امورخارجه به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: شعار اول مردم ما در انقلاب استقلال بود که بیشترین تبلور آن در سیاست خارجی است و وظیفه وزارت امورخارجه پاس داشتن و حفظ آن است. مسوول حفظ این استقلال تک‌تک ما هستیم و بار آن بر دوش ماست.

او افزود: هر دستگاهی می‌تواند اداره کل بین‌الملل خودش را داشته باشد. به همین دلیل مقام معظم رهبری بارها فرموده‌اند که وزارت‌خارجه نیمی از دولت است. ابزار وزارت‌خارجه در دفاع از منافع ملی و حقوق مردم آن است که به‌عنوان سخنگوی کل کشور مقتدرانه در عرصه بین‌الملل حضور داشته باشیم. وزیرخارجه بیان کرد: استعفای بنده صرفا برای حفظ شأن و اعتبار وزارت امورخارجه به‌عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران در صحنه بین‌المللی بود. من جا دارد از لطف و محبت همه مردم و نمایندگانشان در مجلس، همکاران عزیز، نخبگان، مقامات، سردار سلیمانی، ریاست‌جمهوری و مقام معظم رهبری که لطف کردند سپاسگزاری کنم.رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: وزارت‌خارجه نمی‌تواند بپذیرد که در صحنه روابط خارجی غایب باشد. دیگران نباید آن را مزاحم تلقی کنند و ما باید کاری کنیم که همه باور کنند که حضور وزارت امورخارجه به نفع آنها و دارای ارزش افزوده برای کار هریک از دستگاه‌ها است.

واکنش سردار سلیمانی

با مخالفت رئیس‌جمهوری با استعفای ظریف، سردار سلیمانی نیز در واکنش به استعفای وزیر امورخارجه و اظهارنظرهای پیرامون آن گفت: آقای ظریف، مسوول سیاست خارجه جمهوری اسلامی ایران است و همواره مورد تایید و حمایت مقامات عالی نظام بوده است. سردار سلیمانی افزود: ایشان برای تامین منافع ملی کشور، پیوسته اقدامات ارزشمندی را در سطوح گوناگون انجام داده و در مسیر مبارزه با دشمنان قسم‌خورده انقلاب اسلامی و ملت ایران نیز همراهی لازم را داشته‌اند.

سرلشکر سلیمانی با اشاره به عدم حضور ظریف در ملاقات با بشار اسد رئیس‌جمهوری سوریه تاکید کرد: در جریان سفر اخیر آقای بشار اسد به تهران و ملاقات او با آقای روحانی رئیس‌جمهور محترم، برخی ناهماهنگی‌ها در نهاد ریاست جمهوری که مطرح هم شده، منجر به عدم حضور وزیر امورخارجه کشورمان در این ملاقات و متعاقبا گلایه‌مندی ایشان شده است. فرمانده نیروی قدس سپاه تاکید کرد: قرائن نشان می‌دهد هیچ‌گونه تعمدی برای عدم حضور آقای دکتر ظریف در این ملاقات نبوده است و باید تاکید کنم ایشان به‌عنوان وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران، مسوول اصلی در حوزه سیاست خارجی کشور هستند.

استعفا در سه سناریو

با انتشار خبر استعفای ظریف در ساعات پایانی یکشنبه شب هفتم اسفند ماه، به سرعت گمانه‌زنی‌ها از این خبر ناگهانی در فضای رسانه‌ای منتشر شد. بخش مهمی از تحلیل‌ها، استعفای ظریف را به‌دلیل عدم‌دعوت از او برای حضور در ملاقات‌ها با اسد و بی‌اطلاعی وزیرخارجه از انجام این سفر می‌دانند؛ موضوعی که می‌تواند ناشی از منازعات برون‌دولتی و اختلاف سلیقه دولت با برخی نهادهای دست‌اندرکار سیاست خارجی تفسیر شود.  از سوی دیگر اما برخی از ناظران، اختلاف‌نظر روحانی و دیگر ارکان دولت با ظریف درباره مسائل سیاست خارجی را علت اصلی این استعفای ناگهانی می‌دانند که پیش‌تر در استعفای برخی دیگر از وزرا انعکاس پیدا کرده بود. در این بین کسانی هم بودند که این استعفا را نوعی تاکتیک از سوی ظریف برای گرفتن امتیازات و اختیارات بیشتر برای اداره وزارت خارجه ارزیابی می‌کردند و معتقد بودند که این اتفاق می‌تواند از طریق پادرمیانی مقامات بلندپایه نظام رخ دهد. به‌نظر می‌رسد این سناریو با اظهارات محمدجواد ظریف درخصوص بازگرداندن اقتدار به وزارت خارجه در ارتباط بود.

ظریف هماهنگی کامل با رئیس‌جمهور دارد

از سوی دیگر سخنگوی وزارت‌خارجه ایران گفت که استعفای ظریف ربطی به رابطه وزارت‌خارجه با دولت و شخص رئیس‌جمهور ندارد و وزیرخارجه هماهنگی کامل با رئیس‌جمهور داشته و دارد. بهرام قاسمی دیروز (دوشنبه) در نشست خبری با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی در پاسخ به سوالی درباره استعفای ظریف به‌دلیل اختلاف روحانی و وزیرخارجه گفت: در این باره توضیحات لازم داده شده است.

بحث استعفای آقای ظریف نه یک بحث شخصی بود و نه موضوعی نشات گرفته از اختلاف با دولت و شخص رئیس‌جمهور، بلکه ایشان در ادامه تلاشی که در دوره پیشین وزارت داشت در جهت تلاش هر چه بیشتر برای ارتقای جایگاه وزارت‌خارجه به‌خصوص با توجه به شرایط بعد از ماه می‌(خروج ترامپ از برجام) و شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی، اعتقاد داشت که وزارت‌خارجه باید بتواند وظایف ذاتی خود را در زمان لازم انجام دهد و نیاز به هماهنگی‌های بیشتر و اقتدار بیشتر در وزارت‌خارجه وجود دارد. قاسمی عنوان کرد: این خواست همکاران در وزارت‌خارجه نیز بود که برای سیاست خارجی قدرتمند و توانمند که بتواند از جایگاه و منزلت جمهوری اسلامی ایران به خوبی دفاع کند، باید نقش واقعی خود را در مجموعه کشور پیدا کند. سخنگوی وزارت‌خارجه یادآور شد: این نوع شایعات،‌ زمینه‌سازی‌ها و منتسب کردن این استعفا به برخی مسائل بی‌مایه، سیاسی و جناحی و حتی اختلاف با شخص رئیس‌جمهور تقلیل دادن موضوع اساسی ایشان در بحث استعفایی بود که مطرح کرد و این استعفا هیچ ربطی به رابطه وزارت‌خارجه با دولت ندارد. هماهنگی و همکاری‌های لازم بین وزیرخارجه و رئیس‌جمهور کاملا وجود داشته و خواهد داشت.